{[['
']]}
']]}
Του Κάρλος Μαριγκέλλα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε ότι το «Εγχειρίδιο του Αντάρτη Πόλης» του Κάρλος Μαριγκέλλα είναι από τα κείμενα που σημάδεψαν το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα. Αυτό το μικρό βιβλίο, χωρίς πολιτικές μεγαλοστομίες, λογοτεχνικές φιοριτούρες, πολύπλοκες «τεχνικές» συμβουλές και εξεζητημένες οδηγίες τακτικής, υπήρξε η Βίβλος για το σύνολο των οργανώσεων ένοπλης πάλης ανά την υφήλιο: από τα αντάρτικα κινήματα της Λατινικής Αμερικής έως τις Ερυθρές Ταξιαρχίες και τον Ιαπωνικό Κόκκινο Στρατό. Στην άλλη πλευρά του λόφου υπήρξε η βάση για να αναπτυχθεί η στρατηγική των διαφόρων «αντιτρομοκρατικών» κρατικών, ημικρατικών, ή παρακρατικών υπηρεσιών, οργανώσεων, μασονικών στοών κλπ., στην προσπάθειά τους να σκιαγραφήσουν τον αντίπαλο.
Πολλά χρόνια έχουν περάσει από τότε. Άλλα επαναστατικά κινήματα νίκησαν, άλλα έχασαν, άλλα δικαιώθηκαν ηθικά, άλλα εξοντώθηκαν και έμειναν στην λαϊκή μνήμη ως «μπαμπούλες» και φαντάσματα σκοτεινών ημερών γεμάτων φανατισμό. Ορισμένα όμως συνεχίζουν να υπάρχουν, είτε πολύ διαφοροποιημένα είτε σε γενικές γραμμές ίδια όπως ξεκίνησαν.
Όπως και να 'χει η εποχή της οποίας αυτά τα κινήματα υπήρξαν απλά ένα μέρος της, μία έκφρασή της. έχει χαθεί. Γεννιέται λοιπόν το ερώτημα τί αξία θα μπορούσε να έχει αυτό το βιβλίο στην Ευρώπη εν έτει 1992, πέρα από μουσειακή. Πράγματι εάν αυτό το μικρό κείμενο δεν ήταν τίποτε παραπάνω από ένα κειμήλιο περασμένων επαναστατικών εποχών — μαζί με τη φωτογραφία-πορτραίτο του Τσε Γκεβάρα - δεν Θα υπήρχε κανένας λόγος να επανεκδοθεί Οι συλλέκτες θα μπορούσαν να ψάχνουν για τις παλιότερες εκδόσεις του (ίσως και σε δημοπρασίες και παζάρια «επαναστατικού υλικού» σαν αυτά που εμφανίστηκαν πρόσφατα στην Ιταλία) με τα συναισθηματικά φορτισμένα συνοδευτικά κείμενα και πιθανώς τις χειρόγραφες σημειώσεις, σχόλια και εκτιμήσεις του προηγούμενου κατόχου.
Υπάρχουν όμως λόγοι που δίνουν στην ύπαρξη και την κυκλοφορία του έργου αυτού στις μέρες μας μια ιδιαίτερη σημασία. Δύο λόγοι τόσο στενά συνδεδεμένοι μεταξύ τους που ίσως θα ταυτίζονται.
Ο πρώτος, είναι η ιστορική του αξία - κι εδώ θα πρέπει να τονίσουμε την διαφορά αυτής της αξίας με την χρήση του σαν επαναστατικού «μπιμπελό» που προαναφέραμε. Η σημασία του «Εγχειριδίου» για τον ιστορικό είναι ανεκτίμητη - λαμβάνοντας υπ' όψιν το πλέγμα των καταστάσεων που συνιστούσαν την εποχή του.
