{[['']]}
“Για να θριαµβεύσει η ζωή”
Ο ΔΣΕ ανέδειξε χιλιάδες ηρωίδες, νέες κοπέλες και μεγαλύτερες γυναίκες μαχήτριες. Από τις φωτεινές μορφές των γυναικών μαχητριών είναι αδύνατο να ξεχωρίσει μία, γιατί οι φαινομενικά ξεχωριστές ιστορίες αίματος, αυτοθυσίας, πίστης στα ιδανικά, ενώνονται σε μια ενιαία ιστορία, εκείνη των χιλιάδων ανδρών και γυναικών που τίμησαν το ΚΚΕ και το ΔΣΕ, έζησαν και θυσιάστηκαν ηρωικά για το λαό.
Οι μαχήτριες επιβλήθηκαν με τη μαχητικότητά τους, τον ηρωισμό τους, την προσαρμοστικότητά τους στις συνθήκες του πολέμου. Αρκετές με την επιτελική τους σκέψη αναδείχτηκαν μέσα στη σκληρή μάχη σε: διοικητές διμοιριών-λόχων, Πολιτικοί Επίτροποι λόχων και Ταγμάτων.
Με αυτοθυσία εντάσσονται οι γυναίκες στον ΔΣΕ
Με διαταγή που εξέδωσε το 3ο Γραφείο του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ στις 25 Δεκέμβρη
1946 δημιουργήθηκαν οι πρώτες γυναικείες ομάδες μαχητριών.
Στις τότε συνθήκες, κυριαρχούσε η αντιδραστική αντίληψη για την κατωτερότητα του γυναικείου φύλλου και η ανισοτιμία της γυναίκας ήταν θεσμικά κατοχυρωμένη.
Ο ΔΣΕ εξύψωσε την εργάτρια και την κοπέλα του χωριού σε πρωταγωνίστρια των πολιτικών εξελίξεων, που άνοιγε το δρόμο για μια καλύτερη ζωή. Η γυναίκα στον ΔΣΕ αναδείχθηκε πλάι-πλάι με τον άνδρα συναγωνιστή της. Η ίδια η δράση των μαχητριών του ΔΣΕ διέψευσε στην πράξη κάθε προκατάληψη για το ρόλο της γυναίκας.
Η χειραφέτηση και η ισοτιμία της γυναίκας, που σ’ ένα βαθμό αποτυπώθηκε με τη συμμετοχή της στον ένοπλο αγώνα, δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τις πρωτοπόρες θέσεις και
ιδέες του ΚΚΕ.
Συγκεκριμένα, σε απόφαση της 4ης Ολομέλειας του ΚΚΕ στις 29 Ιούλη 1948 αναφέρεται: «Θαρραλέα να τραβήξουμε τις γυναίκες στα μάχιμα τμήματα. Με τον ηρωισμό και την αυτοθυσία τους οι γυναίκες κέρδισαν τιμητική θέση μέσα στο ΔΣΕ και αποτελούν μέσα στα τμήματα παράγοντα πειθαρχίας, κίνητρο μαχητικότητας και υπόδειγμα πολεμικής δράσης».
Μαχητικότητα που προκαλούσε δέος στους αντιπάλους
Οι γυναίκες στον ΔΣΕ διακρίνονταν από τον απαράμιλλο ηρωισμό, την αυτοθυσία, την αντοχή και την μαχητική τους απόδοση σε τέτοιο βαθμό, που προκαλούσαν δέος στον πολλαπλάσιο και καλύτερα εξοπλισμένο αστικό ανδρικό στρατό. Ο “δοξασμένος” ελληνικός-αγγλικός-αμερικάνικος Στρατός ένιωθε ταπεινωμένος, όταν οι γυναίκες μαζί με τους άνδρες κέρδιζαν μάχες κλονίζοντας το
ηθικό του.
Ο μεγάλος Γάλλος ποιητής Πωλ Ελυάρ, όταν βρέθηκε στις ελεύθερες περιοχές του ΔΣΕ το 1949, δήλωσε: «Αυτές οι νέες γυναίκες είναι κάτι παραπάνω από άνδρες. Είναι θεές». Και στο ποίημά του, τον Ιούνη του 1949, έγραψε με θαυμασμό για τις μαχήτριες του ΔΣΕ: «Ω, αθάνατες αγαπημένες μου, παίζετε με τη ζωή σας. Για να θριαμβεύσει η ζωή».
Aπό τις εκδηλώσεις της συνδιάσκεψης της ΠΔΕΓ στη χερσόνησο του Πυξού.
Πολύπλευρη η δράση της γυναίκας στις γραμμές του ΔΣΕ
Κοντά σε αυτές που πολεμούσαν με το όπλο, έδιναν τη μάχη οι τραυματιοφορείς, οι τηλεφωνήτριες, οι νοσοκόμες, οι σαμποτέρ. Οι γυναίκες επιπλέον προσέφεραν στη Λαϊκή Πολιτοφυλακή και στα μετόπισθεν του εχθρού, με το σκόρπισμα προκηρύξεων, τη μετάδοση ειδήσεων, την οργάνωση λαϊκών διαμαρτυριών,αλλά και ως σύνδεσμοι.
