{[['
']]}
']]}
Ο Γρηγόρης Φαράκος γεννήθηκε το 1923 στο Ναύπλιο. Ο πατέρας του υπήρξε άνθρωπος συντηρητικών αντιλήψεων. Ενα έγγραφο της Ειδικής Ασφάλειας του 1939 αναφέρει ότι «υπήρξεν αείποτε φανατικός οπαδός της αντιδημοκρατικής παρατάξεως, ακραιφνής βασιλόφρων και ήδη οπαδός του Νέου Κράτους».
Το 1934 η οικογένεια Φαράκου ήλθε για μόνιμη διαμονή στην Αθήνα.
Το 1939 ο Γρηγόρης, καλός μαθητής, έκανε αίτηση για να πάρει υποτροφία από το καθίδρυμα Σταθάτου. Αλλά, για να εξεταστεί το αίτημά του, έπρεπε να προσκομίσει πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων το οποίο εξέδιδε η Ειδική Ασφάλεια, η υπηρεσία δηλαδή της Ασφάλειας που είχε την κύρια ευθύνη δίωξης του κομμουνισμού.
Η αίτησή του στην Ειδική Ασφάλεια για την έκδοση του πιστοποιητικού είναι το πρώτο και παλαιότερο χρονολογικά έγγραφο του Φακέλου του που, προφανώς, δεν σχηματίστηκε τότε, αλλά αργότερα, όταν ανέπτυξε αντιστασιακή και κομμουνιστική δράση.
Το 1939, η Ειδική Ασφάλεια περιγράφει τον Γρ. Φαράκο ως μη ασχολούμενο με την πολιτική λόγω του νεαρού της ηλικίας του: «Ούτος λόγω της νεαρής του ηλικίας δεν εξεδήλωσεν εισέτι πολιτικά και πολιτειακά φρονήματα». Συμπληρώνει, όμως, ότι ήταν μέλος της ΕΟΝ, στην οποία -πρέπει να συμπληρώσουμε- συμμετείχαν υποχρεωτικά όλοι οι μαθητές. Εντέλει το πιστοποιητικό εκδόθηκε χωρίς δυσκολίες.
Δεν γνωρίζουμε, όμως, αν ο νεαρός άριστος μαθητής Γρηγόρης κατάφερε να πάρει την υποτροφία.
ΚΑΤΟΧΗ-ΕΜΦΥΛΙΟΣ
Τον Νοέμβριο του 1941, όταν πλέον η χώρα βρίσκεται υπό κατοχή, οργανώνεται στην ΟΚΝΕ. Παίρνει μέρος στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση αρχικά από το ΕΑΜ Νέων και στη συνέχεια από την ΕΠΟΝ. Είνεται γνωστός με το αγωνιστικό ψευδώνυμο «Ρήγας». Αργότερα θα γίνει και μέλος του ΚΚΕ.
Το 1944 αναδείχτηκε καπετάνιος του ΕΛΑΣ Σπουδαστών που στα Δεκεμβριανά ονομάστηκε «Λόρδος Μπάιρον». Με την ίδια ιδιότητα πήρε μέρος στις μάχες του Δεκέμβρη του 1944, όπου και τραυματίστηκε σοβαρά στις 23 Δεκεμβρίου.
Με την υποχώρηση του ΕΛΑΣ από την Αθήνα, αρχές Ιανουάριου του 1945, υποχώρησε κι αυτός, αν και ήταν μόλις λίγες ημέρες χειρουργημένος.
Επέστρεψε και πάλι στην πρωτεύουσα στις 20 Ιανουάριου. Αναφορές της Ασφάλειας για τη δράση του Γρηγόρη Φαράκου στη διάρκεια της Κατοχής δεν υπάρχουν στον φάκελό του. Οι πρώτες καταγραφές γίνονται μετά τη Βάρκιζα.
Θα τις περιγράψουμε με συντομία.
Στις 23 Μαρτίου του 1945, στις 9 το πρωί, οι Γρ. Φαράκος, Λεωνίδας Τζεφρώνης, Γεώργιος Τριανταφυλλής και Βασίλειος Αρμάος συνελήφθησαν στο Πεδίον του Αρεως καθώς μοίραζαν προκηρύξεις στους διερχόμενους για την 25η Μαρτίου.
Στη συνέχεια κρατήθηκαν στην Ασφάλεια για να αποσταλούν στον εισαγγελέα, με την κατηγορία -όπως γράφει η σχετική αστυνομική αναφορά- «επί παραβάσει του νόμου 755 περί αδικημάτων τινών περί Ασφαλείας της χώρας και της κοινής ησυχίας».
Σχηματίστηκε και δικογραφία.
Δεν γνωρίζουμε η εξέλιξη είχε αυτή η υπόθεση. Μάλλον καμία. Εντούτοις, αποτέλεσε το έναυσμα ώστε η Ασφάλεια να αρχίσει να συγκεντρώνει πληροφορίες για τον Φαράκο. Το αποτέλεσμα αυτής της έρευνας οδήγησε σε νέες κατηγορίες εις βάρος του, καθώς κατηγορήθηκε για κλοπή ειδών που ανήκαν στο Πολυτεχνείο και για το ότι στη διάρκεια του Δεκέμβρη του 1944 προέβη σε σύλληψη εθνικιστή σπουδαστή τον οποίο παρέδωσε στην Πολιτοφυλακή.
Στις 23 Σεπτεμβρίου του 1945, στις 10 το πρωί, συνελήφθη ύστερα από σχετικό ένταλμα «επί ηθική αυτουργία και φόνοις». Στοιχεία για την εξέλιξη αυτής της υπόθεσης δεν υπάρχουν στον φάκελό του, αλλά, όπως γράφει ο ίδιος, κρατήθηκε για ένα μήνα και απαλλάχτηκε με βούλευμα.
Στα τέλη Φεβρουάριου του 1947 η ΕΠΟΝ τέθηκε εκτός νόμου με δικαστική απόφαση που εκδόθηκε στις 28 Φεβρουάριου και δημοσιεύτηκε στον Τύπο την επομένη, 1 Μαρτίου 1947. Τις επόμενες ημέρες ξεδιπλώθηκε ένα μεγάλο πογκρόμ συλλήψεων.
Στην Ικαρία έμεινε τέσσερις μήνες. Δραπέτευσε -όπως γράφει ο ίδιος στις αναμνήσεις του- τον Ιούνιο του 1947 και επέστρεψε παράνομος στην Αθήνα όπου τον Αύγουστο κατάφερε να δώσει το τελευταίο μάθημα στο Πολυτεχνείο και να πάρει το πτυχίο του.
Στα Δελτία Δράσης που συνέτασσε γι’ αυτόν η Ασφάλεια τον εμφανίζει να έχει φύγει νόμιμα από την Ικαρία με τα μέτρα κατευνασμού της Κυβέρνησης τον Σεπτέμβριο του 1947. Πουθενά, όμως, στον φάκελό του δεν υπάρχει απόφαση διακοπής του εκτοπισμού του, κάτι που βρίσκουμε σε όλους τους άλλους φακέλους εκτοπισμένων εκείνης της εποχής.
Εν πάση περιπτώσει, στα μέσα Οκτωβρίου του 1947 ο Γρηγόρης Φαράκος έφυγε παράνομα από την Αθήνα και πέρασε στο Βουνό, στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Η Ασφάλεια θα ανακαλύψει πολύ αργά ότι έγινε αντάρτης. Πριν γίνει αυτό, τον έψαχνε για να τον συλλάβει.
Συγκεκριμένα στις 2.12.1948 δόθηκε εντολή στα αστυνομικά όργανα να προβούν στη σύλληψη 27 ΕΠΟΝιτών. Ανάμεσά τους ήταν και ο Γρηγόρης Φαράκος.
Το ατομικό ένταλμα σύλληψης γι’ αυτόν, με ημερομηνία 28.12.1948, έλεγε:
«ΕΝΤΑΛΜΑ ΣΥΛΛΗΨΕΩΣ
ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΥΛΟΥ
Ο εισηγητής του εν Αθήναις Εκτάκτου Στρατοδικείου, Τμ. Β'.
