{[['
']]}
']]}
ΤΟ ΝΕΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ
Ο 'Αρης Βελουχιώτης προσπαθεί να σώσει το κίνημα από την καταστροφή
Φλεβάρης 1945. Ο Άρης με το επιτελείο του βρίσκεται στα Τρίκαλα. Η ήττα της Αθήνας δεν τον αφήνει ήσυχο. Μερόνυχτα σκέπτεται και συσκέπτεται με το επιτελείο του πως θα σώσει το κίνημα από την καταστροφή που το οδήγησε η ένοχη ηγεσία (Σιάντος - Ιωαννίδης), με τη λαθεμένη πολιτική που ακολούθησε κατά τη διάρκεια του αγώνα. Απόφασή του είναι να συνεχισθεί ο αγώνας ως την τελική νίκη. Δυο πράγματα τον βοήθησαν στη σωστή αυτή σκέψη του.
1. 'Εβλεπε πως ο ήρωας και αδούλωτος ελληνικός λαός, που σε όλη τη διάρκεια του αγώνα πάλεψε με πίστη και συνέπεια, δίνοντας ό,τι είχε και δεν είχε και το αίμα του ακόμη, είναι έτοιμος για τη συνέχιση του αγώνα ως την τελική νίκη και
2. Ο ΕΛΑΣ, δυνατός και καλά οργανωμένος, με πείρα, πειθαρχία, ηθικό κι’ άρτιο εξοπλισμό, έτοιμος να εκπληρώσει με επιτυχία κάθε δύσκολη αποστολή που θα του δοθεί.
Θεωρούσε την παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ προδοσία του ελληνικού κινήματος. Έτσι την έβλεπε κι ο ελληνικός λαός. Εδώ θ’ αναφέρω δυο λογικές κουβέντες του κτηνοτρόφου Νικόλα Μίντζα από το χωριό Καλαρρύτες Ιωαννίνων, του οποίου ολόκληρη η οικογένεια δόθηκε ολοκαύτωμα στον αγώνα. Τον συνάντησα με την παράδοση των όπλων του ΕΑΑΣ και με αγανάκτηση μου είπε: «Τι κάνατε μωρέ; Παραδώσατε τα όπλα; Κάνατε έγκλημα. Αυτοί σας κυνηγούσαν και σας σκότωναν όταν είχατε τα όπλα, τώρα που τα παραδώσατε θα σας κυνηγούν με τα καλάμια σαν τα γαλιά στον κάμπο και θα σας σκοτώνουν. Μέρος δεν θα βρίσκετε για να κρύψετε τα κεφάλια σας. Λυπάμαι. Από αυτό το κόμμα δεν είχε κανένας μυαλό;» Κούνησα το κεφάλι και του είπα: «Έχεις δίκιο Μπάρμπανικόλα».
Οι μέρες περνούσαν. Με αγωνία περίμενε την επιστροφή του Σιάντου με την ελπίδα, μήπως αλλάξει γνώμη και συνεχισθεί ο αγώνας, Και να, στις 12 του Φλεβάρη, φθάνει χαρούμενος ο Σιάντος με το προδοτικό χαρτί της συμφωνίας της Βάρκιζας που έδινε την χαριστική βολή στο εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα. Με αγανάκτηση διαβάζει ο 'Αρης την παράδοση άνευ όρων του κινήματος και του λαού στη ντόπια και ξένη αντίδραση. Πουθενά δεν είδε στο χαρτί αυτό να γράφεται η συμμετοχή του κινήματος στην Κυβέρνηση. Η αναλογία του ΕΛΑΣ στον εθνικό στρατό. Για γενική αμνηστία. Αμνήστευε μόνο τα πολιτικά αδικήματα που έγιναν από 3 του Δεκέμβρη μέχρι τη Βάρκιζα. Τίποτε για τα προηγούμενα της περιόδου της κατοχής κι’ ακόμα τίποτε δεν αναφέρονταν σχετικά με τους Άγγλους αν θα φύγουν ή θα μείνουν στη χώρα μας.
Βλέπει πόσο σκληρές θα είναι οι συνθήκες για το λαό μας ύστερα από μια τέτοια συμφωνία. Διαφωνεί και προσπαθεί να πείσει τον Σιάντο να δει την αντικειμενική πραγματικότητα, να παραμερίσει το χαρτί αυτό και να συνεχισθεί ο αγώνας στην ύπαιθρο για να σωθεί η επανάσταση. Ο ελληνικός λαός είναι μαζί μας και ο ΕΛΑΣ πολύ δυνατός, θα τους χτυπάμε όπου τους βρίσκουμε έτσι που να τους αναγκάσουμε να κάμουν υποχωρήσεις και υπογράψουν καλλίτερους όρους για το συμφέρον του ελληνικού λαού.
Δυστυχώς, τα μεγάλα κεφάλια του κόμματος, Σιάντος και Ιωαννίδης δεν δέχτηκαν την εθνική και πατριωτική αυτή πρόταση του Άρη. Θεωρούσαν το σύμφωνο αυτό σαν τη μεγαλύτερη επιτυχία τους. Φρόντισαν, όπως έλεγε ο Άρης, να εξασφαλίσουν λίγα στελέχη του κόμματος από τις διώξεις, αδιαφορώντας για τους πολλούς και τον ελληνικό λαό. Να ηγεσία, να μάλαμα! Πως μπορούσε το κίνημά μας να κερδηθεί με τέτοιους ανίκανους ανθρώπους;
Ο Άρης που είχε αναπτυγμένο το αίσθημα ευθύνης απέναντι του ελληνικού λαού, διαφωνεί και διαχωρίζει τη θέση του από την ηγεσία του κινήματος. Ποτέ δεν ξέχασε τον όρκο που έδωσε στο λαό: «Υπόσχομαι να δοξάσω και τιμήσω το όπλο που κρατώ και να μην το παραδώσω αν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου και δεν γίνει ο λαός νοικοκύρης στον τόπο του». Πιστός στον όρκο κράτησε το όπλο μέχρι το θάνατό του.
Η σωστή-θέση του Άρη στο κίνημα φαίνεται καθαρά από τη συζήτηση που είχε με τον καπετάν Περικλή, το Φλεβάρη μετά τη Βάρκιζα: «Κι έτσι, εντελώς φυσικά, με τη λογική της ηγεσίας του κινήματος, φτάσαμε στη Βάρκιζα και παραδώσαμε τα όπλα. Και το δυστύχημα είναι ότι η ηγεσία εξακολουθεί να πιστεύει ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν ομαλά και ότι θα εφαρμοστεί η συμφωνία. Και ούτε που μπορεί να το φανταστεί ότι η μπόρα έρχεται και δεν θ’ αφήσει τίποτα όρθιο απ’ ό,τι δημιουργήσαμε μέσα στα τέσσερα χρόνια.