Ο αναγνώστης για να κατανοήσει την ουσία του, πρέπει να το διαβάσει σκεπτόμενος ακριβώς το πώς, το πού, το πότε και το γιατί γράφτηκε. Για παράδειγμα η τάση τον συγγραφέα να προβάλλει ένα πρότυπο αντάρτη πόλης ως υπερανθρώπου σωματικά και ψυχικά μπορεί να εξηγηθεί αν απλά αναλογιστούμε την αναγκαιότητα για ανύψωση τον ηθικού τον κινήματος και την δημιουργία ενός «αντίπαλου» δέους στην πανίσχυρη και στυγνή βραξιλιάνικη δικτατορία, από αγωνιστές που το μόνο που διέθεταν σε αφθονία ήταν η απελπισία και ο ηρωισμός.
Συνειδητοποιώντας λοιπόν ότι οι οδηγίες του Μαριγκέλα αποσκοπούν στο πρακτικό κτύπημα ενός βάρβαρου και ολοκληρωτικού δικτατορικού καθεστώτος, δικαιολογείται και ένα σημείο που ίσως ξενίσει τον αναγνώστη: η εξομοίωση δηλαδή δύο διαφορετικού τύπου ενεργειών όπως η ρίψη κάποιας «βόμβας» μολότωφ σε κάποια διαδήλωση και η εκτέλεση μιας περίπλοκης «στρατιωτικού» τύπου επίθεσης και ο χαρακτηρισμός τους ως αντάρτικο πόλης χωρίς καμιά διαφοροποίηση. Αυτό συμβαίνει διότι ένα εξαιρετικά ολοκληρωτικό καθεστώς, σαν αυτό που μάχονταν ο Μαριγκέλα αντιμετωπίζει οποιαδήποτε ενέργεια που στρέφεται εναντίον του με την ίδια σαρωτική σκληρότητα χωρίς να κάνει κανένα ποιοτικό διαχωρισμό.
Παρόλα αυτά η σημασία του «Εγχειριδίου» δεν εξαντλείται στην ιστορική μελέτη μιας, αν και κοντινής, περασμένης πια ιστορικής περιόδου. Η ιστορία δεν έχει «στεγανά» και όσοι πίστεψαν σε μια κίνηση ευθεία μπροστά, βρέθηκαν στις μέρες μας ενώπιον πολύ άσχημων εκπλήξεων.
Ο δεύτερος λόγος λοιπόν που κάνει το έργο του Μαριγκέλα «συμβατό» με την εποχή μας είναι η ηθική του δύναμη και η διαχρονικότητά της. Θα απογοητευτούνε όσοι ψάχνουν για οδηγίες κατασκευής βομβών, πυραύλων, σφεντόνων κλπ. ή για συμβουλές τακτικών μάχης. (Οποιες υπάρχουν είναι μάλλον απλοϊκές και αυτονόητες για έναν μέσο σύγχρονο Ευρωπαίο όχι όμως και για έναν προλετάριο αγωνιστή της δεκαετίας του '60 στην Βραζιλία).
Αυτό που υπάρχει κάτω από την επιφάνεια, αυτό που γοήτευσε εκατομμύρια ανθρώπους σ' όλο τον κόσμο που η καρδιά τούς πονούσε για το άδικο, αυτό για το οποίο πραγματικά το μίσησαν και το καταδίωξαν οι κατασταλτικοί μηχανισμοί, αυτό που το κάνει τόσο επίκαιρο σήμερα, είναι η απόφαση, η δύναμη και το κουράγιο ενός ανθρώπου να αντισταθεί στους δεσμώτες του λαού του και να πολεμήσει, όχι ενστικτώδικα σε κάποιο ξέσπασμα απελπισίας, αλλά με ηρωισμό και απλοϊκή μεθοδικότητα που την κάνει όμως ισχυρή η ηθική της βαρύτητα.
