{[['
']]}
']]}
Ο Νίκος Ζαχαριάδης αποτελεί σίγουρα την πιο συζητημένη ηγετική μορφή του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Η δράση του συνδέθηκε με τις κορυφαίες στιγμές της ιστορίας του ΚΚΕ. Ο ίδιος ηγήθηκε στις πιο σπουδαίες εποχές της διαμόρφωσης και της ισχυροποίησης του κόμματος. Ακόμη και την περίοδο της αναγκαστικής απουσίας του από την ενεργό δράση κατοχή), η προσωπικότητά του και η πολιτική που είχε εμπνεύσει η προηγούμενη ηγετική
παρουσία του επηρέαζαν καθοριστικά τις επιλογές και τη δράση του ΚΚΕ.
Η σχέση του Ζαχαριάδη με το κομμουνιστικό κίνημα ξεκίνησε στην Κωνσταντινούπολη.
Νεαρός ακόμη, εντάχθηκε στις εκεί πρωτόλειες εργατικές οργανώσεις και γρήγορα προσανατολίστηκε και εντάχθηκε στους μηχανισμούς της Κομμουνιστικής Διεθνούς που τότε δημιουργούνταν.
Η επαναστατική δράση του τον οδήγησε στη νεοσύστατη Σοβιετική Ενωση όπου και ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του. Εγινε μέλος του Μπολσεβίκικου Κόμματος αλλά και του νεαρού Κ.Κ. Τουρκίας.
Σαν πρώτη εμπλοκή του με τις διωκτικές αρχές μπορούμε να θεωρήσουμε την αναγκαστική και βιαστική φυγή του στη Μόσχα, ύστερα από την αποκάλυψη του ρόλου ενός Ρώσου εμιγκρέ, στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ζαχαριάδης στην Ελλάδα έφτασε αρχές καλοκαιριού του 1924. Ηταν πλέον εκπαιδευμένο στέλεχος της Κομμουνιστικής Διεθνούς και ο ρόλος του στις γραμμές του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ δεν άργησε να γίνει ηγετικός. Η αποφασιστικότητα και η αδιαλλαξία στην καθημερινή επαναστατική δράση αλλά και η θεωρητική κατάρτισή του τον ανέδειξαν γρήγορα σε ένα από τα πιο μαχητικά στελέχη του εργατικού-κομμουνιστικού κινήματος.
Αυτή η δράση του, όπως ήταν φυσικό, γρήγορα μπήκε και στο στόχαστρο των ελληνικών αρχών ασφαλείας. Ελάχιστο χρόνο η δράση αυτή έμελλε να είναι στα «νόμιμα» πλαίσια της τότε κατάστασης. Το μαρτυρούν αυτό οι συνεχείς δικαστικές διώξεις, οι συλλήψεις, οι
αποδράσεις και η παράνομη δράση του ως στελέχους του ΚΚΕ και της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Για όλα τα παραπάνω, αδιάψευστος μάρτυρας είναι το υλικό που εμπεριέχει ο φάκελος του Ζαχαριάδη στην Ασφάλεια.
Η ανάγνωση αυτού του υλικού δείχνει, φυσικά, ότι έχει συμβεί μια σχετική λεηλασία. Αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι γνωστές πτυχές των διώξεων του Ζαχαριάδη απουσιάζουν από τον φάκελο αλλά και από διαβιβαστικά έγγραφα απ' όπου λείπει το κύριο έγγραφο.
Φυσικά για τα αίτια αυτών των... κενών μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε. Αλλωστε, δεν είναι κάτι που χαρακτηρίζει μόνο τον φάκελο του Ζαχαριάδη. Αντίστοιχη κατάσταση υπάρχει και στους φακέλους άλλων στελεχών του ΚΚΕ.