Η ηγεσία δεν μπορεί να φανταστεί ότι πριν είχε εκατό χιλιάδες (100.000) όπλα στα χέρια της και γίναν αυτά που γίναν. Τι θα γίνει τώρα που η ηγεσία κρατάει στα χέρια της μια συμφωνία, ένα χαρτί, ένα τίποτα;... Κανένα δίδαγμα, Περικλή, απ’ αυτά τα παθήματα, κανένα! Γι’ αυτό το Πολιτικό Γραφείο με επικεφαλής το Σιάντο θα πρέπει να περάσουν από Στρατοδικείο! Εγώ το πήρα απόφαση, δεν πρόκειται, από τη θέση που με διόρισαν να πρωτοκολλάω τις ντροπές και τα βασανιστήρια, τους εξευτελισμούς και τις φυλακίσεις, τις δολοφονίες και τις εκτελέσεις των Ελασιτών και των άλλων αγωνιστών. Θ’ ακολουθήσω το δρόμο που χάραξα από την αρχή κι’ όσοι πιστοί προσέλθετε!
Πρέπει λοιπόν να δημιουργήσουμε το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας και ν’ αρχίσουμε πόλεμο ενάντια στους Εγγλέζους και την αντίδραση. Ταυτόχρονα πρέπει να διαφωτίσουμε το λαό. Να του εξηγήσουμε ότι χάσαμε εξ αιτίας δικών μας λαθών, γιατί δεν είχαμε σωστό προσανατολισμό. Όσον αφορά τις αντιρρήσεις που έχεις «αν συνεχίσουμε αναλαμβάνουμε αγώνα ενάντια στο κόμμα», σου λέω αυτό που κι’ άλλες φορές σου τόχα ξαναπεί, πριν βγούμε στο αντάρτικο ακόμα: «Όταν κάποιος αγωνίζεται ενάντια στην στραβή γραμμή που ακολουθεί η ηγεσία του κόμματος, δεν αγωνίζεται ενάντια, αλλά υπέρ του κόμματος».
Η κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας δικαίωσε τη σωστή θέση που πήρε ο Άρης. Και πραγματικά, το σύμφωνο αυτό της Βάρκιζας που υπέγραψε η ηγεσία με ελαφρά τη συνείδηση, πέφτοντας στην πλεκτάνη της αγγλικής πολιτικής, ήταν η εξόντωση του αντιστασιακού κινήματος του ελληνικού λαού.
Πορεία προς τη Ρούμελη
Μετά τη διαφωνία του ο Άρης με τους λίγους πιστούς συντρόφους του, φεύγει από τα Τρίκαλα προς τη Ρούμελη. Θέλησε να πάει στον αγαπημένο του τόπο, απ’ όπου το 1942 ξεκίνησε πετυχημένα κι’ ανάπτυξε το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα, για να συνεχίσει τώρα, από το ίδιο μέρος και κάτω από πιο δύσκολες συνθήκες, τον προδομένο από τους Σιάντο και Ιωαννίδη αγώνα· του ελληνικού λαού.
Η πίστη του στο κόμμα και το κίνημα, του δίνει φτερά, για τη συνέχιση και ολοκλήρωση των στόχων του κινήματος. Τίποτα δεν τον φοβίζει, ούτε δυσκολίες, ούτε κακουχίες μα ούτε κι οι κίνδυνοι για τη ζωή του.
Η κίνηση αυτή του Άρη, δεν άρεσε στην ηγεσία, γιατί έβλεπε πως οι ικανότητες του Άρη, από το ένα μέρος και η αγάπη, η εκτίμηση και η εμπιστοσύνη του Ρουμελιώτικου λαού στον χιλιοτραγουδισμένο αρχηγό, από το άλλο, θ’ αναπτύξουν γρήγορα το κίνημα με αποτέλεσμα να αποτύχουν τα προδοτικά τους σύμφωνα. Για το λόγο αυτό, βεβιασμένα, στέλνει επιτροπή στελεχών να συναντήσει και να πείσει τον Άρη να σταματήσει την κίνησή του αυτή.
'Υστερα από συνάντηση, ο Άρης πιστός και πειθαρχικός στο κόμμα, δέχεται τη γνώμη αυτή, όμως με την προϋπόθεση ότι, θα του δοθεί κομματική σύνδεση που θα του επιτρέπει ελεύθερα ναρθεί σ’ επαφή με τα αδελφά γειτονικά κομμουνιστικά κόμματα, να θέσει τις απόψεις του και ν’ ακούσει τη γνώμη τους, έτσι ώστε όταν γυρίσει στην Ελλάδα να συνεχίσει τον αγώνα.
Την πρόταση αυτή του Άρη, τη δέχεται ο Σιάντος και τον ειδοποιεί να προχωρήσει προς την Ήπειρο και θα πάρει τη σύνδεση από τις οργανώσεις της και συγκεκριμένα από το Γραφείο Περιοχής Ηπείρου. Θέλησε με την απόφασή του αυτή να τον απομακρύνει από την περιοχή που είχε γίνει ο θρύλος του λαού και να τον σπρώξει πολύ μακριά για να μην ξαναγυρίσει ποτέ.
Ο Άρης πιστός στο Κόμμα, αν και ποτέ δεν είχε εμπιστοσύνη στο Σιάντο, προχωρεί και φθάνει στα Ζαγοροχώρια Ιωαννίνων, συνδέεται με το Γραφείο Περιοχής και παίρνει αρνητική απάντηση. Δεν ήρθε καμιά σύνδεση για τον Άρη.
Προχωρεί προς Κόνιτσα, μήπως στάλθηκε σ’ αυτή την οργάνωση που είναι και η πιο πλησιέστερη προς την Αλβανία.
Φθάνοντας στην τοποθεσία Σουσνίτσα, σύνορο των χωριών Ελεύθερο και Μόλιστας, συνάντησε τον Γραμματέα της Περιφερειακής Επιτροπής Κόνιτσας, Δημήτριο Ιωαννίδη (Ηπειρώτη) παλιό εξόριστο και γνωστό του Άρη. Χαιρετηθήκανε κι ο Άρης τον ρώτησε, «μήπως έφθασε κανένας φάκελος στο όνομά μου». Κι’ εδώ η απάντηση ήταν αρνητική. Στεναχωρήθηκε. Κατάλαβε τι θέλει να του σκαρώσει ο Σιάντος.