Η Ιστορία ακόμη και στο πισωγύρισμά της δεν είναι μονόδρομος. Ας μην ξεχνάνε λοιπόν οι κάθε λογής Φουκογιάμα που ευαγγελίζονται το τέλος των ιδεολογιών, πως όταν πραγματικά οι ιδεολογίες χαθούν, όταν οι θεωρίες ξεφτίσουν και όταν τα πομπώδη λεκτικά σχήματα σβήσουν στον αέρα, τότε θα μείνει ξεκάθαρα μπροστά μας για άλλη μια φορά, η αρχέγονη πάλη του Καλού και του Κακού. Και αυτό το βιβλιαράκι είναι με την πλευρά του Καλού!
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο Κάρλος Μαριγκέλα γεννήθηκε στο Σαλβαντόρ της Μπάια, στην Βραζιλία, το 1911. Γιος μιας νέγρας και ενός Ιταλού μετανάστη μεγάλωσε μέσα στην φτώχεια, στην ανέχεια και στην σκλαβιά που επέβαλαν οι λευκοί στους μαύρους και στους μιγάδες. Γνώρισε τις κοινωνικές διακρίσεις, την ταπείνωση, την αθλιότητα, την πείνα, την απάνθρωπη εκμετάλλευση. Εζησε από κοντά το δράμα των ανθρώπων που υποσιτίζονται και πεθαίνουν από αρρώστιες στις αγροτικές περιοχές και στις τενεκεδένιες παράγκες των μεγαλουπόλεων της Βραζιλίας. Ο ίδιος έλεγε: «Είμαι εγγονός σκλάβων, αλλά από την γενιά εκείνη των σκλάβων που ξεπλένουν την ταπείνωση».
Είχε όψη μιγά, με πολύ σκούρο δέρμα και ανοιχτόχρωμα μαλλιά. Μιλούσε βραζιλιάνικα με την προφορά, τον εκφραστικό πλούτο, το πάθος και την γνησιότητα που συναντάει κανείς μόνο στις καταπιεσμένες λαϊκές μάζες. Δυναμικός, δραστήριος, με έντονη προσωπικότητα. τεράστια ψυχική και σωματική αντοχή, κύρος και αποφασιστικότητα γεννημένος στην Μπάια. τόπο σχεδόν μυθικό που η λαϊκή παράδοση τον θέλει να κατοικείται από μουσικούς, επαναστάτες και ποιητές γεμάτο λυρισμό κι εγκαρδιότητα, είχε όλα τα απαραίτητα χαρακτηριστικά για να μεταβληθεί σε λαϊκό ήρωα.
Σε ηλικία δεκαέξι χρονών ο Κάρλος Μαριγκέλα προσχωρεί στις τάξεις του παράνομου Κομμουνιστικού Κόμματος. Λίγο αργότερα αρχίζει τις σπουδές του στο Πολυτεχνείο του Σάο Πάολο. Το όνειρό του ήταν να γίνει πολιτικός μηχανικός ώστε να μπορέσει να βοηθήσει τους εκατομμύρια άστεγους Βραζιλιάνους. Συνεπαρμένος όμως από την πολιτική του δραστηριότητα εγκαταλείπει τις σπουδές «για να κάνει επανάσταση »όπως έγραφε ο ίδιος.
Το φθινόπωρο του 1936 φυλακίζεται για πρώτη φορά, κατηγορούμενος για αντικαθεστωτική δράση, επειδή διέδιδε βιβλία του Ντοστογιέφσκι και του κομμουνιστή εθνικού συγγραφέα Γκρασιλιάνο Γάμος.
Έναν χρόνο αργότερα γνωρίζει την μετέπειτα σύζυγο και σύντροφό του Κλάρα. Ο ίδιος λέει με πικρία: «κάποια Κλάρα» γιατί κάποτε αυτή εξαφανίστηκε από άγνωστη αιτία. Οι διώξεις και οι αλλεπάλληλες φυλακίσεις διέκοπταν συνεχώς την συμβίωσή τους. Παιδιά δεν μπόρεσαν ν' αποκτήσουν εξ αιτίας της κακής υγείας της Κλάρας που μικρή έπασχε από ασιτία και αβιταμίνωση. Ο Κάρλος έγραφε σε ένα γράμμα: «Υποτασσόμεθα σ' αυτή μας τη μοίρα. Οι απόγονοί μας δεν θα ‘ναι παιδιά γεννημένα από εμάς αλλά όλων των καταπιεσμένων του κόσμου».