Επειδή ο ΦΑΡΑΚΟΣ Γρηγόρ., αγνώστων στοιχείων κατηγορείται επί παραβάσει Γ'/48 Ψηφ. κλππραχθεί-ση τον Σ/βριον 1946-8/βριον 1948 εν Αθήναις, Πειραιεί και αλλαχού, πράξει προνοουμένη και τιμωρουμένη υπό των άρθρων 57,109 και 110 Κ.Π.Ν. παρ. 1 Γ'/46 Ψηφ. Και 2,3.4 και 7 του Α.Ν. 509/47.
Ιδόντες το άρθρον 88 παρ. 1 εντελλόμεθα την σύλληψιν του ειρημένου ΦΑΡΑΚΟΥ Γρηγορ. Και προσκαλούμεν τους κλητήρας και Χωροφύλακας και πάντα άλλον της ενόπλου δυνάμεως να συλλάβωσι και να οδηγήσωσι αυτόν ενώπιον ημών.
Εξεδώθη εν τω ημετέρω γραφείω κειμένω εν το Καταστήματιτου Στρατοδικείου-
Εν Αθήναις τη 28 Δ/βρίου 1948».
Η επιβεβαίωση ότι ο Γρηγόρης Φαράκος βρισκόταν στο Βουνό ήρθε για την Ασφάλεια στις 19 Μαρτίου του 1949, όταν τα όργανά της διάβασαν στην εφημερίδα «ΦΩΣ της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» μια πολεμική ανταπόκριση από τη Φλώρινα της προηγούμενης ημέρας.
Η ανταπόκριση έλεγε ότι ένας αντάρτης που παραδόθηκε προσκόμισε στις στρατιωτικές αρχές φύλλο της «Εφημερίδας της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης», στο οποίο ανάμεσα σε άλλα αναγράφονται προαγωγές πεσόντων αξιωματικών του ΔΣΕ. Ανάμεσα στα ονόματα ήταν και του Γρηγόρη Φαράκου.
Ετσι, στο φύλλο 2/7.10.1948 της «Εφημερίδας της ΠΔΚ», δημοσιεύεται διάταγμα που τον προάγει σε Λοχαγό-Πολιτικό Επίτροπο ως τιμημένο νεκρό.
Μ’ αυτό τον τρόπο τελείωσε ο εμφύλιος πόλεμος για τον Γρηγόρη Φαράκο. Ο ίδιος ταλαιπωρήθηκε αρκετούς μήνες σε νοσοκομεία της Αλβανίας και της Βουδαπέστης μέχρι να αποκατασταθεί η υγεία του. Ο τραυματισμός τού άφησε ένα μικρό πρόβλημα στο πόδι το οποίο τον συνόδευε σε όλη του τη ζωή και ήταν ευδιάκριτο στο βάδισμά του.
Την είδηση ότι ο Γρ. Φαράκος είναι ζωντανός η Ασφάλεια θα την πληροφορηθεί πάλι από τον Τύπο, καθώς δημοσιοποιήθηκε ότι συμμετείχε ως μέλος αντιπροσωπείας στο Α" Παγκόσμιο Συνέδριο για την Ειρήνη που έγινε στα τέλη Απριλίου του 1949, σε άλλες διεθνείς εκδηλώσεις και φυσικά στο Α' Συνέδριο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας που έγινε τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου στη Βουδαπέστη και όπου υπήρξε ένας εκ των ομιλητών.
Επειτα απ’ όλα αυτά, για την Ασφάλεια θα αποτελεί μια ενεργή υπόθεση. Αρχίζει η συγκέντρωση πληροφοριών γι’ αυτόν, ενώ ενεργοποιούνται και πάλι τα εντάλματα σύλληψης σε βάρος του.
ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ
Ο Γρηγόρης Φαράκος έζησε ως πολιτικός πρόσφυγας στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού μέχρι το 1968 που κατέβηκε παράνομα στην Ελλάδα.
Το 1951 ανέλαβε επικεφαλής της ΕΠΟΝ που ως οργάνωση υπήρχε μέσα στους πολιτικούς πρόσφυγες και παράνομα στην Ελλάδα.
Με αυτή την ιδιότητα παρακολούθησε και τις εργασίες της 3ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ (Νοέμβριος 1952), ενώ το 1953 στάλθηκε για σπουδές σε τρίχρονη κομματική σχολή στη Μόσχα. Το 1956 εναντιώθηκε στις αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας της Κ.Ε. που καθαίρεσε τον Νίκο Ζαχαριάδη από γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ.
Γρήγορα, όμως, άλλαξε στρατόπεδο και τάχθηκε με τη νέα κατάσταση. Στο 8ο Συνέδριο του ΚΚΕ εκλέχτηκε μέλος της Κ.Ε. και στη 12η Ολομέλεια του 1968 όπου διασπάστηκε το ΚΚΕ έγινε μέλος του Π.Γ.
Στη μετεμφυλιακή Ελλάδα ο Φαράκος είναι ένας καταζητούμενος επικίνδυνος κομμουνιστής. Η Ασφάλεια συγκεντρώνει και καταγράφει όσες πληροφορίες έρχονται γι’ αυτόν με τη μορφή δημοσιευμάτων από το εξωτερικό.
Στις 25 Ιουλίου του 1950, η Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας ενεργοποιεί με αίτημά της τη διαδικασία να του αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Κάτι που έγινε πράξη με το Βασιλικό Διάταγμα 15 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, τεύχος Γ’ της 17.1.1952. Ταυτόχρονα, όλο αυτό το διάστημα είναι ενεργή και πάγια η διαταγή να συλληφθεί αμέσως, όπου εντοπιστεί εντός της χώρας.
Ετσι φτάσαμε σε ένα κωμικοτραγικό επεισόδιο το οποίο αξίζει να αναφέρουμε.
Στις 16.5.1950 συνελήφθη από την Ασφάλεια Πειραιά και στάλθηκε στον βασιλικό επίτροπο ένας πολίτης ονόματι Φαράκος Γρηγόριος. Το σχετικό έγγραφο προς τον επίτροπο έλεγε: «Λαμβάνομεν την τιμήν να αποστείλωμεν Υμίν συνοδεία τον ΦΑΡΑΚΟΝ Γρηγόριον του Αναστασίου και της Μαρίας, ετών 30 εκ Σκουταρίου-Γυθείου, ελεγκτήν λεωφορείων, κάτοικον Νίκαιας, Ολύμπου αριθ. 32 συλληφθέντα υφ’ ημών σήμερον και διωκόμενον δυνάμει του συνημμένου υπ’ αριθ. 239/48 από 28.12.48 ταυταρίθμου εντάλματος συλλήψεως και ταυταρίθμου κατασχετηρίου κ. Εισηγητού Β' Τμήματος Εκτάκτου Στρατοδικείου Αθηνών επί παραβάσει Γ/46 ψηφίσματος κλπ. και να παρακαλέσωμεν διά τα καθ’ υμάς. Τούτον διεγράψαμεν των βιβλίων μας».
Η απάντηση του βασιλικού επιτρόπου ήρθε μερικές ημέρες αργότερα, στις 23-5-1950 και έχει ως εξής:
«Δυνάμει της υπ’ αριθ. 1412/1949 παραπεμπτικής διαταγής ΑΣΔ ΑΝ/Β7 και των σχετ. υπ’ αριθ. 239/1943 εντάλματος συλλήψεως και κατασχετηρίου του κ. Εισηγητού Β’ Τμήματος διώκεται επί παραβάσει άρθρου 1 παρ. 1 Γ' Ψηφίσματος 2, 3,4 και 7 Α.Ν. 509/1947 πράξεσι τελεσθείσαις εν Αθήναις, Πειραιεί και αλλαχού από Σ/βρίου 1945 μέχρις Σ/βριου 1948 ο ΦΑΡΑΚΟΣ Γρηγόριος αγνώστων λοιπών στοιχείων. Εξ ενεργηθείσης εξετάσεως διεπιστώθη, ότι ο υφ’ ημών διωκόμενος είναι ο ΦΑΡΑΚΟΣ Γρηγόριος του. Κων/νου και της Ευφροσύνης, κάτοικος Αθηνών Πλουτάρχου 45 και ήδη φυγής αγνώστου διαμονής. Εντελλόμεθα την άμεσον απόλυσιν του συλληφθέντος ΦΑΡΑΚΟΥ Γρηγορίου του Αναστασίου και της Μαρίας, κατοίκου Πειραιώς Ολύμπου 32, Κορυδαλλός) και κρατουμένου ήδη παρ’ υμίν διά την άνω αιτίαν, έκτος εάν δέον να κρατείται δι’ άλλην τινά αιτίαν».