Στην τοποθεσία αυτή έγινε μια συζήτηση μπροστά στο τμήμα, ανάμεσα στον Άρη και το Γραμματέα της οργάνωσης. Εκνευρισμένος ο Άρης μίλησε για τη διαφωνία του -πάνω στη συμφωνία της Βάρκιζας. Για τα λάθη της ηγεσίας σε όλη τη διάρκεια του αγώνα που είχαν σαν αποτέλεσμα το χάσιμο του κινήματος. Για τις συνέπειες που θα ‘χει ο ελληνικός λαός, ύστερα από τη συμφωνία αυτή κι’ ακόμα τι σκέπτεται να κάνει για τη δικαίωση του αγώνα.
Απαντώντας ο Γραμματέας είπε στον Άρη. «Η στάση σου δεν είναι κομματική Άρη. Το κόμμα ακολουθεί μια γραμμή την οποία μελέτησε κι αποφάσισε κι η απόφαση αυτή είναι υποχρεωτική για όλους τους κομμουνιστές. Εσύ Άρη σαν κομματικό στέλεχος, δεν πρέπει να συζητάς τη γραμμή του Κόμματος και να παίρνεις δ:κές σου αποφάσεις. Κι’ ακόμα πρόσεξε, το όπλο που σου έδωσε το Κόμμα να μην το στρέψεις εναντίον του».
Ο Άρης απαντά: «Τα λάθη που έγιναν μέσα στον αγώνα, από στελέχη του κόμματος πρέπει να τα ξέρουν οι αγωνιστές κι ο ελληνικός λαός. Εγώ αγαπάω το κόμμα και παλεύω για την εφαρμογή των σωστών αποφάσεων, κι’ όταν κάποιος αγωνίζεται ενάντια στη στραβή γραμμή που ακολουθεί η ηγεσία του κόμματος, δεν αγωνίζεται ενάντια, αλλά υπέρ του κόμματος. Η ζωή Θα δείξει στο μέλλον πως η κριτική μου είναι σωστή».
Και πραγματικά ο Άρης σε αντίθεση με την ηγεσία έβλεπε πάρα πολύ μακριά και η ζωή τον δικαίωσε. Μετά από αυτή τη συζήτηση ο Γραμματέας κατέβηκε στην έδρα του, κάλεσε σε σύσκεψη το κομματικό όργανο και πήρε απόφαση ενάντια στην κίνηση αυτή του Άρη. Έστειλε αμέσως τον Β' Γραμματέα της κομ. οργάνωσης Γιάννη Γκόγκο στο χωριό Μόλιστα για να μεταφέρει στους εκεί αγωνιστές την απόφαση της οργάνωσης· και να τους εμποδίσει ν’ ακολουθήσουν τον Άρη.
Στις 20 του Απρίλη, ο Άρης με το τμήμα· του κατέβηκε στο χωριό Μάλιστα. Η είδηση του ερχομού του θρυλικού καπετάνιου του ΕΛΑΣ διαδόθηκε σαν αστραπή σε όλο το χωριό. Οι κάτοικοι τρέχουν απ’ όλες τις κατευθύνσεις και συγκεντρώνονται έξω από το σχολείο του συνοικισμού Μεσαριά, όπου και το κέντρο του χωριού. Άλλοι για να δουν και γνωρίσουν τον πρωτοκαπετάνιο, κι’ άλλοι που τον γνώριζαν, να τον ξαναδούν και να τον ρωτήσουν για την καινούργια κατάσταση που δημιουργήθηκε με την παράδοση των όπλων.
Ο Άρης απευθυνόμενος προς τους συγκεντρωθέντες είπε: «Είμαστε επίορκοι, γελάσαμε τον ελληνικό λαό. Του υποσχεθήκαμε πως θα τον λευτερώσουμε και θα τον κάνουμε νοικοκύρη στον τόπο του. Δυστυχώς, εμείς τι κάναμε; Παραδώσαμε τα όπλα χωρίς να πραγματοποιήσουμε την υπόσχεσή μας αυτή, αν κι ο λαός μας τα έδωσε όλα και τη ζωή του ακόμα. Ευθύνη για το χάσιμο του αγώνα φέρνει η ηγεσία του κόμματος (Σιάντος-Ιωαννίδης) και γενικά ολόκληρο το ΠΓ και η ΚΕ και θα πρέπει μια μέρα, να λογοδοτήσουν όλοι τους μπροστά στο κόμμα και το λαό. Από την αρχή του αγώνα η ηγεσία ακολούθησε εσφαλμένη πολιτική γραμμή. Δεν μπόρεσε να καταλάβει τη σοβαρότητα της αποστολής που τους ανέθεσε ο λαός μας και να ακολουθήσει μια σωστή γραμμή για το συμφέρον του. Την διέκρινε ανικανότητα, .ηττοπάθεια και κάτω από τις πιέσεις των Άγγλων πραχτόρων υποχωρούσε και συνθηκολογούσε σε βάρος του κινήματος. Με τα σύμφωνα που υπέγραψε, μας έφερε μια καινούργια κατοχή χειρότερη από την πρώτη. Αρχίζει τώρα μια καινούργια υποδούλωση, πολιτική, οικονομική και κοινωνική. Φρόντισε να εξασφαλίσει από διώξεις μόνο λίγα στελέχη του κόμματος, αδιαφορώντας για τους πολλούς αγωνιστές και τον ελληνικό λαό. Σύντομα θα δείτε πως δεν θα βρίσκουμε μέρος για να κρύψουμε τα κεφάλια μας. Τους πρότεινα, να παραμερίσουμε τα χαρτιά αυτά και να συνεχίσουμε τον αγώνα για να σώσουμε το κίνημα και το λαό και δεν με άκουσαν. θεώρησαν τα σύμφωνα αυτά σαν τη μεγαλύτερη επιτυχία τους, με αποτέλεσμα να θυσιάσουν τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και να την πληρώσει ο ελληνικός λαός».
Οι συγκεντρωμένοι, με προσοχή παρακολουθούσαν τις σωστές και μετρημένες κουβέντες του αρχηγού, γύρω από το χάσιμο του αγώνα και με πικρία αναθεμάτιζαν την ηγεσία, για το κακό πού ‘φερε στη χώρα μας. Για μια στιγμή, πάνω στη συζήτηση, ο 'Αρης απευθυνόμενος στο Γιάννη Γκόγκο Β' Γραμματέα της κομματικής επιτροπής της οργάνωσης Κόνιτσας, που με τις αντιρρήσεις του θέλησε να βάλλει τη γραμμή του κόμματος και του λέει: «Ξέρεις ότι εγώ διαφώνησα με τον Σιάντο για τις συμφωνίες που υπέγραψε και που είχαν σαν αποτέλεσμα να χαθεί το κίνημά μας;». Κι ο Β' Γραμματέας Γιάννης Γκόγκος απαντά: «Όχι δεν ξέρω». Κι ο Άρης συνεχίζει: «Να ξεραθείς».