Το 1935 το ΚΚΒ, που εκείνη την εποχή αντιμετώπιζε τον κίνδυνο της διάσπασης και του κατακερματισμού, αναγνωρίζοντας τις ικανότητές του, τον καλεί να αναλάβει καθήκοντα στις ανώτατες βαθμίδες της ιεραρχίας του. Ο Μαριγκέλα, απομονώνοντας και αποδυναμώνοντας τις διάφορες τάσεις που υπήρχαν στο εσωτερικό του ΚΚΒ, καταφέρνει να διατηρήσει τη συνοχή του.
Τότε κυβερνούσε η Χούντα του δικτάτορα Βάργκας, ενός ανθρώπου που στήριξε τα συμφέροντα των μεγάλο τσιφλικάδων και των ΗΠΑ. Μέχρι το 1945, μέσα στις απάνθρωπες συνθήκες που είχε επιβάλλει η δικτατορία, ο Μαριγκέλα αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα: Οργανώνει απεργίες, πορείες, εκδηλώνεις διαμαρτυρίας. στρατολογεί καινούρια μέλη, κάνει προπαγάνδα...
Μετά την λήξη του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου η δικτατορία του Βάργκας πέφτει. Η ισχυροποιημένη πια Σοβιετική Ένωση ως Υπερδύναμη απαιτεί τη νομιμοποίηση του ΚΚΒ. Προκηρύσσονται κοινοβουλευτικές εκλογές και ο Μαριγκέλα εκλέγεται βουλευτής. Παίρνει μέρος στην σύνταξη του νέου άρθρου του Συντάγματος που εγγυάται τις ατομικές ελευθερίες του πολίτη και καταθέτει εκατοντάδες επερωτήσεις στην Βουλή, προασπιζόμενος πάντα τα συμφέροντα των αγροτών και των εξαθλιωμένων κατοίκων των μεγάλων πόλεων.
Το 1947. μετά από ένα διπλωματικό επεισόδιο, οι διπλωματικές σχέσεις της Βραζιλίας με την Σοβιετική Ένωση διακόπτονται. Το Κομμουνιστικό Κόμμα κηρύσσεται πάλι παράνομο. Ο Κάρλος Μαριγκέλα διώκεται. Το Κ.Κ. τον στέλνει στο Σάο Πάολο όπου έχει και τους περισσότερους οπαδούς.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '50 η πρωτοφανής δραστηριότητα, η ηγετική φυσιογνωμία του και η ρομαντική γοητεία του τον κάνουν τόσο δημοφιλή που η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος δυσαρεστείται.
Τον στέλνει στην Κίνα. Κατά την διάρκεια του 1953-54 ο Μαριγκέλα μελετά την κινέζικη επανάσταση και τις επαναστατικές μεθόδους του Μάο Τσε Τουνγκ.
Το 1964 γίνεται στην Βραζιλία ένα ακόμη πραξικόπημα. Ο Μαριγκέλα αντιλαμβάνεται ότι η τακτική του πασιφισμού, της μη βίας, έχει αποτύχει. Αποφασισμένος να παραμείνει ένας ανυποχώρητος επαναστάτης καταλαβαίνει εύκολα ότι οι θέσεις του Φιντέλ Κάστρο και του Τσε Γκεβάρα αποτελούν σταθμό για τα νοτιοαμερικάνικα επαναστατικά κινήματα.