Αν προσέξουμε το ένταλμα σύλληψης κατά του Γρηγόρη Φαράκου που εκδόθηκε το 1948, όντως θα διαπιστώσουμε ότι πέραν του ονόματος του δεν αναγράφονται άλλα στοιχεία, γεγονός που εξηγεί τη σύλληψη και την άδικη ταλαιπωρία του ανθρώπου που είχε την ατυχία να έχει ίδιο όνομα και επώνυμο με αυτόν. Ταυτόχρονα αποδεικνύει την προχειρότητα με την οποία οι αρχές συνέτασσαν τα εντάλματα αυτά την εποχή του Εμφυλίου, καθώς οι διώξεις είχαν μετατραπεί σε βιομηχανία.
Μια δεύτερη εξίσου ενδιαφέρουσα ιστορία που καταγράφεται στον φάκελο του Γρηγόρη Φαράκου κατά τη μετεμφυλιακή περίοδο είναι το αίτημα των γονιών του να του επιτραπεί η επιστροφή στην Ελλάδα για να τον δουν, καθώς ήταν άρρωστοι.Το αίτημα υποβλήθηκε μέσω ΕΔΑ, τον Σεπτέμβρη του 1964, για να έχει περισσότερες πιθανότητες ικανοποίησης. Την υποβολή του αιτήματος ανατέθηκε να την κάνει ο Λεωνίδας Κύρκος που ήταν τότε βουλευτής.
Η Ασφάλεια αρχικά αγνόησε το αίτημα, αλλά ο Λεωνίδας επέμεινε ζητώντας να μάθει την τύχη του.
Οι Αρχές Ασφαλείας ισχυρίστηκαν ότι το σχετικό αίτημα χάθηκε, παρ’ όλα αυτά, όμως, υποχρεώθηκαν να προχωρήσουν στην εξέταση του θέματος.
Στις 23.10.1964 όλοι οι αρμόδιοι της Γενικής Διεύθυνσης Εθνικής Ασφαλείας (ΓΔΕΑ) γνωμοδότησαν πως, εφόσον διαπιστωθεί ότι όντως οι γονείς του Φαράκου είχαν πρόβλημα υγείας, να του επιτραπεί η επιστροφή στην Ελλάδα για διάστημα από 30 έως 40 ημέρες.
Αποφασίστηκε η άδεια να είναι για 40 ημέρες από 2 μήνες που ανέφερε το αίτημα. Αλλά αυτό το ταξίδι έμελλε να μη γίνει ποτέ.
Στις 9 Μαρτίου το υπουργείο Εξωτερικών έστειλε στη ΓΔΕΑ το παρακάτω έγγραφο.
«Εν συνεχεία της από 9ης τρέχοντος τηλεφωνικής μεθ’ υμών συνεννοήσεως, έχομεν την τιμήν να γνωρίσωμεν υμίν ότι εδώσαμεν σήμερον οδηγίας προς την εν Βουκουρεστίω Β. Πρεσβείαν, όπως μη χορηγήση άδειαν ελεύσεως του εν περιλήψει καθ’ όσον ως ετηλεγράφησεν ημίν η ως άνω Β. Πρεσβεία ούτος τυγχάνει φανατικός κομμουνιστής αρθρογραφών εις διάφορα κομμουνιστικά περιοδικά ως ο “Νέος Κόσμος” κ.λ.π. και έχει νυμφευθή Ρωσίδα.
Ενδεικτικόν της θρασύτητός του αποτελεί το γεγονός ότι ούτος έδωκεν εις Β. Πρεσβείαν ως διεύθυνσή του, τη διεύθυνση του Συλλόγου Συμμοριτών Βουκουρεστίου».
Το ότι ο Φαράκος ήταν ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ τότε (μέλος της Κ.Ε.) κι ότι αρθρογραφούσε στα κομματικά έντυπα οι Αρχές το γνώριζαν, όταν ενέκριναν να του δοθεί άδεια να επισκεφθεί τους γονείς του στην Ελλάδα για 40 ημέρες.
Επομένως, το μόνο επιπλέον στοιχείο που προσκόμισε η ελληνική πρεσβεία στο Βουκουρέστι ήταν ο γάμος του με Ρωσίδα. Συνεπώς, αυτός είναι ο ουσιαστικός λόγος ή το πρόσχημα για να απορριφθεί το αίτημα των γονιών του.
Ενδεικτικό της βαρβαρότητας της εποχής του μετεμφυλιακού καθεστώτος, σε μια εποχή που στην κυβέρνηση βρίσκεται η Ενωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου, αλλά και των ηθών του ψυχρού πολέμου όπου ποινικοποιούνταν ακόμη και ο γάμος δύο ανθρώπων.
Ο Γρηγόρης Φαράκος, όταν πληροφορήθηκε τη συγκεκριμένη εξέλιξη, αντέδρασε με επιστολή του ζητώντας τη στήριξη των Ελλήνων επιστημόνων και συγκεκριμένα του Πανελλήνιου Συλλόγου Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων και Ναυπηγών στον οποίο από επιστημονικής απόψεως -λόγων των σπουδών του- ανήκε.
Ο Σύλλογος ανταποκρίθηκε ζητώντας με υπόμνημα -που δεν είχε καμία τύχη- από τον τότε υπουργό Εσωτερικών να επιτραπεί η επίσκεψη Φαράκου στη χώρα.
ΧΟΥΝΤΑ: ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΣΥΛΛΗΨΗ
Ο Γρηγόρης Φαράκος -όπως ο ίδιος γράφει στα απομνημονεύματά του- ήρθε παράνομος στην Ελλάδα στις αρχές Οκτωβρίου του 1968. Λίγους μήνες νωρίτερα, τον Φεβρουάριο του 1968, το ΚΚΕ είχε διασπαστεί και ο ίδιος είχε αναδειχθεί στη θέση του μέλους του Π.Γ. της Κ.Ε. του κόμματος. Η Ασφάλεια τα γνώριζε όλα αυτά, τα οποία άλλωστε δεν ήταν άγνωστα, αφού είχαν πάρει ευρεία δημοσιότητα.
Η αποστολή Φαράκου στην Ελλάδα είχε στόχο την ανασυγκρότηση του παράνομου κομματικού μηχανισμού του ΚΚΕ και την οργάνωση της αντιδικτατορικής δράσης του.
Δεν ήταν μια απλή αποστολή, καθώς το ΚΚΕ μόλις ένα χρόνο πριν είχε αποφασίσει να ανασυγκροτήσει τις παράνομες κομματικές του οργανώσεις τις οποίες είχε διαλύσει από το 1958, όταν αποφάσισε πως όλη του η κομματική δουλειά θα περνούσε μέσα από την ΕΔΑ.
Η διάσπαση του 1968 -η οποία διαπέρασε το ΚΚΕ σε όλα τα επίπεδα- έκανε ακόμη πιο δύσκολη την υπόθεση της παράνομης οργανωτικής ανασυγκρότησης του κόμματος.
Εκεί που υπήρχε ένα κόμμα, με τη διάσπαση δημιουργούνταν δύο και η αντιπαράθεση για το ποια παράταξη θα κερδίσει την πλειοψηφία των κομματικών μελών ήταν έντονη και σκληρή. Δίπλα δηλαδή στην ανάγκη να οργανωθεί ο αντιδικτατορικός αγώνας, ξεδιπλωνόταν και μια παράλληλη εσωκομματική σύγκρουση, η οποία όλο και περισσότερο έπαιρνε φανερές διαστάσεις.
Ο Γρηγόρης Φαράκος δούλεψε παράνομα στην Αθήνα σχεδόν δύο μήνες.