Βέβαια, τόσο ο Γιάννης Γκόγκος, όσο κι εμείς δεν γνωρίζαμε τα βαθύτερα αίτια της παράδοσης των όπλων. Μας είπε το κόμμα, πως ο ένοπλος αγώνας τελείωσε κι ότι, θα κάνουμε πολιτικό αγώνα μέσα από τις οργανώσεις και πειθαρχήσαμε. Είχαμε πίστη στο κόμμα και ποτέ δεν πιστεύαμε πως η ηγεσία του κόμματος είναι δυνατόν με τις πράξεις της να ενταφιάσει το κίνημα και να δώσει την ευκαιρία στους δοσίλογους και συνεργάτες των καταχτητών να εξοντώσουν τα στελέχη του.
Η παράδοση αυτή των όπλων, χωρίς να ολοκληρωθούν οι πόθοι του ελληνικού λαού, μας άφηνε κάποια θολούρα μέσα στο μυαλό μας κι έτσι θα μέναμε αν δεν περνούσε ο Άρης να μας εξηγήσει πια τα αίτια και ποιοί φταίνε για το χάσιμο του αγώνα.
Κι ο Άρης συνεχίζει: «Ο αγώνας, συναγωνιστές, δεν τελείωσε, θα πρέπει να τον συνεχίσουμε και μάλιστα με μεγαλύτερο πείσμα για να βγάλουμε από το λαιμό μας την εγγλέζικη θηλιά που μας έβαλε η ηγεσία και να φέρουμε την προκοπή στον τόπο μας».
Μόλις τελείωσε η συζήτηση, μια ομάδα Ελασιτών με επικεφαλής τον Χαρίση Ζδράβο, μαζί κι εγώ που βρισκόμουνα διωκόμενος στο χωριό αυτό, παρά και ενάντια στη θέση της κομματικής οργάνωσης, ακολούθησε τον Άρη. Η δύναμη του τμήματος έφθασε στους 45, ανάμεσά μας και δυο κοπέλες, η Τούλα Τζόλια, από το χωριό Κρανιά Γρεβενών και η Δέσπω, από το χωριό Δίστρατο Κόνιτσας. Ο Άρης κάνει καινούργια ανασυγκρότηση του τμήματος, φτιάχνει μια κανονική Διμοιρία με Διοίκηση τον έφεδρο ανθυπολοχαγό Νέστορα Βόκα και επίτροπο τον Πελοπίδα και την ομάδα Διοίκησης με επιτελή τον έφεδρό ανθυπολοχαγό Βαγγέλη Γκονέζο.
Πορεία προς την Καλή Βρύση
Το τμήμα ενισχυμένο και οργανωμένο σε μικρή στρατιωτική μονάδα, κινήθηκε, αφού πήρε τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, με κατεύθυνση το χωριό Καλή Βρύση.
Η κίνησή μας προς το χωριό αυτό έγινε για δυο λόγους: α) Μήπως εκεί βρούμε την κομματική σύνδεση του Άρη, και 6) Για να βρεθούμε πιο κοντά στην Αλβανία, ώστε χωρίς μεγάλη ταλαιπωρία να ‘ρθεί σε επαφή ο Άρης με την ηγεσία του Κ.Κ. Αλβανίας και να θέσει τις απόψεις του.
Φεύγοντας από τη Μάλιστα, περάσαμε το χωριό Κεράσοδο και φθάσαμε στο χωριό Φούρκα, όπου και διανυκτερεύσαμε.
Το χωριό αυτό κατοικείται από βλάχους. Χωριό επαναστατικό και με ιστορία, τόσο από την ενεργό θέση των κατοίκων στον Ελληνοΐταλικό πόλεμο του 1940, όσο και με τη μαζική συμμετοχή τους στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα 1941 - 1944.
Την επομένη κινηθήκαμε προς Γράμμο. Περάσαμε από το Δυτικό στον Ανατολικό Γράμμο δια μέσου του αυχένα που σχηματίζεται από την Κάτω Αρρένα και το ύψωμα Μπουχέτσι. Περάσαμε το χωριό Πευκόφυτο και το βράδυ φτάσαμε στο χωριό Πεύκο, όπου και διανυκτερεύσαμε. Χωριό μικρό με λίγους αλβανόφωνους κατοίκους, oι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία. Οι λιγοστοί κάτοικοι που βρήκαμε μας δέχτηκαν καλά και μας φιλοξένησαν.
Την άλλη μέρα, πρωί πρωί, κινηθήκαμε και φθάσαμε το μεσημέρι στο χωριό Καλή Βρύση. Χωριό συγκεντρωμένο και χτισμένο κοντά στα Αλβανικά σύνορα. Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους οργανωμένοι στο ΕΑΜ. Φιλόξενοι και με το πρώτο καλωσόρισμα προσφέρθηκαν να μας πάρουν στα σπίτια τους. Πριν ακόμα οι άνδρες φύγουν για καταλύματα, ο Άρης έδωσε εντολή και μια ομάδα κινήθηκε κι’ εγκατέστησε φυλάκιο στο εκκλησάκι κάτω από το χωριό, με αποστολή να ελέγχει το δρομολόγιο από Νεστόριο προς Καλή Βρύση.
Μόλις ταχτοποιήθηκαν οι άνδρες του τμήματος, ο Άρης φώναξε τον κομματικό υπεύθυνο του χωριού και τον ρώτησε αν από το κόμμα ήρθε κανένας φάκελος γι’ αυτόν. Κι εδώ η απάντηση ήταν αρνητική. Στεναχωρήθηκε και είπε: «Τους ξέρω, ποτέ δεν τους διέκρινε κομματική συνέπεια...».
Και τώρα εγώ έρχομαι να ρωτήσω: Υπάρχει λογική και κομματική συνείδηση στην ηγεσία; Κι’ αν ναι, τότε γιατί εξαπάτησε τον πρωτοκαπετάνιο Άρη Βελουχιώτη; Κι ακόμα μπορούν άραγε κομμουνιστές κι’ ελληνικός λαός να έχουν εμπιστοσύνη σε μια ηγεσία που άλλα υπόσχεται κι’ άλλα κάνει;
Η ενέργεια αυτή των Σιάντο - Ιωαννίδη δείχνει καθαρά το εγκληματικό τους σχέδιο, θέλησαν να σπρώξουν τον Άρη χωρίς σύνδεση στην Αλβανία για να τον αφοπλίσουν και να τον απομονώσουν οι Αλβανικές αρχές και στη συνέχεια λασπολογώντας, ότι είναι απείθαρχος, δηλωσίας, αντικομματικός και γενικά εχθρός του ελληνικού κινήματος, να πετύχουν μ’ ένα σπάρο δυο τρυγόνια, α) Να κακοχαρακτηρισθεί από την ηγεσία του Αλβανικού κόμματος κι’ έτσι να μην εισακουσθούν οι απόψεις του και β) Να τον απομονώσουν από το κίνημα και τον ελληνικό λαό σαν άνθρωπο που μπαίνει εμπόδιο «στην ομαλή προς τη Δημοκρατία εξέλιξη της χώρας». Κι’ έτσι αφού ξεφορτωθούν τον άνθρωπο που γνωρίζει καλά τα αίτια και τους ενόχους του σφαγιασμού του ελληνικού κινήματος και κρύβοντας μ’ αυτό τον τρόπο όλες τις βρωμιές τους, να προχωρήσουν ανενόχλητοι πια στην εφαρμογή των προδοτικών συμφωνιών σε βάρος του ελληνικού λαού.