Η συστηματική πάντως μελέτη (και) του υπάρχοντος υλικού αναδεικνύει σε μεγάλο βαθμό τη συνεχή καταδιωκτική σχέση των αρχών ασφαλείας με τον Ν. Ζαχαριάδη. Η παρουσία εγγράφων από διωκτικές αρχές κάθε γωνιάς της Ελλάδας δείχνει -αν μη τι άλλο- τη σημασία που οι αρχές ασφαλείας έδιναν στις διώξεις αυτές.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ,
ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΔΙΩΞΕΙΣ
Οι πρώτες γνωστές διώξεις του Ζαχαριάδη δεν είναι παρούσες στον φάκελό του με πρωτογενές υλικό. Αναφορές υπάρχουν σε μεταγενέστερο υλικό. Αυτό φυσικά μπορεί να εξηγηθεί και από το γεγονός ότι η δημιουργία κεντρικών υπηρεσιών ασφαλείας που κατέγραφαν σε φακέλους τη δράση των κομμουνιστών είναι μεταγενέστερη υπόθεση. Ετσι, ούτε η πρώτη σύλληψη του Ζαχαριάδη, για τη Διεθνή Ημέρα Νέων το 1924, ούτε η υπόθεση της δίκης του για το Μακεδονικό και η απόδρασή του από το Γεντί Κουλέ, στις αρχές του 1926, υπάρχουν στον φάκελο.
Το πρώτο έγγραφο, χρονολογικά, που βρέθηκε στον Φάκελο Ζαχαριάδη είναι το Βούλευμα 2.606 του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών, που εκδόθηκε στις 16 Ιουλίου 1927. Πρόκειται για την υπόθεση του αρχειομαρξιστή Γεωργοπαπαδάκου που τραυματίστηκε -και αργότερα έχασε τη ζωή του- σε συμπλοκή με μέλη του ΚΚΕ. Για την υπόθεση αυτή κατηγορήθηκε και ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο οποίος είχε διαφύγει τη σύλληψη. Το Βούλευμα δεν κατηγορεί ευθέως τον Ζαχαριάδη ως αυτουργό, αλλά τον παραπέμπει μαζί με τους συντρόφους του Θωμάζο, Σακαρέλλο και Φαρδή «... εις το ακροατήριον του κατά την περιφέρειαν του Εφετείου Αθηνών συσταθησομένου Κακουργοδικείου και δικασθώσιν ως υπαίτιοι του ότι την νύκτα της 27 Δεκεμβρίου 1926 εν Αθήναις υπό κοινού συμφέροντος κινούμενοι συναπεφάσισαν την εκτέλεσιν της επομένης αξιοποίνου πράξεως και ένεκα ταύτης συνομολογήσαντες προς αλλήλους αμοιβαίαν συνδρομήν κατά τον ανωτέρω τύπον και χρόνον απρομελετήτως και εις βρασμόν ψυχικής ορμής απεφάσισαν και εξετέλεσαν ανθρωποκτονίαν, κατά του Ηλία Γεροπαπαδάκου πλήξαντες τούτον διά μαχαίρας κάτωθι του στέρνου και κατά την κοιλιακήν χώραν, εξ ού τραύματος απεβίωσεν ούτος [...]».
Η βαριά κατηγορία με την οποία παραπεμπόταν να δικαστεί ο Ζαχαριάδης τον ανάγκασε να περάσει στην απόλυτη παρανομία. Με ψευδώνυμο στάλθηκε γραμματέας του Κόμματος στη Θεσσαλία.
Μετά από μία σύλληψη και μία απόδραση ακολούθησε νέα σύλληψη και φυλάκισή του στον Βόλο. Η αρχική παραπλάνηση των αρχών ασφαλείας σε σχέση με την πραγματική ταυτότητά του πήρε τέλος τον Ιούνιο του 1928. Μετά την αποκάλυψη της ταυτότητάς του και με δεδομένο το ένταλμα σύλληψης που υπήρχε εις βάρος του, για την υπόθεση Γεωργοπαπαδάκου, η ασφάλεια Λάρισας στις 9-6-1928 έστειλε το παρακάτω τηλεγράφημα στην αντίστοιχη των Αθηνών:
«Κομμουνιστής Νικόλαος Ζαχαριάδης ή Κουτβής ευρίσκεται εν προφυλακίσει φυλακάς Βόλου υπό ψευδώνυμο Αντωνιάδης στοπ. Παρακαλούμεν τηλ-σατε αν καταδιώκεται και δυνάμει τινών καταδικαστικών».