Το βράδυ της 29ης Νοεμβρίου 1968 συνελήφθη ο ίδιος και αρκετά σημαντικά μέλη και στελέχη του παράνομου κομματικού μηχανισμού. Ας δούμε πώς περιγράφει το όλο θέμα η Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας Αθηνών σε έκθεσή της προς το υπουργείο Δημόσιας Τάξης με ημερομηνία 9.12.1968:
Λαμβάνομεν την τιμήν εν σχέσει με το εν θέματι αντικείμενον να αναφέρωμεν τα κάτωθι:
I.- Η Υποδ/νσις ημών μετά από πολύμηνον παρακολούθησή και εν συνδυασμώ με πληροφορίας της, ενετόπισε και εξάρθρωσε μέγα τμήμα του δρώντος εν Αθήναις παρανόμου μηχανισμού του ΚΚΕ.
II. - Την 29-11-68 και περί ώραν 21.30' συνελήφθησαν παρά την οδόν Αλκμάνος και εντός αυτ/του Ι.Χ. χρησιμοποιούμενου υπό του κόμματος οι:
1) ΦΑΡΑΚΟΣ ή ΡΗΓΑΣ Γρηγόριος του Κων/νου και Ευφροσύνης γεν. το 1923 εις Ναύπλιον, άλλοτε Φοιτητής ΕΜΠ μέλος του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Ούτος καθ’ α είναι εις θέσιν να γνωρίζη η Υπηρεσία ημών ευρισκόμενος εις χώραν του Σ/Π αφίχθη ενταύθα αρχάς του μηνός Οκτωβρίου ε.ε. ως Αρχηγός του εν Ελλάδι Κλιμακίου του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ με το ψευδώνυμον ΝΟΤΗΣ.
2) ΠΟΛΙΤΗΣ Νικόλαος του Αθανασίου και Ελένης γεν. το 1927 εις Αίγιον εργολάβος οικοδομών (παράνομος) μέλος του Γραφείου της ΚΟΑ του ΚΚΕ όστις συν τοις άλλοις εχρησιμοποιείτο διά την μεταφοράν του ΦΑΡΑΚΟΥ Γρηγορίου προς πραγματοποίησιν των κομματικών του ραντεβού.
3) Την αυτήν ημερομηνίαν και ώραν συνελήφθη εις διαμέρισμα της οδού Αλκμάνος 12 ο ΜΩΡΑΪΤΗΣ Γεώργιος του Νικολάου και Αικατερίνης γεν. το 1927 εις Μεδενίτσα Λοκρίδος (παράνομος) μέλος του Γραφείου της ΚΟΑ, εκπαιδευθείς κατά το παρελθόν εις χώρας του Σ/Π και αποσταλείς ενταύθα, ένθα εχρησιμοποιήθη ως ασυρματιστής της παρανόμου τότε Οργανώσεως και συνελήφθη μετά του ασυρμάτου.
Κατεδικάσθη εις πολυετή φυλάκισιν, απολυθείς το έτος 1966. Ούτος ετύγχανεν υπεύθυνος της συντάξεως των παρανόμων εντύπων της ΚΟΑ (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ - ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΑΘΗΝΑ - ΟΔΗΓΗΤΗΣ κ.λπ.).
Οι ΦΑΡΑΚΟΣ Γρηγόριος και ΜΩΡΑΪΤΗΣ Γεώργιος ολίγον προ της συλλήψεώς των πραγματοποίησαν συνάντησιν εις το διαμέρισμα της οδού Αλκμάνος 12.
III. Εν συνεχεία συνελήφθησαν και κάτωθι, ανήκοντες εις την αυτήν παράνομον Οργάνωσιν του ΚΚΕ:
1) ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Ιωάννης του Παναγιώτου και Αικατερίνης γεν. το 1919 εις Αθήνας μηχανολόγος (τεχνικών Σχολών) (παράνομος). Ούτος ετύγχανε στέλεχος της ΕΔΑ και ήδη στέλεχος του παρανόμου μηχανισμού του ΚΚΕ, υπεύθυνος εκδοτικού μηχανισμού και συνδέσμου ηγεσία ΚΚΕ εξωτερικού μετά του ενταύθα Κλιμακίου του Π.Γ. και μέλος Γραφείου ΚΟΑ.
2) ΤΣΙΜΕΚΗΣ Μιχαήλ του Ευαγγέλου και Πηνελόπης γεν. το 1937 εις Τσούκα Φθιώτιδος ξυλουργός (παράνομος). Ούτος ετύγχανεν άλλοτε συνδικαλιστικόν στέλεχος της ΕΔΑ και ήδη είχεν οργανωθή εις παράνομον μηχανισμόν της ΚΟΑ. Εξετύπωνε δια προχείρου τυπογραφείου τις εφημερίδες της ΚΟΑ (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ ΚΑΙ ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΑΘΗΝΑ).
3) ΚΥΡΙΤΣΗΣ Λάζαρος του Σπυρίδωνος και Αγλαΐας γεν. ίο 1920 εις Χαραυγήν Ιωαννίνων, δικηγόρος (παράνομος). Ούτος ετύγχανε στέλεχος της ΕΛΑ δικηγόρων και ήδη μέλος Γραφείου της ΚΟΑ.
4) ΠΕΡΡΟΥ Φλωρεντία του Παναγιώτου και Σοφίας γεν. το 1930 εις Αθήνας Λογίστρια, κάτοικος Κίου 6-8- Κυψέλη (νόμιμος). Αύτη μέχρι της 21-4-1967 δεν είχε παράσχει αφορμήν.
Ηδη απετέλει τον σύνδεσμον μεταξύ ενίων εκ των στελεχών της ΚΟΑ και του μέλους του Π.Γ. ΦΑΡΑΚΟΥ Γρηγορίου του οποίου είχεν αναλάβει την τροφοδοσίαν.
5) ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Δημήτριος του Βασιλείου και Ελισσάβετ γεν. το 1942 εις Βόλον, κτίστης (παράνομος). Εχρησιμοποίειτο ψευδώνυμον “ΜΠΑΜΠΗΣ”. Ούτος μέχρι της 21-4-67 δεν είχε παράσχει αφορμήν. Ηδη είχεν οργανωθή εις τον παράνομον μηχανισμόν της ΚΟΑ και απετέλει σύνδεσμον μεταξύ στελεχών του παράνομου μηχανισμού και είχεν αναλάβει την διακίνησιν εντύπων της ΚΟΑ.
6) ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ Ευάγγελος του Βαλσάμη και Ελπινίκης γεν. το 1930 εις Πειραιά, υπάλληλος Εμπορικής Τραπέζης, κάτοικος Πειραιώς, Βύρωνος 113 (νόμιμος). Ούτος δεν είχεν παράσχει αφορμήν μέχρι της 21-4-1967. Ηδη είχεν οργανωθή εις τον παράνομον μηχανισμόν της ΚΟΑ και απετέλει σύνδεσμον στελεχών του παρανόμου μηχανισμού, άτινα μετέφερε διά του Ι.Χ. αυτοκινήτου του. Επίσης κατείχε πολύγραφον και εξετύπωνε παράνομα έντυπα της ΚΟΑ.
7) ΚΥΡΙΤΣΗΣ Παντελής του Σπυρίδωνος και Αγλαΐας γεν. το 1922 εις Χαραυγήν Ιωαννίνων ιδιωτ. υπάλληλος (παράνομος). Ούτος ειργάζετο εις το λογιστήριον της εφημερίδος ΑΥΓΗ μέχρι της 21-4-67. Ηδη ετύγχανε στέλεχος του παρανόμου μηχανισμού της ΚΟΑ και εβοήθει τον αδελφόν του Λάζαρον εις την παράνομον κομματική δουλειά.
8) ΕΡΑΤΣΙΑ Σοφία του Αντωνίου και Κυριακής γεν. το 1959 εις Νάξον, τελειόφοιτος Νομικής, κάτοικος Αθηνών, Ηρακλείου 20 Γαλάτσι (νόμιμος). Αύτη μέχρι της 21-4-67 δεν είχε παράσχει συγκεκριμένην αφορμήν από αντεθνικής πλευράς, πλην του ότι το οικογενειακόν της περιβάλλον ενεφορείτο υπό Κομ/ κων φρονημάτων. Ηδη απετέλει σύνδεσμον μεταξύ ενίων στελεχών κορυφής της ΚΟΑ.