Η μάχη στο χωριό Καλή Βρύση
Ο εχθρός, την ίδια μέρα πληροφορήθηκε, από τους πράκτορες του, για τον ερχομό του Άρη Βελουχιώτη, με το μικρό ένοπλο τμήμα του, στο χωριό Καλή Βρύση. Το βράδυ της ίδιας ημέρας, χωρίς να χάσει χρόνο, κινήθηκε με δύναμη τάγματος ενισχυμένο με χωροφύλακες και Μάϋδες της περιοχής, προς εξόντωσή μας. Θα ήταν περίπου 12 μ.μ. η ώρα, όταν ο εχθρός πλησίασε το σκοπό, τον τραυμάτισε στο χέρι και αιφνιδίασε την ομάδα που βρισκόταν στο εκκλησάκι.
'Εγινε για λίγο ανταλλαγή πυρών και η ομάδα συμπτύχθηκε στο χωριό. Μόλις έφθασε η ομάδα, ο Άρης αμέσως συγκεντρώνει το τμήμα σ’ ένα ανοιχτό μέρος και το χωρίζει σε δυο ομάδες και τούτο για να χτυπήσουμε σε δυο διαφορετικά σημεία και να σπάσουμε τον κλοιό. Η μια ομάδα του Λευτέρη κινήθηκε Νοτιοδυτικά του χωριού με κατεύθυνση το φυλάκιο. Η άλλη ομάδα, όπου και ο Άρης, κινηθήκαμε Δυτικά του χωριού προς τα σύνορα. Βοηθούμενοι από το σκοτάδι και χρησιμοποιώντας το απυρόβλητο και τα λίγα χοντρά δέντρα που υπήρχαν προς την κατεύθυνση αυτή κατορθώσαμε να σπάσουμε τον κλοιό και να βγούμε στα σύνορα με απώλειες δυο ελαφρά τραυματίες στα χέρια, την Τούλα Τζόλια κι έναν ακόμη συναγωνιστή με το ψευδώνυμο Κόρακας.
Μόλις βγήκαμε στην κορυφή αμέσως πιάσαμε θέσεις και με τα πυρά μας βοηθήσαμε την άλλη ομάδα που είχε κινηθεί προς το φυλάκιο. Και η ομάδα αυτή έσπασε τον κλοιό και βγήκε, με απώλειες έναν νεκρό, τον Μανώλη Τζιάβο, που σκοτώθηκε δίπλα στο φυλάκιο.
Η μάχη ήταν σύντομη και ο εχθρός πανικόβλητος αμέσως συμπτύχθηκε. Το τμήμα μας, μαζί και ο παπάς του χωριού και αρκετοί χωριανοί, συγκεντρωθήκαμε στο φυλάκιο και με τον απλό αντάρτικο τρόπο θάψαμε το Μανώλη. Ο Μανώλης έμεινε για πάντα στο φυλάκιο, θύμα της πολιτικής ηγεσίας.
Ο σκοτωμός του μας λύπησε. Ήταν από τους πρωτοπόρους αντάρτες, συνεργάτης του Άρη και τώρα το πρώτο θύμα του νέου ξεκινήματος. Γνωρίζαμε καλά, πως ο αγώνας αυτός θάναι σκληρός και πως ακριβά θα πληρώσουμε την προδοσία της ηγεσίας. Όμως έπρεπε να τον συνεχίσουμε για να απελευθερώσουμε το λαό μας από την καινούργια Αγγλική κατοχή. Στη συγκέντρωσή μας εδώ στο φυλάκιο διαπιστώσαμε, πως μας λείπει ακόμα ένας σύντροφος, ο Νίκος Τζένας. Ρωτήσαμε, μήπως τον είδε κανένας την ώρα της μάχης. Και η απάντηση μας δόθηκε από τους ίδιους χωριανούς: «'Ενας δικός σας έμεινε στο χωριό και πιάστηκε από το Τάγμα». Δεν ξέρω ποιοί λόγοι τον ανάγκασαν να μείνει και να μην ακολουθήσει τις ομάδες.
Δυο λόγια για τους Αλβανούς συνοριακούς φρουρούς. Με τα πρώτα πυρά που ακούστηκαν, αμέσως ανέβηκαν στο ύψωμα και πιάσαν θέσεις μάχης. Παραλίγο να γίνει παρεξήγηση με την ομάδα μας που είχε περάσει στο Αλβανικό έδαφος, χάρη στην ψυχραιμία και των δύο τμημάτων έγινε αναγνώριση κι έτσι αποφύγαμε το δυσάρεστο. Μας χάρηκαν και βοήθησαν κι αυτοί με τα πυρά τους στο να βγει από τον κλοιό η ομάδα του Λευτέρη. Μετά το τέλος της μάχης ο επικεφαλής του Αλβανικού φυλακίου πρότεινε στον Άρη να μας φιλοξενήσει στο φυλάκιό του. Ο Άρης τον ευχαρίστησε για τα καλά του αισθήματα και δικαιολογώντας την άρνησή μας του είπε πως «δεν θα μπορέσουμε να εκπληρώσουμε τη φιλόξενη αυτή επιθυμία σου γιατί το τμήμα θα φύγει για μια σοβαρή αποστολή».
Βασικά, εδώ τον Άρη τον προβλημάτιζε η απάτη της ηγεσίας, Σιάντου - Ιωαννίδη και φρόντισε να μην πέσουμε στην παγίδα τους και αφοπλιστούμε από τους Αλβανούς. Το μεγαλύτερο τμήμα αφού πήρε λίγο ψωμί και τρόφιμα, κινήθηκε προς Γιαννοχώρι. Ο Άρης με μια ομάδα και τους τρεις τραυματίες πέρασε τα σύνορα και πήγε στο πιο κοντινό αλβανικό χωριό. Εκεί παρέδωσε τους τραυματίες και φρόντισε να συνδεθεί με τα γραφεία της οργάνωσης του κόμματος στην Κοριτσά και να μάθει μήπως η σύνδεσή του βρίσκεται εκεί, παράλληλα να συνδεθεί με την ηγεσία του Αλβανικού Κόμματος και να θέσει τις απόψεις του. Δυστυχώς κι εκεί τίποτε.