Η Κουβανέζικη και η Κινέζικη επανάσταση έχουν θριαμβεύσει, η αποικιοκρατία στην Αφρική και στην Ασία έχει ηττηθεί Η Ινδία, η Αίγυπτος, η Αλγερία και πολλές αποικίες έχουν γίνει ανεξάρτητα κράτη. Η ιδέα για μία επαναστατική τακτική βασισμένη στον ένοπλο αγώνα αρχίζει σιγά-σιγά να τον κερδίζει.
Ζώντας περίπου τριάντα χρόνια στην παρανομία. μέσα σε συνεχείς αγώνες αυτός ο άνθρωπος διατηρήθηκε νέος. Διδάχτηκε ότι στα στρατιωτικά καθεστώτα της Νότιας Αμερικής. η νομιμότητα σημαίνει αποστράτευση και ενσωμάτωση. Ανάμεσα στην σκέψη και στην δράση του υπήρξε πάντα μια γόνιμη αλληλεπίδραση.
Ο Κόνραντ Ντέρεζ προλογίζοντας τα κείμενά του μεταξύ άλλων έγραψε: «Περίπου τριάντα χρόνια στην παρανομία και πολλά πριν σε αγώνες δεν μπορεί παρά να τον ωφέλησαν. Τον έμαθαν πόσο σπουδαία δουλειά είναι η διαμόρφωση των μαζών, πόσο σπουδαίο είναι να ξεφεύγει κανείς όταν βρίσκεται στην παρανομία, την ματαιότητα της λεγάμενης "επιτηδευμένης ιδεολογικής ακριβολογίας" που κάνει σεχταριστές και στείρους πολιτικά τους κύκλους των μικροαστών διανοουμένων που περνούν τον καιρό τους με το να συγκεντρώνονται, να συζητούν, να αναλύουν, να αφορίζουν και να ορίζουν την ημερομηνία της επόμενης συνάντησης ή συνεδρίασης. Του δίδαξαν την πολιτική σοφία και την προβλεπτικότητα, που όπως λέγεται έλειπε από τον Τσε Γκεβάρα. Όλα αυτά τον είχαν προετοιμάσει να ξεφύγει απ' το φοβερό ανθρωποκυνηγητό που εξαπολύθηκε εναντίον του απ' τους πράκτορες της CIA και τους αστυνομικούς μηχανισμούς της στρατιωτικής δικτατορίας».
Κατά την διάρκεια μιας εφόδου που έκανε η αστυνομία σε ένα κινηματογράφο στο Σάο Πάολο όπου γινόταν μια παράνομη συγκέντρωση οπαδών του ΚΚ, ο Μαριγκέλα παρά τις ρητές εντολές του κόμματος αντιστέκεται στη σύλληψη και δέχεται τρεις σφαίρες στο στομάχι.
Αρχίζει να απομακρύνεται από το κόμμα αλλά όπως γράφει σε μια επιστολή του στον αρχηγό της κουβανέζικης επιτροπής του Αγώνα για την Απελευθέρωση των χωρών της Λατινικής Αμερικής: «Ποτέ δεν θα απαρνηθώ την κομμουνιστική μου ιδιότητα». Στις 18 Αυγούστου 1967 σε μια επιστολή του στο παράνομο Βραζιλιάνικο έντυπο «Γράμματα από την Αβάνα» γράφει: «Η κομμουνιστική ηγεσία στην Βραζιλία διακατέχεται από ταξικές αυταπάτες, εμπιστεύεται τους στρατηγούς και τους μηχανισμούς τους - που συνδέονται άμεσα μ' αυτούς της αστικής τάξης - και δεν ετοιμάζεται ούτε η ίδια, ούτε ετοιμάζει τις μάζες του Κόμματος για την εξαπόλυση του Ένοπλου Αγώνα... Αυτοί που διαμαρτύρονται εναντίον του παραλογισμού που μας επιβάλλει μια ηγεσία ανίκανη και βλακωδώς παραλυμένη από τον φόβο μπροστά στην επανάσταση, γίνονται αντικείμενα άγριων επιθέσεων και κατηγορούνται ότι ενσπείρουν την διαίρεση, τον τυχοδιωκτισμό και άλλα απαίσια εγκλήματα. Το να πάψεις να υπακούς στην Κεντρική Επιτροπή δεν σημαίνει ότι έπαψες να είσαι κομμουνιστής, αλλά το αντίθετο».