9) ΧΑΤΖΟΥΔΗΣ Νέστωρ του Νικολάου και Ολγας γεν. το 1939 εις Λαγκαδά Θεσ/νίκης υπομηχανικός, κάτοικος Σεβαστουπόλεως 29 Αθήναι (νόμιμος). Ούτος μέχρι της 21-4-67 δεν είχε παράσχει αφορμήν από αντεθνικής πλευράς. Ηδη απετέλει σύνδεσμον μεταξύ ενίων στελεχών του παρανόμου μηχανισμού και είχεν αναλάβει την εξεύρεσιν “Γιαφκών” διά την απόκρυψιν παρανόμων στελεχών.
10) ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΣ Διονύσιος του Παναγιώτου και Μελπομένης γεν. το 1928 εις Μαρκόπουλον Κεφαλληνίας, κάτοικος Αγ. Αναργύρων Αττικής οδός Σωκράτους 12 (νόμιμος). Ούτος ετύγχανε μέλος της ΕΛΑ και ήδη ησχολείτο με την διακίνησιν παρανόμου εντύπου της ΚΟΑ.
11) ΤΣΑΝΤΙΡΗΣ Ευάγγελος του Ιωάννου και Κων/ νας γεν. το 1945 εις Αγιον Εύβοιας, βιβλιοδέτης, κάτοικος Πανδοσίας 18 Αθήναι (νόμιμος). Ούτος μέχρι της 21-4-67 δεν είχε παράσχει αφορμήν από αντεθνικής πλευράς. Ηδη είχεν οργανωθή εις τον παράνομον μηχανισμόν της ΚΟΑ και ησχολείτο με την διακίνησιν παρανόμου εντύπου υλικού.
12) ΛΟΥΡΟΣ Βασίλειος του Γεωργίου και Ιωάννας γεν. το 1944 εις Αμπελακιώτισσαν Ναυπακτίας, οικοδόμος, κάτοικος Ηλιουπόλεως οδός Αρκαδίου 9 (νόμιμος). Ούτος ετύγχανε στέλεχος της ΕΛΑ και ήδη είχεν οργανωθή εις τον παράνομον μηχανισμόν της ΚΟΑ και ησχολείτο με την διακίνησιν παρανόμου εντύπου υλικού και
13) ΜΠΑΛΛΑΣ Επαμεινώνδας του Αλεξάνδρου και Δήμητρας γεν. το 1934 εις Αγίαν Σοφίαν Τριχωνίδος, οικοδόμος, κάτοικος Περισσού οδός Λυσιμάχου 15 (Νόμιμος). Ούτος ετύγχανε συνδικαλιστικόν στέλεχος και ήδη είχεν οργανωθή εις τον παράνομον μηχανισμόν της ΚΟΑ και ησχολείτο με την διακίνησιν παρανόμου εντύπου υλικού.
III. Εξ ετέρου ανεκαλύφθησαν και ηχρηστεύθησαν δέκα (10) εν συνόλω οικίαι “Γιάφκες” της ΚΟΑ ως κάτωθι, οι οποίαι εχρησιμοποιούντο είτε διά την πραγματοποίησιν κομματικών ραντεβού των παρανόμων στελεχών, είτε διά την εκτύπωσιν εντύπου υλικού, είτε τέλος διά την απόκρυψιν των παρανόμων.
1) Χρ. Σμύρνης 18 Αθήναι
2) Αλκμάνος 12 Αθήναι
3) Αχαιού 4 Αθήναι -
4) Λουκιανού 22 Αθήναι
5) Μαρασλή 10 Αθήναι
6) Κρίτωνος 1 Αθήναι
7) Γριβογιώργη 8 Αθήναι
8) Ευγ. Καραβία 18 Αθήναι
9) Δευκαλίωνος 40 Αθήναι
10) Βουτυρά 21 Αθήναι
IV. Εξ ενεργηθείσης ερεύνης εις τας ανωτέρω “Γιάφκας” ιδιαιτέρως εις την οικίαν “Γιάφκα” του ΦΑΡΑΚΟΥ Γρηγορίου, ανευρέθη και κατεσχέθη πολύτιμον υλικόν εγγράφων στοιχείων, αφορώντων εις την οργάνωσιν του ΚΚΕ.
Το υλικόν τούτο ερευνάται προς αξιοποίησιν παρά της Υπηρεσίας μου και διά την περαιτέρω γενικωτέραν εκμετάλλευσιν.
V. Κατεσχέθησαν παρά της Υπηρεσίας μου τα κάτωθι:
- Πλαξ μαρμάρινη πιεστηρίου
- Σακκίδιον εκ πλαστικού, πλήρες τυπογραφικών στοιχείων
- Θήκη τυπογραφικών στοιχείων
- Πέντε (5) κύλινδροι πολυγράφου
- Χειροκίνητος πολύγραφος μεταλλικός
- Στάμπα με ανάγλυφον τον τίτλον της παρανόμου
εφημερίδος «ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΑΘΗΝΑ»
- Χάρτης πολυγράφου, δι’ ου εξετυπούντο αι εφημερίδες “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ” και “ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΑΘΗΝΑ” και μελάνη πολυγράφου
- Ξύλινος πολύγραφος υπό κατασκευήν
-Τρία (3) μαγνητόφωνα.
- Τηλεσκοπική διόπτρα
- Πιστόλιον μετά σφαιρών (κατεσχέθη εις οικίαν ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ Ευαγγέλου)
- Ικανός αριθμός πολυγραφημένων προκηρύξεων των:
α) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΩΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ΠΑΣ-ΣΑ)
β) ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΦΕΔΡΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ (ΑΣΕΑ) και
γ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΤΙΔΙΚΤΑ-ΤΟΡΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ (ΠΕΑΑ).
VI.- Η ανάκρισις και η έρευνα συνεχίζονται παρά της Υπηρεσίας μας. Πάσαν νεωτέραν εξέλιξιν ή στοιχείαν γενικωτέρας εκμεταλλεύσεως θέλομεν αναφέρει Υμίν δι’ ετέρας ομοίας.
Παρακαλούμεν όπως, ευαρεστούμενοι, λάβητε γνώσιν.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
Αστυν. Δ/ντής Α»
ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΡΙΣΗ
Οπως γράφει ο ίδιος ο Γρηγόρης Φαράκος-(«Μαρτυρίες και στοχασμοί 1941-1991», εκδόσεις Προσκήνιο, Αθήνα 1993, σελ. 191-193), αμέσως μετά τη σύλληψή του οδηγήθηκε στην Ασφάλεια στην Μπουμπουλίνας, όπου άρχισε αμέσως η άτυπη ανάκριση για πολλές ώρες, παρουσία πρωτοκλασάτων στελεχών, όπως ο Μάλλιος και ο Λάμπρου.
Οι ασφαλίτες αρχικά παρίσταναν πως δεν ήξεραν ποιον είχαν συλλάβει και ζητούσαν να τους πει όνομα και επώνυμο. Ακολουθούσαν δηλαδή μια τακτική που ήταν γνωστή στους παράνομους και αποσκοπούσε πέραν των άλλων στο να μπει ο κρατούμενος σε διάλογο μαζί τους.
Ο Γρηγόρης Φαράκος απαντούσε με τον κλασικό τρόπο που ήξεραν όλοι οι παράνομοι κομμουνιστές: «Είμαι αυτός που πιάσατε, με ποιο δικαίωμα με συλλάβατε αν δεν ξέρετε ποιον πιάνατε;».
Η σύλληψη Φαράκου και των υπόλοιπων μελών και στελεχών του μηχανισμού του ΚΚΕ δεν είχε προκύψει τυχαία, γεγονός που αποδεικνύεται από την οργάνωση και την ταχύτητα εκτέλεσης όλης της επιχείρησης, αλλά και από την «Εκθεση Σωματικής Ερευνας και Κατασχέσεως», η οποία συντάχθηκε για τον Φαράκο από τα αστυνομικά όργανα στις 29.11.1968, στις 10.30 μ.μ., μία ώρα μετά τη σύλληψή του.
Εκεί αναγράφεται ότι ο συλληφθείς ονομάζεται Γρήγορης Φαράκος και στη συνέχεια ακολουθούν όλα τα στοιχεία ταυτότητάς του.