Την επομένη ο Άρης γύρισε στο Γιαννοχώρι. Όλοι περιμέναμε με αγωνία και σφιγμένη την καρδιά ν’ ακούσουμε τα νέα από το στόμα του αρχηγού.
Όταν έφθασε μας είπε: «Το κόμμα μας πρόδωσε τον ελληνικό λαό και θα πρέπει να κάνουμε ό,τι συμφέρει στο κίνημά μας».
Ο γυρισμός
Ο Άρης θεώρησε περιττό να συνεχίσουμε την πορεία μας προς Γιουγκοσλαβία, και στη συγκέντρωση μας είπε: «Το ζήτημα είναι καθαρά δικό μας και τη λύση θα την δώσει ο ελληνικός λαός. Πρέπει να γυρίσουμε πίσω και να συνεχίσουμε τον αγώνα για την απελευθέρωση του λαού μας από την καινούργια κατοχή των Άγγλων και τη ντόπια αντίδραση. Έχουμε υποχρέωση να δώσουμε στο λαό μας τη λευτεριά που του στέρησε η ηγεσία με τα λάθη της. Ο λαός μας δεν θ’ αρνηθεί σε τίποτε όταν του πούμε ανοιχτά, πως τα λάθη που κάναμε μας οδήγησαν στο χάσιμο του αγώνα».
Χωρίς να υπάρξει διαφωνία, πήραμε το δρόμο του γυρισμού. Η διαδρομή μας αυτή ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε θεούς και δαίμονες. Από τη μια μεριά στρατό και αντίδραση και από την άλλη, την εχθρική θέση της ηγεσίας στην κίνησή μας αυτή. Εχθρός και ηγεσία συμπλέουν σιωπηρά για την εξόντωσή μας.
Περάσαμε από τον Ανατολικό στο Δυτικό Γράμμο και φθάσαμε στο χωριό Πυρσόγιαννη της Κόνιτσας. Εκεί σταματήσαμε για να ξεκουραστούμε. Το απόγευμα, θυμάμαι, ενθουσιασμένοι για τη συνέχιση του δίκαιου αγώνα, συγκεντρωθήκαμε σ’ ένα ανοιχτό μέρος, αρχίσαμε τα τραγούδια και το στήσαμε στο χορό. Πρωί, πρωί την άλλη μέρα συνεχίσαμε την πορεία μας. Περάσαμε τα χωριά Άγιο Νικάνορα, Ελεύθερο, Πάβες, Δίστρατο, Περιβόλι, Κρανιά και φθάσαμε την τρίτη μέρα στο χωριό Κηπουργιό των Γρεβενών. Χωριό δοσμένο στον αγώνα, με πολλούς αντάρτες και πάρα πολλά θύματα από τον άμαχο πληθυσμό, που έκαψαν οι Γερμανοί μέσα στα σπίτια τους.
Οι κάτοικοι μας δέχτηκαν με χαρά και μας φιλοξένησαν.. Η ομάδα που βρίσκονταν ο Άρης φιλοξενηθήκαμε στο σπίτι του παπά του χωριού. Δεν πέρασαν λίγα λεπτά και το σπίτι γέμισε μέσα κι’ έξω από κόσμο που ήρθαν να δουν και να ακούσουν τον πρωτοκαπετάνιο Άρη Βελουχιώτη. Τους μίλησε για τον αγώνα, τα λάθη της ηγεσίας, το ρόλο των Άγγλων στο κίνημά μας και τέλος τους είπε πως ο αγώνας μας προδόθηκε, δεν τέλειωσε και πως πρέπει να συνεχισθεί ως την τελική νίκη.
Το απόγευμα φύγαμε προς το Χάσια. Το δρομολόγιο αυτό διάλεξε ο Άρης για να φθάσουμε πιο γρήγορα στα Τρίκαλα, να συνδεθεί με τον γραμματέα της Κομματικής Οργάνωσης και σε συνέχεια να κινηθούμε προς τη Ρούμελη. Στην πορεία, συναντήσαμε ένα εφεδρικό αεροδρόμιο του στρατού, το παρακάμψαμε γιατί δεν ξέραμε αν φυλάγεται και φθάνοντας σ’ ένα δασωμένο μέρος έξω από το χωριό Ασπροεκκλησιά, σταματήσαμε.
Το μεσημέρι, ομάδα μας συνδέθηκε με την κομματική οργάνωση του χωριού και ζήτησε πληροφορίες σχετικά με τις κινήσεις του εχθρού στην περιφέρεια αυτή. Αν και η θέση του κόμματος ήταν «καμιά βοήθεια στον Άρη και το τμήμα του», αγωνιστές και λαός με το άκουσμα του ερχομού του Άρη, γίνονταν θυσία να μας εξυπηρετήσουν.
Οι πληροφορίες που μας δόθηκαν ήταν ανησυχητικές. Ο εχθρός που παρακολουθεί την κίνησή μας, έχει πιάσει όλες τις υποχρεωτικές διαβάσεις προς τα Τρίκαλα και είναι αδύνατο να περάσουμε. Ύστερα από αυτή την πληροφορία αναγκασθήκαμε ν’ αλλάξουμε δρομολόγιο. Γυρίσαμε πίσω. Περάσαμε Δυτικά της Καλαμπάκας, φθάσαμε στο χωριό Αγιόφυλλο, το αφήσαμε και προχωρήσαμε πιο πάνω, σε μέρος που δέσποζε για να έχουμε παρατήρηση και να ξεκουραστούμε. Ύστερα από μια ώρα συγκεντρωθήκαμε. Μας μίλησε ο Άρης για την κατάσταση και την αποστολή μας από εδώ κι εμπρός. Η είδηση του ερχομού του Ζαχαριάδη του έδωσε μεγαλύτερη δύναμη για την συνέχιση του αγώνα. Πίστευε πως c Ζαχαριάδης θα ακούσει τις απόψεις του, θα τον δικαιώσει και θα τον βοηθήσει στη συνέχιση του αγώνα. Εδώ πάρθηκε απόφαση να χωριστούμε σε δυο τμήματα. Το ένα της Ηπείρου με επικεφαλής τον Χαρίση Ζδράβο που θα μείνει και θα δράσει στην περιφέρεια της Κόνιτσας και το δεύτερο με τον Άρη που θα κινηθεί προς τη Ρούμελη. Σε λίγο διάστημα η ομάδα του Ζδράβου μπήκε μέσα στην Αλβανία.