Η σύλληψη του Ζαχαριάδη στον Βόλο πυροδότησε, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 1928, μια αλλεπάλληλη ανταλλαγή τηλεγραφημάτων και υπηρεσιακών εγγράφων μεταξύ των αρχών ασφαλείας Αθηνών και Θεσσαλίας. Αρκετά από τα τεκμήρια αυτά υπάρχουν στον φάκελο του Ζαχαριάδη.
Κοινή συνισταμένη τους είναι η πληροφόρηση για δικαστικές ποινές που είχαν επιβληθεί από τα αστικά δικαστήρια σε βάρος του στελέχους του ΚΚΕ και η υποβολή φωτογραφιών του που θα τον καθιστούσαν αναγνωρίσιμο στις από κει και πέρα δραστηριότητές του. Ενδιαφέρουσα πτυχή αυτών των εγγράφων είναι και η καταγραφή ψευδωνύμων του Ζαχαριάδη τα οποία είχε χρησιμοποιήσει στη μέχρι τότε επαναστατική δράση του (Κούτβης, Ζάδης, Ξάνθος, Παπαδόπουλος, Αντωνιάδης, Δημητριάδης Βασιλειάδης).
Εκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι η εισαγωγή εγγράφων στον Φάκελο Ζαχαριάδη διακόπτεται απότομα αυτό το διάστημα. Ούτε η πορεία του στις φυλακές Συγγρού-Λιβαδειάς είναι καταγεγραμμένη ούτε η απόδρασή του.
Η καταγραφή αυτής της περιόδου είναι αποτυπωμένη σε μεταγενέστερα έγγραφα της Ασφάλειας και αποδεικνύει ότι έγγραφα υπήρχαν αλλά αφαιρέθηκαν από τον φάκελο ή όταν συγκροτήθηκε ο κεντρικός φάκελος γι’ αυτόν δεν εισήχθησαν ποτέ αυτά τα έγγραφα. Το τελευταίο έγγραφο αυτής της περιόδου, πριν από την αναχώρηση του Ζαχαριάδη για τη Σοβιετική Ενωση, που εντοπίστηκε στον φάκελό του είναι ένα Ατομικό Δελτίο με σύντομη καταγραφή της δράσης του. Το έγγραφο έχει ημερομηνία 29 Ιουλίου 1929 και στο δακτυλογραφημένο του κείμενο έχει γίνει χειρόγραφη προσθήκη πληροφοριών, το 1936. Το κείμενο έχει ως εξής:
«Ιστορικόν δράσεως. Ανήκει εις την Ομοσπονδίαν Κομμουνιστικών Νεολαιών, διετέλεσε μέλος της Κεντρική Επιτροπής αυτής, γενικός γραμματεύς, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Αντικατασκοπείας ως και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ειργάσθη και εργάζεται υπέρ της διαδόσεως του Κομμουνισμού, κατηγορήθη επί εσχάτη προδοσία διά τας ενεργείας του προς αυτονομίαν Μακεδονίας Θράκης έλαβε δε μέρος εις το Γ' Συνέδριον της Ομοσπονδίας Νεολαιών όπερ εγένετο ενταύθα τον Νοέμβριον του 1925, και κατά το οποίον ούτος διά μακρών εισηγήθη περί του τρόπου της προπαγάνδας υπέρ του Κομμουνισμού μεταξύ των μαθητών, γυναικών και δημοσιογράφων. (Ούτος τυγχάνει Εκτελεστικός Επίτροπος της Κομμουνιστικής Διεθνούς, μέλος του Γραφείου της Βαλκανικής Κομμουν. Ομοσπονδίας. Ούτος διά της υπ’ αριθ. 4149-8-10-36 αποφάσεως του εν Πειραιεί Πλημμελειοδικείου κατεδικάσθη επί παραβάσει του Νόμου 4229 εις φυλάκισιν 4 1/2 ετών και 2 ετών εκτόπισιν). Υπηρεσιακές κρίσεις. Φανατικός, επικίνδυνος, δραστήριος, έξυπνος, ανεπτυγμένος κομμουνιστικώς, επιβάλλεται εις τους εργάτας».