Το Κομμουνιστικό Κόμμα τον διαγράφει. Βγαίνοντας από την αίθουσα όπου συνεδρίαζε η επιτροπή διαγραφών ο Μαριγκέλα δηλώνει: «Η αμετακίνητη απόφασή μου είναι να αγωνιστώ ως επαναστάτης στο πλευρό του λαού».
Το 1968 το Αντάρτικο Πόλης είναι ήδη πραγματικότητα. Οι επιθέσεις ενάντια σε στρατόπεδα, σε αμερικάνικες εγκαταστάσεις και σε διάφορους καθεστωτικούς στόχους πολλαπλασιάζονται συνεχώς. Από τον Σεπτέμβρη του 1968 μέχρι τον Οκτώβρη του 1969 ληστεύτηκαν πάνω από 100 τράπεζες.
Αυτές οι επιτυχίες ενθάρρυναν τον λαό και ανύψωσαν το ηθικό του, που είχε καταρρακωθεί από τις βάναυσες επεμβάσεις στην πολιτική του ζωή. Δεκάδες ομάδες οργανώνονται σε όλη την Βραζιλία. Ακόμα και μόνιμοι στρατιωτικοί λιποτακτούν και προσχωρούν στους αντάρτες παίρνοντας μαζί τους ολόκληρα φορτηγά με όπλα και πυρομαχικά. Η επανάσταση φορτώνει.
Τα θεωρητικά κείμενα του Μαριγκέλα που κάλυπταν τις ανάγκες αυτής της δραστηριότητας αποτελούν το υλικό από το οποίο συντάχτηκε το «Εγχειρίδιο του Αντάρτη Πόλης».
Η δημοτικότητα των ανταρτών αυξάνεται αλματωδώς και κορυφώνεται με ορισμένες θεαματικές ενέργειες που σχεδίασαν και εκτέλεσαν ο Μαριγκέλα και οι σύντροφοί του. Η εκτέλεση του αμερικανού πράκτορα της CIA λοχαγού Τσάντλερ. η κατάληψη ραδιοφωνικών σταθμών και η εκπομπή επαναστατικών μηνυμάτων, η απελευθέρωση φυλακισμένων επαναστατών από τις Κεντρικές Φυλακές του Ρίο και η απαγωγή του Αμερικανού πρεσβευτή, που έγινε μέρα μεσημέρι στο κέντρο της πόλης, μετατρέπουν τους αντάρτες σε λαϊκούς ήρωες.
Ο Μαριγκέλα είναι πια ένας ζωντανός θρύλος. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τον χαρακτηρίζουν ως τον «Υπ' αριθ. 1 εχθρό της δικτατορίας». Τα ίχνη του παρουσιάζονται σε είκοσι τέσσερις διαφορετικές πολιτείες και η λαϊκή φαντασία του αποδίδει ιδιότητες υπεράνθρωπες (πανταχού παρών, ασύλληπτος).
Ο καθεστωτικός Τύπος και οι καθολικές εφημερίδες προσπαθώντας απεγνωσμένα να απομυθοποιήσουν τους αντάρτες τους αποκαλούν ληστές, κλέφτες, γκάνγκστερς, δολοφόνους, βιαστές κλπ.
Ο φιλελεύθερος Τύπος ακολουθώντας μια τακτική λιγότερο επιθετική, ασχολείται με το να διαδίδει διάφορες φήμες παρασταίνοντας τον Μαριγκέλα ως ένα πρόσωπο πολύπλευρο, εντυπωσιακό και γραφικό. Τον παρουσιάζουν ως κομμουνιστή ηγέτη, ερασιτέχνη ποδοσφαιριστή που πίνει παγωμένο ποντς και κάνει ηλιοθεραπεία στην Κοπακαμπάνα, εραστή ταυτόχρονα τριών γυναικών: της νόμιμης γυναίκας του, της μητέρας του και της αδελφής ενός από τους συντρόφους του κ.ά.