Αποχαιρετώντας ο Άρης την ομάδα του Χαρίση Ζδράβου, κεφάτος όπως πάντα, πολύ περισσότερο τώρα που μάθαμε τον ερχομό του Ζαχαριάδη, τους λέγει: «Άιντε παιδιά, καλή αντάμωση στα γουναράδικα» και το κάθε τμήμα ξεκίνησε για τον προορισμό του. Ακολουθήσαμε το δρομολόγιο προς τον Κόζακα. Κατά τη διαδρομή αυτή, η δύναμη του τμήματος ενισχύθηκε. Φθάσαμε στους 96 άνδρες. Οι καταδιωκόμενοι αγωνιστές ήταν πάρα πολλοί. Είχαν γεμίσει τα δάση και τα βουνά για ν’ αποφύγουν τη μανία των ένοπλων συμμοριών. Αυτό που είχε προβλέψει ο Άρης, ποια θάναι η τύχη των αγωνιστών ύστερα από τη συμφωνία της Βάρκιζας. Πολλοί θέλησαν να μας ακολουθήσουν κι ο Άρης για να μην τους στεναχωράει τους εξήγησε για τις δυσκολίες της αποστολής και πως σε τέτοιες περιπτώσεις το τμήμα χρειάζεται νάναι μικρό και ευκίνητο, ώστε εύκολα να περνά τη διάταξη του εχθρού χωρίς να γίνεται αντιληπτό.
Κι’ ακόμα τους συμβούλεψε να προσέχουν από τα χτυπήματα των αντιδραστικών ομάδων και να είναι έτοιμοι γιατί πολύ γρήγορα θα περάσουν στις γραμμές του νέου ΕΛΑΣ. Την πίστη αυτή του την έδινε ο ερχομός του Ζαχαριάδη.
Στα χωριά όπου περνούσαμε ο κόσμος μας δέχονταν με μεγάλη αγάπη. Έβλεπε το τμήμα αυτό σαν τη σπίθα που θ’ ανάψει τη φωτιά του αγώνα για τη λευτεριά του λαού.
Περάσαμε αρκετά χωριά του Κόζακα και γυρίσαμε στα χωριά Γαρδίκι, Μουτσάρα για να φθάσουμε στους Μελισσουργούς του Νομού Άρτας.
Συγκέντρωση στους Μελισσουργούς
Ο Άρης με το τμήμα του έφθασε στις 5 του Ιούνη 1945 στο χωριό Μελισσουργοί. Χωριό μεγάλο και με ιστορία στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Πολλοί ήσαν οι αντάρτες που ακολούθησαν τον ΕΛΑΣ, καθώς επίσης και αρκετοί οι νεκροί κατά την περίοδο του αγώνα. 0 Άρης γνώριζε πολύ καλά το χωριό, γιατί πολλές φορές διανυκτέρευσε και φιλοξενήθηκε κατά την περίοδο 1943 -1944 όταν ως επικεφαλής του κλιμακίου του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ ήρθε στα Τζουμέρκα για να οργανώσει και να καθοδηγήσει τις επιχειρήσεις του ΕΛΑΣ. Το (διο και οι χωρικοί, γνώριζαν καλά τον αρχηγό, τον αγαπούσαν και τον έβλεπαν σαν ελευθερωτή του τόπου και της πατρίδας.
Με τον ερχομό του, όλοι οι χωριανοί συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του χωριού, χαιρέτισαν τον αρχηγό και κάθισαν ολόγυρα στα πεζούλια και τα καθίσματα των μαγαζιών κάτω από το δροσερό ίσκιο που σχημάτιζε το πυκνό φύλλωμα των δυο γέρικων πλατανιών. Με την παράκληση του Άρη, όλοι ανέβηκαν τις σκάλες και μπήκαν στην αίθουσα του σχολείου.
Η συζήτηση άρχισε με την ερώτηση ενός αγωνιστή:
«Αρχηγέ, με τη συμφωνία της Βάρκιζας δόθηκε εντολή να παραδώσουμε τα όπλα και να γυρίσουμε στις δουλειές μας, παράλληλα μέσα από τις τοπικές πολιτικές οργανώσεις να συνεχίσουμε τον αγώνα, ειρηνικά πια, για την πραγμάτωση των ιδανικών μας. Η εντολή αυτή δεν ισχύει και για σένα;». 'Ολοι σιωπηλοί περίμεναν ν’ ακούσουν. την απάντηση. Κι ο Άρης απαντά: «Συναγωνιστές. Ο αγώνας του ελληνικού λαού χάθηκε, και χάθηκε γιατί η ηγεσία του κόμματος (Σιάντος και Ιωαννίδης) από την αρχή του αγώνα ακολούθησε λαθεμένη πολιτική γραμμή. Δεν μπόρεσε η ηγεσία να καταλάβει την αντιλαϊκή πολιτική των Άγγλων στη χώρα μας και να πιάσει το νόημα της επανάστασης, βάζοντας πάντα μπροστά το συμφέρον του ελληνικού λαού, να την οδηγήσει χωρίς υποχωρήσεις και συμβιβασμούς ως την τελική νίκη. Έβλεπε τους Άγγλους ως ελευθερωτές της Πατρίδας μας και δεν ήθελε να τους κακοκαρδίσει, με αποτέλεσμα να χαρίσει την εξουσία που κέρδισε ο λαός με την πάλη του, στους Άγγλους και τη ντόπια αντίδραση, θάβοντας έτσι ολόκληρο το αντιστασιακό κίνημα».
Μίλησε ακόμα για τα λάθη του Δεκέμβρη. Για τις άλλες οργανώσεις, ποιοι τις οργάνωσαν, τις ενίσχυσαν κα: για ποιο σκοπό, και περισσότερο στάθηκε στον ΕΔΕΣ. Κι’ ο Άρης συνεχίζει: «Είπα στην ηγεσία να παραμερίσουμε το χαρτί αυτό που λέγεται συμφωνία της Βάρκιζας και να συνεχίσουμε τον αγώνα για να πετύχουμε κάτι καλλίτερο στη διακυβέρνηση της χώρας. Δεν με άκουσαν και γι’ αυτό διαφώνησα και συνεχίζω τον αγώνα. Αυτό θα πρέπει να κάμουν όλοι οι αγωνιστές, ώστε να πιέσουμε την ηγεσία να δει το λάθος της και να ακολουθήσει μια σωστή γραμμή για το συμφέρον του λαού».