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΠΟ ΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ.
Ο ΝΙΚΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ ΣΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ
Ο Νίκος Ζαχαριάδης επέστρεψε στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1931. Με απόφαση των καθοδηγητικών οργάνων εντάχθηκε στο Π.Γ. και στη Γραμματεία του ΚΚΕ. Η αλλαγή ηγεσίας στο ΚΚΕ έγινε με κατευθύνσεις που έδωσε η Κομμουνιστική Διεθνής στο πλαίσιο αντιμετώπισης της εσωκομματικής κρίσης που είχε προκύψει στις γραμμές του ΚΚΕ τα προηγούμενα χρόνια. Αυτά είναι γνωστά και έχουν δημοσιευτεί εδώ και πολλά χρόνια.
Το νέο στοιχείο που προκύπτει από τον Φάκελο Ζαχαριάδη είναι ότι για αυτές τις εξελίξεις οι
ελληνικές αρχές ασφαλείας ενημερώθηκαν σχετικά γρήγορα. Το πρώτο έγγραφο, χρονολογικά, που αναφέρεται στην επιστροφή και ένταξη του Ζαχαριάδη στην ηγεσία του ΚΚΕ έχει ημερομηνία έκδοσης 11 Ιανουαρίου 1932.
Εμπεριέχει πληροφορίες για την αναβολή του 5ου Συνεδρίου του ΚΚΕ αλλά και για την ιδιότητα του Ζαχαριάδη ως μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς.
Πρόκειται προφανώς για προϊόν χαφιέδικων πληροφοριών, αφού οι λεπτομέρειες αυτές δεν είχαν ανακοινωθεί στον κομματικό Τύπο. Αξιοσημείωτη, φυσικά, είναι η προέλευση αυτού του εγγράφου αφού αφορά πληροφορίες που μεταδίδει η Διοίκηση Χωροφυλακής Μαγνησίας προς το Γραφείο Ασφαλείας της Δ.Χ. Στερεός Ελλάδας. Οι πληροφορίες του εγγράφου αναφέρονται στο σύνολο της μέχρι τότε δράσης του Ζαχαριάδη και είναι οι παρακάτω:
«Περί αναθέσεως της διευθύνσεως του Κομμουνιστικού Κόμματος Αθηνών εις τον Νικόλαον Ζαχαριάδην όστις φέρεται υπό ψευδώνυμον Κόλιας Κούτβης
«Λαμβάνω την τιμήν, εν συνεχεία της υπ’ αριθ. 1/87/12 από 18-12-31 αναφοράς μου, δι' ής ανέφερον υμίν την νέαν σύνθεσιν του Κομμουν. Κόμματος της Ελλάδος, ν’ αναφέρω ότι, ως θετικώς επληροφορήθη η υπηρεσία μου, η Κομμουνιστική Διεθνής της Μόσχας απεφάσισε την αναβολήν της συγκλήσεως του 5ου εν Αθήναις Συνεδρίου του Κόμματος επ’ αόριστον, ανέθεσε δε την διοίκησιν του Κομ/κου Κόμματος Αθηνών εις τον εν περιλήψει αναφερόμενον Κομμουνιστήν, όστις αφίκετο εσχάτως εκ Ρωσσίας και διαμένει ήδη εις Αθήνας.