Επίσημες καταθέσεις, δηλαδή καταθέσεις που αποτυπώθηκαν εγγράφως, ο Γρ. Φαράκος έδωσε στα μέσα Δεκεμβρίου. Η πρώτη κατάθεση φέρει ημερομηνία 16.12.1968 και η δεύτερη (συμπληρωματική της πρώτης) 23.12.1968. Τις παραθέτουμε γιατί είναι υποδειγματικές για τη στάση που κρατούσε ένας αγωνιστής στην Ασφάλεια και γιατί συμπληρώνουν τα ιστορικά στοιχεία για τη δράση του στη δικτατορία.
Η ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΗΣ 16ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1968
«ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Δύνασαι να μας είπης από του θέρους του έτους 1947 ότε αφέθης ελεύθερος εκ του τόπου, της εκτοπίσεώς σου, εις ποιας διευθύνσεις διέμεινες κατά καιρούς και μέχρι της συλλήψεώς σου την 29ην Νοεμβρίου 1968;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Εμεινα εις διαφόρους τόπους του εσωτερικού και του εξωτερικού, εκεί όπου με εκάλει το χρέος μου συμμετοχής μου εις τους Δημοκρατικούς
αγώνας του λαού, καθόσον είμαι κομμουνιστής και σήμερα μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ.
Επί τούτοις προσθέτω ότι η μόνιμος διαμονή μου επί πολλά χρόνια ήτο το Βουκουρέστιον Ρουμανίας εκεί όπου υποθέτω ότι πρέπει να διαμένη και σήμερα η σύζυγός μου Ζίνα, δηλαδή Ζινοβία, το γένος ΣΜΟΡΝΟΒΑ, Σοβιετικής υπηκοότητος, το δε επάγγελμα της εργάτριας εργοστασίου.
Τέκνα δεν έχω εκ του γάμου μου αυτού. Η σύζυγός μου όμως έχει εν τέκνον εκ του πρώτου της γάμου ονόματι Αλέξανδρος.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Η οδός Ασκληπιού 84 την οποίαν ανέφερες ως δ/νσιν κατοικίας σου είναι αυτή αύτη εις την οποίαν διέμεινες κατά τον τελευταίον καιρόν ως και κατά την ημέραν της συλλήψεώς σου;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Ασκληπιού 84 είναι η μόνιμος κατοικία των γονέων μου, την θεωρώ και δίκη μου μόνιμη κατοικία. Την ημέραν της συλλήψεώς μου έμενα εκεί όπου κατά την έρευναν ανευρέθησαν τα πράγματά μου.
ΕΡΩΓΗΣΙΣ: Την 29ην Νοεμβρίου τρέχοντος έτους και περί ώραν 21.30' συνελήφθης επί της οδού Αλκμάνους έξωθι της εισόδου του αριθμού 12 και εντός του υπ’ αριθ. 239548 IX επιβατικού αυτοκινήτου Φολξ-Βάγγεν χρώματος ανοικτού κοκκαλί μετά του οδηγού τούτου. Δύνασαι να μας είπης ποιον ήτο το έτερον άτομον δηλαδή ο οδηγός του αυτοκινήτου και εις ποιον ανήκει το αυτοκίνητον τούτο;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν γνωρίζω το ονοματεπώνυμον του οδηγού του αυτοκινήτου. Με τον κύριο αυτόν έχω γνωρισθή τυχαίως. Τον είδα στον δρόμο με το αυτοκίνητο και τον παρεκάλεσα να με μεταφέρει παρακάτω, ολίγον ακριβώς προ της συλλήψεώς μου.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Η οικία εις την οποίαν ανευρέθησαν τα πράγματά σου είναι διαμέρισμα της επί της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης 18 πολυκατοικίας τέταρτος όροφος. Πότε εμίσθωσες το διαμέρισμα τούτο, παρά ποιου και ποιον το μίσθωμα αυτού μηνιαίως;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν ενθυμούμαι.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Εις το εν λόγω διαμέρισμα κατά την ενεργηθείσαν υφ’ ημών έρευναν ανευρέθησαν μεταξύ άλλων είδη ρουχισμού, βαλίτσαι, κομματικόν υλικόν, διάφορα αντικείμενα ατομικής χρήσεως, είδη τροφίμων, πεντήκοντα χιλιάδες δραχμαί (50.000) εις χαρτονομίσματα των χιλίων δραχμών και εν μισθωτήριον συμβόλαιον χειρόγραφον του εν λόγω διαμερίσματος.
Τι έχεις να είπης ιδιαιτέρως διά το εν λόγω μισθωτήριον σύμβολαιον;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Υπήρχε μία βαλίτσα μαύρη δική μου, πολλά ατομικά μου είδη, δεν ξεύρω αν όλα όσα λέτε είναι δικά μου, τα χρήματα, το μισθωτήριον δεν είναι δικό μου.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Μήπως εις το αυτό διαμέρισμα διέμενεν και άλλο άτομον;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Οχι.
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Πρόκειται διά ατομικά μου χρήματα. Το όνομα επί του περιτυλίγματος το έγραψα εγώ, όπως και τις μονογραφές, το εχρησιμοποίουν δε ενίοτε διά τον εαυτόν μου. Επίσης η ταινία η οποία μου επιδεικνύεται τώρα και επί της οποίας αναγράφονται οι αριθμοί “40X1000-40.000” και άνωθεν τούτων μια “τζίφρα”, είναι γράμματα ιδικά μου.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Επίσης κατά την ενεργηθείσαν σωματικήν ερευνάν ανευρέθησαν εις τα θυλάκιά σου ένδεκα χιλιάδες εκατόν δραχμαί (11.100) εις χαρτονομίσματα 10X1000,1X500,5X100 και 2X50. Ποία η προέλευσις των χρημάτων αυτών;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Επίσης πρόκειται δ' ατομικά μου χρήματα.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Εις τα θυλάκιά σου ευρέθησαν επίσης μεταξύ άλλων μικροαντικειμένων και τα ακόλουθα: Εν ζεύγος ομματοϋαλίων ηλίου με μαύρον σκελετόν πρασίνου χρήματος, πέντε κλείδες, μία φωτογραφία γυναικός και δύο μικρά σημειώματα και μία κτένα κίτρινου χρώματος επί της ράχεως της οποίας αναγράφεται η μάρκα του εργοστασίου “MAP” και οι αριθμοί “LEI 3,50-203”. Δύνασαι να μας είπης την προέλευσιν και χρησιμότητα των ομματοϋαλίων, εις ποιας οικίας ή διαμερίσματα ανήκουν αι κλείδες, ποία η εικονίζο-μένη γυνή εις την φωτογραφίαν και ποία η προέλευσις της κτένας “Τσατσάρας”;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Πρόκειται για διάφορα ατομικά μου είδη που έχω αγοράσει κατά καιρούς. Τα κλειδιά προέρχονται από διαφόρους χρήσεις εις το παρελθόν. Η φωτογραφία ανήκει εις κυρίαν, τυχαίαν γνωριμίαν εις το παρελθόν η όποια δεν έχει καμμίαν σχέσιν με όλας μου τας πολιτικάς και επαγγελματικάς ενασχολήσεις και η φωτογραφία της τυχαίως έχει ξεχασθή εις το θυλάκιό μου. Το σημειώματα, πιστεύω, εάν τα δω, να είναι τίποτα προσωπικές μου σημειώσεις από σκέψεις.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Επίσης εις την κατ’ οίκον έρευναν του διαμερίσματος σου ανευρέθησαν εντός εντοιχισμένης ντουλάπας, επί τραπέζης και επί σώματος του καλλοριφέρ εντός του κυρίως υπνοδωματίου
α) δακτυλογραφημένον κείμενον επί λευκού χάρτου εκ σελίδων τριών συνδεδεμένων μεταξύ των διά σελοτέιπ επί του όποιου αναγράφεται εις το άνω άκρον αριστερόν η ένδειξις “Ν.1”. Το κείμενον αρχίζει με την φράσιν “Αγαπητέ σύντροφε Νότη”, ακολουθεί “πήραμε το ταχυδρομείο σου 27/10/68 και λοιπά” και εις την τελευταίαν σειράν της τρίτης σελίδος “II. ποιος είναι.. ../85/;”. Κάτωθι την ημερομηνίαν “10.11.68” και εις το δεξιόν μέρος “Με σ.χ.”. Το υπόλοιπον περιεχό-μενον αναφέρεται εις κομματικήν εργασίαν.