Οργάνωναν παιδικά συσσίτια, “δούλευαν” στα Λαϊκά Συμβούλια και τα Λαϊκά Δικαστήρια στις περιοχές που κυριαρχούσε ο ΔΣΕ.
“Καρπός του αγώνα μας”
Έτσι χαρακτήριζε την Πανελλαδική Δημοκρατική Ένωση Γυναικών (ΠΔΕΓ) η εφημερίδα “Μαχήτρια” που λειτούργησε ως όργανό της.
Η ιδρυτική σύσκεψη της ΠΔΕΓ πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβρη του 1948 και λίγους μήνες μετά, μεταξύ 1 και 8 Μάρτη 1949
πραγματοποιήθηκε η πρώτη Συνδιάσκεψή
της. Η Συνδιάσκεψη έγινε μέσα στη φωτιά της
μάχης, σε ένα πολεμικό αμπρί σε περιοχή της
Ελεύθερης Ελλάδας. Σε αυτή πήραν μέρος 325
γυναίκες από όλη τη χώρα, που έφτασαν στον
προορισμό τους περπατώντας και πολεμώντας
για δεκάδες μερόνυχτα.
Η ΠΔΕΓ ανέλαβε να οργανώσει, να συνενώσει και να κατευθύνει τον αγώνα των γυναικών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μετά τη στρατιωτική ήττα του ΔΣΕ, συνέβαλε σημαντικά στην οργάνωση της ζωής των πολιτικών προσφύγων στις χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, στη διαπαιδαγώγηση και την προσαρμογή των γυναικών στις νέες συνθήκες
Ο ΔΣΕ κατάφερε με την πολεμική του δράση μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 1947 να απελευθερώσει μεγάλες περιοχές σε όλη την Ελλάδα από τον κυβερνητικό στρατό. Έτσι προέκυψε το καθήκον της οργάνωσης της ζωής και της καθημερινότητας στις περιοχές όπου κυριαρχούσε.
Λαογέννητοι θεσµοί
Στις 10 Αυγούστου 1947, το Γενικό Αρχηγείο (ΓΑ) του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας προχώρησε στην έκδοση καταστατικών διατάξεων και πράξεων όπου ορίζονταν τα «βασικά δικαιώματα, ελευθερίες και καθήκοντα του αγωνιζόμενου λαού».
Με βάση το διάγγελμα του ΓΑ , στις περιοχές της Ελεύθερης Ελλάδας οργανώθηκε η ζωή σε νέα βάση. Γεννήθηκαν νέοι θεσμοί, όπως τα λαϊκά συμβούλια, τα επαρχιακά συμβούλια, η λαϊκή
πολιτοφυλακή, η λαϊκή παιδεία και η λαϊκή δικαιοσύνη, τα λαϊκά δικαστήρια. Ο λαός και η νεολαία συμμετείχαν ενεργά στους νέους θεσμούς.
Τα λαϊκά συμβούλια προέκυπταν μετά από ελεύθερες εκλογές με μυστική ψηφοφορία, όπου συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες άνω των 18 ετών. Εκείνη την περίοδο, σε εκατοντάδες χωριά που ήλεγχε ο ΔΣΕ σε όλη την Ελλάδα έγιναν εκλογές με τη συμμετοχή όλου του λαού όταν ακόμα στην Ελλάδα δεν είχε εξασφαλιστεί το δικαίωμα ψήφου για τις γυναίκες.
Ένα από τα δεκάδες σχολεία που ανοικοδομήθηκαν στην Ελεύθερη Ελλάδα προκειμένου να υποδεχτεί μαθητές
Καθηµερινή µάχη για την οργάνωση της ζωής
Είναι χαρακτηριστικό ότι κατασκευάστηκαν και επισκευάστηκαν δρόμοι, γέφυρες, φτιάχτηκαν βρύσες, δημιουργήθηκαν σχολεία, νοσοκομεία, αναρρωτήρια. Για την ιδιαίτερη φροντίδα που δινόταν από το ΔΣΕ για την εκπαίδευση, είναι ενδεικτική σχετική απόφαση
του ΓΑ που όριζε μεταξύ άλλων: «Άρθρο 1: H στοιχειώδης εκπαίδευση είναι δίχρονη, υποχρεωτική και δωρεάν για όλα τα παιδιά του Λαού. Άρθρο 2: Κάθε Λαϊκό Συμβούλιο έχει υποχρέωση να οργανώσει ένα σχολείο».