Στη συγκέντρωση αυτή παραβρέθηκε και ο Νίκος Βέτσης, μέλος της περιφερειακής επιτροπής της Άρτας του ΚΚΕ, παλιό στέλεχος, ο οποίος θέλησε να βάλλει τη γραμμή του κόμματος και να εμποδίσει τους Ελασίτες να ακολουθήσουν τον Άρη. Δεν κατάφερε να αντικρούσει τις σωστές θέσεις του Άρη, που έδειχναν καθαρά ότι ο αγώνας χάθηκε από λάθη της ηγεσίας. Οι συγκεντρωμένοι δικαίωσαν τον Άρη. Δεν θέλησαν όμως να παραβιάσουν τη γραμμή του κόμματος και να ακολουθήσουν, φοβούμενοι τις μετέπειτα συνέπειες. Όλοι τους με χαρούμενα πρόσωπα, γεμάτα αγάπη και εμπιστοσύνη στον αρχηγό, μας φιλοξένησαν και μας ξεπροβόδισαν έξω από το χωριό, με την ευχή: «Καλή νίκη».
Προχωρήσαμε κι αφού περάσαμε το Σταυρό Μελισσουργών, φθάσαμε το βράδυ στο χωριό Μουτσάρα των Τρικάλων, όπου και διανυκτερεύσαμε. Στις 8.6.45 φθάσαμε στο χωριό Μεσοχώρα. Εκεί βρήκαμε ένα κομμάτι της εφημερίδας «Ριζοσπάστης» που έγραφε: «Η συμφωνία της Βάρκιζας πρέπει να τηρηθεί. Όσοι αντιδρούν θα διωχθούν», υπογραφή Ν.Ζ. Και ο Άρης μας είπε: «αυτά τα λέει για μας ο Νίκος». Είχε μεγάλη εμπιστοσύνη στο Ζαχαριάδη και πίστευε πως θα τον δικαιώσει κι ακόμα πως τώρα το κόμμα θα βρει το σωστό του δρόμο.
Ο Νίκος, έλεγε, πως είναι μονόπλευρα πληροφορημένος από τους Σιάντο - Ιωαννίδη και θα πρέπει οπωσδήποτε να συναντηθούμε και να του θέσω τις απόψεις μου. Την ίδια μέρα στέλνει γράμμα στον Ζαχαριάδη δια μέσου της κομματικής οργάνωσης Τρικάλων. Το βράδυ διανυκτερεύσαμε στο σπίτι του τσέλεγγα Χονδρού, που βρίσκεται πιο πάνω από το χωριό Μεσοχώρα. Στις 9.6. 1945 φύγαμε για το χωριό Ελληνικό όπου και μείναμε ως τις 12.6.1945, περιμένοντας την επιστροφή του συνδέσμου. Η καθυστέρησή μας αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να δοθεί χρόνος στον εχθρό να κινηθεί και να πιάσει όλες τις υποχρεωτικές διαβάσεις προς Ρούμελη. Την επομένη πάρθηκε απόφαση να κινηθούμε προς Μπουκοβίτσα. Πριν ακόμα φθάσουμε στο χωριό, είδαμε μεγάλες κινήσεις πάνω στα υψώματα κι αναγκασθήκαμε να αλλάξουμε δρομολόγιο και να κινηθούμε προς Λιάσκοβο.
Η μάχη στο Λιάσκοβο
Το χωριό Λιάσκοβο είναι χτισμένο χαμηλά, στους πρόποδες σχεδόν του βουνού. Μέρος κλειστό, με γκρεμνούς από τα τρία μέρη και μια μοναδική έξοδο προς το χωριό Καλή Κώμη. Στο χωριό αυτό την ίδια μέρα το πρωί, 13-6-1945, κυκλωθήκαμε από τμήματα Μάυδων του συμμορίτη Μόκα από το χωριό Βραγγιανά Αγράφων κι’ άλλων γειτονικών χωριών. Αν η κύκλωσή μας γινόταν από τμήματα στρατού δύσκολα· θα βγαίναμε. Θα μας έπιαναν τη μοναδική έξοδο και θα μας αλώνιζαν με τους όλμους μέσα στο χωριό. Ώρα 11 το πρωί δεχόμαστε τα πρώτα πυρά των Μάϋδων. Τραυματίζεται ο Θάνος στο μεγάλο δάκτυλο του δεξιού του χεριού χαμηλά προς την παλάμη. Η μάχη αρχίζει. Και χωρίς καμιά καθυστέρηση χρησιμοποιώντας τις μάνδρες και τα σπίτια κινηθήκαμε προς την έξοδο.
Σπάσαμε τον κλοιό χωρίς μεγάλη αντίσταση και χωρίς απώλειες, γιατί ο εχθρός δεν είχε ηθικό. Περάσαμε τα χωριά Καλή Κώμη και Ελληνικό (τα χωριά αυτά δεν απέχουν περισσότερο από ένα τέταρτο της ώρας, το ένα από το άλλο) κι ανεβήκαμε ψηλά στο αντέρισμα για να έχουμε παρατήρηση και να ελέγχουμε τυχόν κινήσεις του εχθρού. Αφού ξεκουραστήκαμε για λίγο και διαπιστώσαμε με την συνεχή παρατήρησή μας, πως δεν υπάρχει εχθρός στα υψώματα του δρομολογίου μας, κινηθήκαμε προς Κοθώνι. Πάνω δε σ’ αυτό το αντέρισμα αφήσαμε μια ομάδα με αποστολή, να εμποδίσει τυχόν κίνηση του εχθρού προς την κατεύθυνση αυτή και να συμπτυχθεί μόλις φθάσουμε στο χωριό.
Φθάνοντας στο χωριό πληροφορηθήκαμε από ένα αχτιδικό, για την αποκήρυξη και διαγραφή του Άρη που έγινε με απόφαση της 11 ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ. Παρ’ όλα αυτά ο Άρης είχε εμπιστοσύνη στο Ζαχαριάδη και ήθελε οπωσδήποτε να τον συναντήσει. Πίστευε πως θα τον δικαιώσει.
Την ίδια μέρα πληροφορηθήκαμε πως στο γειτονικό χωριό Βαλκάνο, έφθασε και στρατοπέδευσε μια Διλοχία στρατού. Τότε είπα στον Άρη. Γνωρίζω καλά το μέρος αυτό. Δώσε μου μια Διμοιρία να ανεβώ και να πιάσω το ύψωμα ανάμεσα στο Μυρόφυλλο και τη Μεσοχώρα και στη συνέχεια να ακολουθήσετε κι εσείς. Πρέπει να φύγουμε από το δύσκολο αυτό μέρος και να κινηθούμε προς Πίνδο. Δεν δέχτηκε, λέγοντας πως «το βράδυ θα ακολουθήσουμε το προκαθορισμένο δρομολόγιο».
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δημοσίευση σχολίου