β) Ετερον δακτυλογραφημένον κείμενον εκ σελίδων τεσσάρων συνδεδεμένων διά σελοτέιπ το οποίον αρχίζει με τις φράσεις “Το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ στη συνεδρίασή του της 5 του Νοέμβρη...” κλπ. και τελειώνει με την φράσιν “Την ανατροπή της φασιστικής τυραννίας 5 του Νοέμβρη 1968. Το Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ”.
γ) Ετερον δακτυλογραφημένον κείμενον εκ σελίδων δέκα πέντε (15). Το κείμενον τούτο αρχίζει με την λέξιν “Προσχέδιο” και τελειώνει με την φράσιν “Την κοινωνική πρόοδο, τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό. 25 του Ιούλη 1968”.
δ) Ετερον δακτυλογραφημένον κείμενον εκ δυο μικρών σελίδων. Τούτο αρχίζει με τας φράσεις “ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ του Π.Γ. της ΚΕ του ΚΚΕ” και τελειώνει “- Η Χούντα θα ανατραπεί. Η Δημοκρατία θα νικήσει. 4.11.1968. Το Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ”.
ε) Ετερον σημείωμα διαστάσεων 7X7 εκατοστών επί του οποίου αναγράφονται χειρογράφως αριθμοί, κεφαλαία γράμματα του Ελληνικού αλφάβητου και τα μικρά γράμματα του Γαλλικού τοιούτου.
στ) Εννέα αντίτυπα έντυπου υπό τον τίτλον “ΥΛΙΚΑ ΕΣΩΚΟΜΜΑΤΙΚΑ - Φλεβάρης-Ι-ούλης 1968” εκ σελίδων 74.
ζ) Εννέα αντίτυπα έντυπου υπό τον τίτλον “50 ΧΡΟΝΙΑ ΗΡΩΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΚΑΙ ΘΥΣΙΩΝ - ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ Κ.Ε. ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ” εκ σελίδων 72.
η) Εν αντίτυπον έντυπου υπό τον τίτλον: “Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ - Εισήγηση στο Ιο θέμα της 12ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ” εκ σελίδων 26.
θ) Εν αντίτυπον της Αποφάσεως του Πολιτικού Γραφείου της Κ.Ε. του ΚΚΕ υπό ημερομηνίαν 31.8.1968.
ι) Εν σημειωματάριον με χειρογράφους σημειώσεις κατά την πρώτην σελίδα αυτού, ια) Διάφοροι χειρόγραφοι σημειώσεις και αποκόμματα εφημερίδων,
ιβ) Εις φάκελλος εκ λευκόχρυσου ανοικτός κατά το εν άκρον αυτού εντός του οποίου περιείχοντο δυο τεμάχια χαρτονομίσματος του ενός δολλαρίου ΗΠΑ προερχόμενα εκ διαφορετικών νομισμάτων με αριθμόν L 54833339 Α το εν και Ε 28503091 Β το έτερον,
ιγ) Το υπ’ αριθ. 4 φύλλον του έντυπου Ή ΓΕΝΕΙΑ ΜΑΣ”, εν αντίτυπον του υπ’ αριθ. 17 φύλλου του εντύπου “ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΑΘΗΝΑ”, τρία αντίτυπα του υπ’ αριθ. 10 φύλλου του έντυπου “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ”, ανακοίνωσιν του ΠΑΜ Αθήνας 4.11.68, ανακοίνωσις της ΕΔΑ ΑΘΗΝΑΣ Νοέμβρης 1968, δύο κείμενα της Κ.Ο. Μεσαίων Στρωμάτων Αθήνας, κείμενον προ την Κ.Ε. και το Π.Γ. του ΚΚΕ του Γραφείου της Β' Αχτίδος της ΚΟΑ, απόφασιν του Γραφείου Εσωτερικού της Κ.Ε. του ΚΚΕ Οκτωβρίου 1968, κατάστασιν κρατουμένων γυναικών εις Αλικαρνασσόν, χειρόγραφον δελτίον πληροφοριών και δυο σημειώματα χειρόγραφα, το εν διά μπλε και το έτερον δι’ ερυθράς μελάνης εις α περιέχονται αριθμοί τηλεφώνων, όνομα Βασίλης, διευθύνσεις εργασίας και σύνθημα και παρασυνθήματα.
Δύνασαι να μας δώσης εξηγήσεις περί της προελεύσεως και του περιεχομένου ενός εκάστου εκ των ανωτέρω περιγραφέντων, δακτυλογραφημένων κειμένων, χειρογράφων σημειωμάτων, εντύπων κ.λπ.;
Τα δυο χειρόγραφα σημειώματα που αφορούν κάποιον Βασίλη ΓΚΟΥΖΕΛΟ εξηγούνται ως έξης: Τον κύριο Γκουζέλο ούτε τον ξέρω ούτε τον έχω δει ποτέ. Εμαθα εις τυχαίαν συζήτησιν ότι είναι υιός του αποθανόντος τελευταίως εξόριστου κομμουνιστού ΓΚΟΥΖΕΛΟΥ, τον οποίον γνώριζα. Ζήτησα να με διευκολύνουν να τον συναντήσω κάποτε να μιλήσουμε για τον πατέρα του. Μου έδωσαν αυτά τα αναγνωριστικά για να τον συναντήσω. Δεν τον συνήντησα και δεν ξέρω αν θα τον συναντούσα.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Δύνασαι να μας είπης τίνι τρόπω περιήλθον εις χείρας σου το πρώτον εκ των μνημονευθέντων ανωτέρω δακτυλογραφημένων κείμενον και τι σημαίνουν τα εντός αυτού αποσιωπητικά και οι παραπλέυρως τούτων αριθμοί;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν μπορώ να είπω ούτε ξεύρω τι σημαίνουν.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Επίσης δύνασαι να μας εξηγήσης το περιεχόμενον του υπ’ αριθ. (ε) εν τη σχετική ανωτέρω ερωτήσει αναφερομένου σημειώματος εν τω οποίω αναγράφονται αριθμοί και το Γαλλικόν και Ελληνικόν αλφάβητον;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Αποτελεί προσωπικήν μου άσκησιν σε συνδυασμούς γραμμάτων και αριθμών που δεν έχει καμμίαν συγκεκριμένην εφαρμογήν εις το όλον άλλο υλικό ούτε είναι τελειωμένη.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Ολίγον μετά την σύλληψίν σου ερωτηθείς σχετικώς με τα στοιχεία ταυτότητας σου ηρνήθης να αποκαλύψης ταύτα και την κατοικίαν σου. Διατί έπραξες τούτο;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Ταυτότητα καμμίαν βεβαίως δεν είχα. Ο σκοπός μου ήτο να δώσω κατάθεσιν μαζύ και τα στοιχεία μου όλα μόνον παρουσία δικηγόρου, πράγμα που εζήτησα από την πρώτην στιγμήν.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Γνωρίζεις τον Μωραϊτην Γεώργιον; Εάν ναι, από πότε και ποίαι αι μετ’ αυτού σχέσεις σου;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Οχι, δεν τον γνωρίζω προσωπικώς. Γνωρίζω τον Γεώργιον Μωράίτην σαν στέλεχος του Κ.Κ.Ε.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Κατά την ημέραν της συλλήψεώς σου εις την οδόν Αλκμάνους εθεάθης εξερχόμενος εκ της υπ’ αριθ. 12 πολυκατοικίας της οδού ταύτης. Ποιον επεσκέφθης;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν μπορώ να απαντήσω ούτε παραδέχομαι ότι βγήκα από αυτήν την πολυκατοικίαν.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Εχεις άλλο τι να προσθέσεις και γράμματα γνωρίζεις;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Επιμένω σ’ αυτό που είχα ζητήσει από την πρώτη στιγμή, να παρευρίσκετο και εις το στάδιο αυτό των ανακρίσεων δικηγόρος οπότε η κατάθεσις θα μπορούσε να είναι πιο πλήρης στις λεπτομέρειές της.
Είμαι ένας επιστήμονας και ταυτοχρόνως πολιτικός παράγων, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. Στο πάνω από ένα τέταρτο αιώνος διάστημα, που αναφέρεται η πολιτική μου δράσις, συμμετέχω στους εθνικούς και δημοκρατικούς αγώνες του λαού και σήμερα η πολιτική μου δράσις συνοψίζεται στην προσπάθεια για συνένωση όλων των δημοκρατικών δυνάμεων για μια ανανεωμένη δημοκρατία στη χώρα μας, όπως αυτό είναι και ο κύριος στόχος της πολιτικής γραμμής του Κ.Κ.Ε. Αλλο τι δεν έχω να προσθέσω και γράμματα γνωρίζω».