Η Χούντα, προσπαθώντας να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις της και να ανυψώσει το ηθικό τους, οργανώνει ένα επίλεκτο παραστρατιωπκό σώμα που αποτελείται από 3.000 «άσσους της σκοποβολής». Αποκλειστική αποστολή του ήταν να συλλάβει ζωντανό ή νεκρό τον Κάρλος Μαριγκέλα, ελπίζοντας ότι θα τον ξεδιαλέξουν μέσα στις λαοθάλασσες του Ρίο (10.000.000 κάτοικοι) και του Σάο Πάολο (8.000.000 κάτοικοι).
Τον Οκτώβρη του 1969 συλλαμβάνονται τελείως συμπτωματικά δύο Δομινικανοί μοναχοί, μέλη της ομάδας του Μαριγκέλα. Κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ο ένας, ο Κάμμιλο Τόρες προδίδει και την νύχτα της 4 Νοέμβρη 1969 ογδόντα βαριά οπλισμένοι αστυνομικοί παγιδεύουν τον Μαριγκέλα σ' ένα δρομάκι του Σάο Πάολο και τελικά τον σκοτώνουν.
Η Χούντα κατάφερε να τον εξοντώσει όχι όμως και να κλείσει τους δρόμους που αυτός χάραξε: «Ο σκοπός μας είναι να ενώσουμε κάτω από τη σημαία του ένοπλου αγώνα και του αντάρτικου όλες τις ομάδες και όλες τις αριστερές τάσεις της Βραζιλίας» γράφει σ' ένα από τα πολλά κείμενά του. Λίγο αργότερα η Χούντα πέφτει.
Το σπουδαιότερο έργο του, το «Εγχειρίδιο του Αντάρτη Πόλης» υπήρξε το βασικό θεωρητικό εργαλείο όλων των ένοπλων ομάδων του κόσμου.
Γράφηκε το 1969, συνοψίζοντας τα διδάγματα και τις εμπειρίες της ένοπλης δράσης στις πόλεις της Βραζιλίας. Τον ίδιο χρόνο κυκλοφορεί στην Γαλλία από τις εκδόσεις «Edition du Seuil» με τίτλο «Για την απελευθέρωση της Βραζιλίας». Η Γαλλική κυβέρνηση κατάσχει όλα τα αντίτυπα. Ως ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στην λογοκρισία εικοσιτρείς εκδοτικοί οίκοι επανεκδίδουν αμέσως το βιβλίο. Το 1970 η Κουβανέζικη εφημερίδα «Τρικονπνένταλ» παρουσιάζει μια έκδοση σε τέσσερις γλώσσες: ισπανικά, αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά. Τον Ιούνιο του 1970 κυκλοφορεί στο Δ. Βερολίνο η πρώτη Γερμανική μετάφραση.
Στην Ελλάδα, τα πρώτα αποσπάσματα του έργου κυκλοφορούν παράνομα το 1971 από τις εκδόσεις «Συνεργασία». Ακολουθούν πολλές πολυγραφημένες παράνομες εκδόσεις. Το 1985 εκδίδεται από τις εκδόσεις «Ideo-tsepi».
Π. Π.
Βιβλιογραφία
Κάρλος Μαριγχέλα, Fur die Brasilianische Revolution, εκδόσεις UN RU Η E.
Κάρλος Μαριγκέλα, Handbuch des Slaalsguerillero, εκδόσεις UNRUHE.
Κάρλος Μαριγκέλα, Εγχειρίδιο του Αντάρτη IIόλης. εκδόσεις Ideo-tsepi, 1985.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δημοσίευση σχολίου