Οι ακατάλυτοι δεσμοί του ΔΣΕ με το λαό ιδιαίτερα στις περιοχές της Ελεύθερης Ελλάδας έδιναν ηθική και υλική δύναμη και αντοχή για τη συνέχεια του ένοπλου αγώνα αλλά και για την οργάνωση της ζωής. Ο λαός και η νεολαία εξασφάλιζαν κάθε είδους βοήθεια που απαιτούνταν για τη δράση του ΔΣΕ: την τροφοδότησή του σε έμψυχο δυναμικό, σε υλικά μέσα (π.χ. τροφή και ρουχισμό), την κατασκευή οχυρωματικών έργων, τη συγκέντρωση πληροφοριών, την οργάνωση της Λαϊκής Πολιτοφυλακής.
Η ίδρυση της Προσωρινής Δηµοκρατικής Κυβέρνησης (ΠΔΚ)
Στα μέσα του 1947 οι περιοχές που ήλεγχε ο ΔΣΕ ανακηρύσσονται σε “Ελεύθερη Ελλάδα”.
Στις 24 Δεκέμβρη 1947 ο ραδιοφωνικός σταθμός “Ελεύθερη Ελλάδα”, ανήγγειλε ότι την προηγούμενη μέρα είχε συγκροτηθεί στις απελευθερωμένες περιοχές της χώρας η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση (ΠΔΚ).
Λίγες μέρες αργότερα, στις 28 Δεκέμβρη κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της Εφημερίδας της ΠΔΚ στο οποίο περιεχόταν και η ιδρυτική της διακήρυξη, με την οποία προσδιόριζε και τους στόχους της: «Κύριος και πρωταρχικός στόχος της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης είναι (…) να
κυβερνήσει τη χώρα πάνω σε λαϊκές και δημοκρατικές βάσεις, παίρνοντας όλα τα μέτρα για την ανάπτυξη των λαϊκοδημοκρατικών θεσμών και μεταρρυθμίσεων, όπως των λαϊκών συμβουλίων, της λαϊκής δικαιοσύνης, της αγροτικής μεταρρύθμισης, της λαϊκής παιδείας κ.λπ. και για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών του λαού στις ελεύθερες και απελευθερωμένες περιοχές».
Τα μέλη της ΠΔΚ έδιναν τον παρακάτω όρκο μπροστά σε αντιπροσώπους του λαού και του
Δημοκρατικού Στρατού: «Ορκίζομαι ότι θα εκτελώ πιστά τα καθήκοντά μου σαν μέλος της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας, έχοντας σα γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας μου και του ελληνικού λαού, ότι θα αγωνιστώ με αυτοθυσία για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους ξένους ιμπεριαλιστές και για τη Δημοκρατία, ότι θα υπερασπίζω παντού και πάντοτε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του λαού και θα είμαι παραστάτης και οδηγός του λαού στον αγώνα του για τη λευτεριά και τα κυριαρχικά του δικαιώματα».
Οι «Καταστατικές διατάξεις» και οι άλλες νομοθετικές Πράξεις της ΠΔΚ, δεν πρόβλεπαν την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Ο χαρακτήρας της εξουσίας, που εγκαθίδρυσε ο ΔΣΕ, καθοριζόταν από το στόχο του (που ήταν ο στόχος του ΚΚΕ), να διαμορφωθεί μια Ελλάδα «ανεξάρτητη, ελεύθερη και δημοκρατική» ως αποτέλεσμα της νίκης του.
Το Λαϊκό Διδασκαλείο Πελοποννήσου
Αντίστοιχη προσπάθεια για την ανοικοδόμηση σχολείων και την εκπαίδευση έγινε και στις απελευθερωμένες περιοχές της Πελοποννήσου.
Για τη στελέχωση των δομών της Λαϊκής Παιδείας σε μια τόσο εκτεταμένη ελεύθερη περιοχή σαν αυτή της Πελοποννήσου
παίρνονται μέτρα όπως η ενθάρρυνση δασκάλων να παραμείνουν στις θέσεις τους, η απόσπαση στα σχολεία δασκάλων που υπηρετούσαν στα ένοπλα τμήματα του ΔΣΕ κ.ά.
Για να καλυφθούν αυτές οι ανάγκες, επειδή δεν αρκούσαν τα προηγούμενα μέτρα, αποφασίζεται
η ίδρυση σχολής, ενός είδους Παιδαγωγικής
Ακαδημίας, που θα πραγματοποιεί επιμόρφωση δασκάλων, δηλαδή θα βγάζει δασκάλους
με κανονικό πτυχίο και διοριστήριο, που θα
συμπληρώνουν τις κενές θέσεις.
Η σχολή αυτή ονομάζεται Λαϊκό Διδασκαλείο Πελοποννήσου. Το Λαϊκό Διδασκαλείο λειτούργησε σε δύο περιόδους, από τον Ιούνιο έως τον Δεκέμβριο του 1948 και από εκεί αποφοίτησαν συνολικά 75 δάσκαλοι. Οι απόφοιτοι της πρώτης περιόδου τοποθετήθηκαν και δίδαξαν σε σχολεία των ελεύθερων περιοχών, ενώ κατά το τέλος της δεύτερης περιόδου ξεκίνησαν οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του εθνικού στρατού και οι τελειόφοιτοι δεν πρόλαβαν να διδάξουν.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δημοσίευση σχολίου