»Ούτος τυγχάνει εκτελεστικός Επίτροπος της Κομμ/ κής Διεθνούς και μέλος του Γραφείου της Βαλκανικής Κομμουν. Ομοσπονδίας, είναι αρτίας μορφώσεως, γλωσσομαθής και έχει σπουδάσει εις δυο Πανεπιστήμια της Μόσχας.
Διετέλεσεν άμα αντιπρόσωπος της Κομμ/κής Διεθνούς εις όλας τας Βαλκανικάς πόλεις και εταξείδευεν με πλαστόν διαβατήριον Γεωπόνου.
Κατά τα έτη 1926 και 1927 υπήρξε περιφερειακός γραμματεύς της ενταύθα Περιφερ. Επιτροπής του Κ. Κόμματος και συνελήφθη ως τοιούτος υπό το πραγματικόν αυτού επώνυμον ως Νικόλαος Αντωνιάδης του Παναγιώτου και της Ερατώς, λογιστής ετών 30 καταγόμενος εκ Σαπάτζια Σμύρνης.
Προ της συλλήψεώς του, εκρύπτετο υπό τα ψευδώνυμα και παρώνυμα Ζαχαριάδης ή Κούτβης ή Ξάνθης ή Παπαδόπουλος ή Γεωργιάδης ή Δημητριάδης ή Βασιλειάδης ή Κοντός.
»Κατά τας πληροφορίας μας επίσης ο ειρημένος Κομμουνιστής κατά το έτος 1925 εδραπέτευσε εκ των Φυλακών Γεντί-Κουλέ Θεσσαλονίκης, συλληφθείς δε κατά το ίδιον έτος απέδρασε και αύθις τραυματίσας εις τον πόδα τον συνοδόν του χωροφύλακα.
Μετά την απόδρασίν του ταύτην και κατά το αυτό έτος, εφόνευσε εν Αθήναις τον αρχειομαρξιστήν Γεροπαπαδάτον, το έτος δε 1928 μεταφερόμενος έκτου Κακουργιοδικείου Πειραιώς εις Φυλακής Αθηνών, εδραπέτευσε και αύθις διά τρίτην φοράν μεταβάς εις Ρωσσίαν, ένθα εχρησιμοποιήθη υπό της Κομμουνιστικής Διεθνούς ως αντιπρόσωπος αυτής εις τας Βαλκανικάς χώρας.
«Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλώ όπως ευαρεστηθήτε και ενεργήσητε τα δέοντα προς ανεύρεσιν και σύλληψιν του ανωτέρου Κομμουνιστού, κρινομένου κατ’ εξοχήν επικινδύνου προσώπου εις την Δημοσίαν τάξιν και ασφάλειαν.
«Προσηρτημένως υποβάλλω και την φωτογραφίαν αυτού την οποίαν παρακαλώ, όπως μοι επιστρέψητε μετά την λήψιν αναλογών αντιτύπων».
«Λαμβάνω την τιμήν, εν συνεχεία της υπ’ αριθ. 1/87/12 από 18-12-31 αναφοράς μου, δι' ής ανέφερον υμίν την νέαν σύνθεσιν του Κομμουν. Κόμματος της Ελλάδος, ν’ αναφέρω ότι, ως θετικώς επληροφορήθη η υπηρεσία μου, η Κομμουνιστική Διεθνής της Μόσχας απεφάσισε την αναβολήν της συγκλήσεως του 5ου εν Αθήναις Συνεδρίου του Κόμματος επ’ αόριστον, ανέθεσε δε την διοίκησιν του Κομ/κου Κόμματος Αθηνών εις τον εν περιλήψει αναφερόμενον Κομμουνιστήν, όστις αφίκετο εσχάτως εκ Ρωσσίας και διαμένει ήδη εις Αθήνας.