Η ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΗΣ 21ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1968
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν γνωρίζω γυναίκα με αυτά τα στοιχεία ταυτότητος.
Ενταύθα επεδείχθη εις τον εξεταζόμενον πρόσφατος φωτογραφία της συληφθείσης την 30/11/68 και ώραν 15ην ΠΕΡΡΟΥ Φλωρεντίας εντός του επί της οδού Χρυσ. Σμύρνης 18 διαμερίσματος της εν λόγω και ηρωτήθη ούτος εάν αναγνωρίζη αύτην.
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Πρόκειται ασφαλώς περί γυναικός την οποίαν έχω γνωρίσει τυχαίως πριν από αρκετόν καιρόν και την είχα παρακαλέσει να μου φέρνη ενίοτε φαγητό, χωρίς να την ανομίζω εις οποιαδήποτε άλλην υπόθεσιν σχετικά με τις απασχολήσεις μου.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Η ΠΕΡΟΥ Φλωρεντία εις την από 3/12/68 κατάθεσίν της αναφέρει ότι ήρχετο εις την οικίαν σου Χρυσ. Σμύρνης 18, κατόπιν εντολής του ΓΙΑΝΝΑΡΗ Ιωάννου. Γνωρίζεις το πρόσωπον τούτο;
Εάν ναι, ποίαι αι μετ’ αυτού σχέσεις σου;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν γνωρίζω άτομον υπό τα εν λόγω στοιχεία, ούτε και εκ της φωτογραφίας τούτου η οποία μου επεδείχθη αυτήν ταύτην την στιγμήν.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Γνωρίζεις τον ΠΟΛΙΤΗΝ Νικόλαον; Αν ναι, από πότε και ποίαι αι μετ’ αυτού σχέσεις σου;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Οπως έχω καταθέση και εις την από 16/12 τρέχοντος έτους κατάθεσίν μου, δεν γνωρίζω άτομον με τα στοιχεία αυτά. Από την φωτογραφίαν που μου επιδεικνύετε αυτήν την στιγμήν αναγνωρίζω τον οδηγόν του αυτοκινήτου με τον οποίον συνελήφθην και με τον οποίον έχω γνωρισθή πριν από λίγο καιρό και είχα παρακαλέσει να με εξυπηρετεί ενίοτε με το αυτοκίνητόν του.
Τον ανωτέρω δεν ονόμαζα με κάποιο συγκεκριμένο όνομα, αλλά άλλοτε με ένα τυχαίο όνομα, και συνήθως χωρίς όνομα.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Ο ΜΩΡΑΪΤΗΣ Γεώργιος ο οποίος συνελήφθη την 29.11.1968 κατάθεσεν εις την από 7/12/68 κατάθεσίν του ότι τον επεσκέφθης τας απογευματινάς ώρας της 29.11.68 εις το επί της οδού Αλκμάνους 12 διαμέρισμά του και ακόμη ότι τυγχάνεις γνωστός του από την Ρουμανίαν. Μάλιστα γνωρίζει και κατέθεσεν εις την αυτήν κατάθεσιν και το ονοματεπώνυμόν σου.
Δύνασαι να μας είπης ποιος ο σκοπός συναντήσεώς σου με τον ΜΩΡΑΪΤΗΝ;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Οπως ήδη έχω καταθέσει, δεν γνωρίζω τον ΜΩΡΑΪΤΗΝ Γεώργιον. Μόνον γνωρίζω από την σχετικήν προηγούμενη δίκην του ότι πρόκειται, όπως τότε είχεν αναφερθή, για στέλεχος του ΚΚΕ.
Επίσης έχω ήδη καταθέσει ότι για επαφάς και συναντήσεις που είχα προ της στιγμής της συλλήψεώς μου δεν επιθυμώ να είπω τίποτε, ούτε επομένως περί της λεγομένης από άλλων συναντήσεώς μου με το αναφερόμενον πρόσωπον.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Εχεις άλλο τι να προσθέσης και γράμματα γνωρίζεις;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Προσθέτω ότι δεν ευθύνομαι διά τον τρόπον της διατυπώσεως των ερωτήσεων, αλλά αποκλειστικώς και μόνον των αποκρίσεων και γράμματα γνωρίζω».
Η ΠΡΟΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ, Η ΔΙΚΗ,
Η ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
Στις 16 Ιανουάριου του 1969 ο Γρηγόρης Φαράκος έδωσε κατάθεση ως μηνυόμενος πλέον. Παραθέτουμε το σχετικό κείμενο:
«Κατηγορείσαι ήδη ότι ως μέλος του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ και κατ’ εντολήν τούτου ευρισκόμενος από ετών εις χώρας του Ανατολικού Συνασπισμού, εισήλθες λάθρα εν Ελλάδι, αναλαβών την καθοδήγησιν του παρανόμου Μηχανισμού του ΚΚΕ, ανέπτυξες δραστηριότητα αποσκοπούσα εις την διά βιαίων μέσων ανατροπήν του κρατούντος κοινωνικού συστήματος της χώρας κατά παράβασιν των ανωτέρω Νόμων. Τι απολογείσαι;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ: Δεν αναγνωρίζω την κατηγορίαν, πολύ περισσότερον η νομική βάσις επί της οποίας στηρίζεται εκφεύγει των νομικών πλαισίων. Δεν έχω τίποτε άλλο να προσθέσω πέραν των όσων έχω καταθέσει εις από 16/12/68 και 21/12/68 καταθέσεις μου και γράμματα γνωρίζω».
Ο Φαράκος και οι σύντροφοί του δικάστηκαν από το Εκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών στις 12,13 και 14 Μαΐου 1969.0 ίδιος καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για δέκα χρόνια.
Στη διάρκεια της χούντας φυλακίστηκε στις φυλακές: Αβέρωφ, Αίγινας, Κέρκυρας, Αλικαρνασσού και Κορυδαλλού.
Αποφυλακίστηκε στις 27 Ιουλίου 1974, τρεις μέρες μετά την πτώση της χούντας. Ηταν από τους τελευταίους.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ: Η ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
Στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης εξελέγη βουλευτής με το ψηφοδέλτιο της Ενωμένης Αριστερής και στη συνέχεια εντάχθηκε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ.
Στα κοινοβουλευτικά έδρανα βρέθηκε αδιαλείπτως ώς το 1993. Υπήρξε διευθυντής του «Ριζοσπάστη» ώς το 1989 που εκλέχτηκε γ.γ. της Κ.Ε. του κόμματος. Διετέλεσε για χρόνια υπεύθυνος της ΚΝΕ από το Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ.
Το υλικό που υπάρχει στον φάκελό του κατά τη Μεταπολίτευση -και μέχρι τον Σεπτέμβρη του 1981 που αυτός ενημερώνεται-, ακόμη και τα πιο απόρρητα έγγραφα, αφορά περισσότερο την ευρύτερη δραστηριότητα του ΚΚΕ στην οποία ο ίδιος πρωταγωνιστεί. Εχει αξία, πάντως, να σημειωθεί ότι η Ασφάλεια, σύμφωνα με πληροφορίες που συγκεντρώνει, τον εμφανίζει αυτή την περίοδο ως αριστερή τάση μέσα στο ΚΚΕ.
Ο Γρηγόρης Φαράκος αποχώρησε από το ΚΚΕ με τη διάσπαση του 1991, καθώς τάχθηκε με την τάση της λεγόμενης ανανεωτικής πτέρυγας.
Για ένα διάστημα κινήθηκε ενεργά στον Συνασπισμό της Αριστεράς, όπως αυτός διαμορφώθηκε μετά την αποχώρηση του ΚΚΕ από το συγκεκριμένο σχήμα. Στη συνέχεια αφιερώθηκε στην έρευνα και συγγραφή βιβλίων με ιστορικό περιεχόμενο.
Εφυγε από τη ζωή στις 23 Μαρτίου 2007 σε ηλικία 84 ετών.
Δημοσίευση σχολίου