»Ούτος τυγχάνει εκτελεστικός Επίτροπος της Κομμ/ κής Διεθνούς και μέλος του Γραφείου της Βαλκανικής Κομμουν. Ομοσπονδίας, είναι αρτίας μορφώσεως, γλωσσομαθής και έχει σπουδάσει εις δυο Πανεπιστήμια της Μόσχας.
Διετέλεσεν άμα αντιπρόσωπος της Κομμ/κής Διεθνούς εις όλας τας Βαλκανικάς πόλεις και εταξείδευεν με πλαστόν διαβατήριον Γεωπόνου.
Κατά τα έτη 1926 και 1927 υπήρξε περιφερειακός γραμματεύς της ενταύθα Περιφερ. Επιτροπής του Κ. Κόμματος και συνελήφθη ως τοιούτος υπό το πραγματικόν αυτού επώνυμον ως Νικόλαος Αντωνιάδης του Παναγιώτου και της Ερατώς, λογιστής ετών 30 καταγόμενος εκ Σαπάτζια Σμύρνης.
Προ της συλλήψεώς του, εκρύπτετο υπό τα ψευδώνυμα και παρώνυμα Ζαχαριάδης ή Κούτβης ή Ξάνθης ή Παπαδόπουλος ή Γεωργιάδης ή Δημητριάδης ή Βασιλειάδης ή Κοντός.
»Κατά τας πληροφορίας μας επίσης ο ειρημένος Κομμουνιστής κατά το έτος 1925 εδραπέτευσε εκ των Φυλακών Γεντί-Κουλέ Θεσσαλονίκης, συλληφθείς δε κατά το ίδιον έτος απέδρασε και αύθις τραυματίσας εις τον πόδα τον συνοδόν του χωροφύλακα.
Μετά την απόδρασίν του ταύτην και κατά το αυτό έτος, εφόνευσε εν Αθήναις τον αρχειομαρξιστήν Γεροπαπαδάτον, το έτος δε 1928 μεταφερόμενος έκτου Κακουργιοδικείου Πειραιώς εις Φυλακής Αθηνών, εδραπέτευσε και αύθις διά τρίτην φοράν μεταβάς εις Ρωσσίαν, ένθα εχρησιμοποιήθη υπό της Κομμουνιστικής Διεθνούς ως αντιπρόσωπος αυτής εις τας Βαλκανικάς χώρας.
«Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλώ όπως ευαρεστηθήτε και ενεργήσητε τα δέοντα προς ανεύρεσιν και σύλληψιν του ανωτέρου Κομμουνιστού, κρινομένου κατ’ εξοχήν επικινδύνου προσώπου εις την Δημοσίαν τάξιν και ασφάλειαν.
«Προσηρτημένως υποβάλλω και την φωτογραφίαν αυτού την οποίαν παρακαλώ, όπως μοι επιστρέψητε μετά την λήψιν αναλογών αντιτύπων».
Οι πληροφορίες των αρχών ασφαλείας Μαγνησίας εμπεριείχαν και ανακρίβειες σχετικά με το πραγματικό όνομα και τα ψευδώνυμα του Ζαχαριάδη. Γεννούσαν και ερωτήματα σχετικά με τη δράση του και την ταυτοποίηση καταδιωκτικών αποφάσεων.
Η αναφορά όμως στη νέα του στελεχική διαβάθμιση του ΚΚΕ πυροδότησε, όπως ήταν φυσικό, έντονη κινητικότητα των κεντρικών αρχών ασφαλείας για τη λήψη πληροφοριών από τα κατά τόπους παραρτήματα, όπου υπήρχε έστω και η παραμικρή υποψία προηγούμενης δράσης του Νίκου Ζαχαριάδη.
Αυτή η κινητικότητα είναι αποτυπωμένη με δεκάδες έγγραφα, αυτής της περιόδου, μέσα στον φάκελο. Ενα από τα πιο χαρακτηριστικά, που βάζει στον Φάκελο Ζαχαριάδη πληροφορίες για την περίοδο που αυτός έδρασε στη Θεσσαλονίκη, είναι η πιο κάτω αναφορά της Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης, με ημερομηνία 15 Μαρτίου 1932:
«Περί του κομμουνιστού Ζαχαριάδη Νικολάου του Παναγιώτου
«Λαμβάνω την τιμήν κατόπιν του υπ’ αριθμ. 3/49/16 ε.έ. εγγράφου σας, να επαναφέρω άπασαν την σχετικήν αλληλογραφίαν την πραγματευομένην περί του εν περιλήψει αντικειμένου, και να γνωρίσω τα εξής.
»Ο περί ού πρόκειται Ζαχαριάδης Νικόλαος του Παναγιώτου, ή Κούτβης ή Ξάνθος ή Παπαδόπουλος ή Αντωνιάδης ή Δημητριάδης, τυγχάνει εκ των πρώτων φανατικών και δρώντων Κομμουνιστών εν τη εν ενταύθα πόλει και μεταξύ εκείνων οίτινες υπέγραψαν κατά το 1924 την γνωστήν απόφασιν του Κομμουνιστικού Κόμματος περί αυτονομίσεως της Μακεδονίας-Θράκης.
Ούτος κατηγορηθείς επί εσχάτη προδοσία, συνελήφθη δυνάμει του υπ. αριθμ. 10/1925 εντάλματος συλλήψεως του Εισηγητού Γ' Διαρκούς Στρατοδικείου και εφυλακίσθη μετ’ άλλων, διά την αυτήν πράξιν κατηγορηθέντων, την 13 Φ/ρίου 1925 εις το εν Επταπυργίω (Γεντί-Κουλέ) παράρτημα των Στρατιωτικών Φυλακών Προφήτου Ηλία εγγραφείς υπ. αυξ. Αριθμ. μητρώου κρατουμένων 3963 και υπό το ονοματεπώνυμον Ζαχαριάδης Νικόλαος.
»0 ειρημένος Ζαχαριάδης απέδρασεν των ανωτέρω Φυλακών την 30ήν Μαρτίου 1925 ως προκύπτει εκ των επισήμων βιβλίων των Στρατιωτικών Φυλακών Προφήτου Ηλία.
»Εις την υπηρεσίαν μου ουδέν καταδιωκτικόν υφίσταται κατά του εν λόγω Ζαχαριάδου».
«Λαμβάνω την τιμήν κατόπιν του υπ’ αριθμ. 3/49/16 ε.έ. εγγράφου σας, να επαναφέρω άπασαν την σχετικήν αλληλογραφίαν την πραγματευομένην περί του εν περιλήψει αντικειμένου, και να γνωρίσω τα εξής.
»Ο περί ού πρόκειται Ζαχαριάδης Νικόλαος του Παναγιώτου, ή Κούτβης ή Ξάνθος ή Παπαδόπουλος ή Αντωνιάδης ή Δημητριάδης, τυγχάνει εκ των πρώτων φανατικών και δρώντων Κομμουνιστών εν τη εν ενταύθα πόλει και μεταξύ εκείνων οίτινες υπέγραψαν κατά το 1924 την γνωστήν απόφασιν του Κομμουνιστικού Κόμματος περί αυτονομίσεως της Μακεδονίας-Θράκης.
Ούτος κατηγορηθείς επί εσχάτη προδοσία, συνελήφθη δυνάμει του υπ. αριθμ. 10/1925 εντάλματος συλλήψεως του Εισηγητού Γ' Διαρκούς Στρατοδικείου και εφυλακίσθη μετ’ άλλων, διά την αυτήν πράξιν κατηγορηθέντων, την 13 Φ/ρίου 1925 εις το εν Επταπυργίω (Γεντί-Κουλέ) παράρτημα των Στρατιωτικών Φυλακών Προφήτου Ηλία εγγραφείς υπ. αυξ. Αριθμ. μητρώου κρατουμένων 3963 και υπό το ονοματεπώνυμον Ζαχαριάδης Νικόλαος.
»0 ειρημένος Ζαχαριάδης απέδρασεν των ανωτέρω Φυλακών την 30ήν Μαρτίου 1925 ως προκύπτει εκ των επισήμων βιβλίων των Στρατιωτικών Φυλακών Προφήτου Ηλία.
»Εις την υπηρεσίαν μου ουδέν καταδιωκτικόν υφίσταται κατά του εν λόγω Ζαχαριάδου».
Η αλληλογραφία μεταξύ των κατά τόπους αρχών ασφαλείας, για τον Ζαχαριάδη, συνεχίστηκε το επόμενο διάστημα. Υπηρεσιακά έγγραφα που βρέθηκαν στον φάκελό του δείχνουν την έντονη πλέον προσπάθεια που γινόταν και για το ξεκαθάρισμα των πληροφοριών σε ό,τι είχε σχέση με την ταυτοποίησή του αλλά και για την ανάσυρση παλιών καταδικαστικών αποφάσεων που θα δικαιολογούσαν την από δω και πέρα δίωξή του.
Για όλα αυτά, φυσικά, ο Ζαχαριάδης ήταν προετοιμασμένος από τη στιγμή που γύρισε στην Ελλάδα και ανέλαβε την καθοδήγηση του ΚΚΕ. Η επιλογή να δρα παράνομα, όντας ηγέτης ενός κατά τους τύπους νόμιμου κόμματος, ήταν αποτέλεσμα αυτών των διώξεων που ήξερε ότι δεν θα του τις συγχωρούσε το καθεστώς.
Τα μέτρα προστασίας που πήρε και ο παράνομος μηχανισμός που στήθηκε φάνηκαν αρκετά αποτελεσματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν κρίνουμε από τα έγγραφα που διασώθηκαν στον φάκελό του, οι προσπάθειες των αρχών ασφαλείας να συλληφθεί συνεχίστηκαν σε όλη την περίοδο νομιμότητας του ΚΚΕ, χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Νά τι αναφέρει στους ανωτέρους του ο υπομοίραρχος Ταμπακόπουλος, της Ειδικής Ασφάλειας Αθηνών, στις 12 Ιανουάριου του 1933:
«Λαμβάνω την τιμήν ν’ αναφέρω υμίν ότι παρά τας καταβληθείσας προσπάθειας, δεν κατέστη εφικτή μέχρι σήμερον η ανεύρεσις και σύλληψις του εν περιλήψει αναφερομένου καταδιωκομένου κομμουνιστού.
»Περί τούτου εξηκριβώθη ότι τυγχάνει Γραμματεύς του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος.
»Τας εν προκειμένου ενεργείας μας θα συνεχίσωμεν, εν ευνοϊκώ δε αποτελέσματι θα επανέλθωμεν».
Το ότι το αποτέλεσμα δεν ήταν ευνοϊκό για τις αρχές ασφαλείας στα επόμενα χρόνια, το μαρτυρά και η ανυπαρξία υλικού στον Φάκελο Ζαχαριάδη μέχρι τις αρχές του 1936.
Σίγουρα, η Ασφάλεια δεν θα έπαψε ποτέ να κάνει προσπάθειες, αλλά όλο αυτό το διάστημα δεν προέκυψε κάτι σοβαρό που να δικαιολογούσε την ένταξη νέων πληροφοριών στον φάκελό του. Απλώς ο Ζαχαριάδης δρούσε στην παρανομία. Είχε γνωστοποιηθεί βέβαια η ιδιότητά του τον Ιανουάριο του 1936, ως ηγέτη του ΚΚΕ, με το δημοσίευμα του Σκλάβαινα στον «Ριζοσπάστη», αλλά για τις διωκτικές αρχές δεν υπήρχε κανένα αποτέλεσμα.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δημοσίευση σχολίου