Από το βιβλίο του Βασίλη Ραφαηλίδη «Ιστορία (κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού κράτους 1830 -1974»
Η χούντα διέθετε και «θεωρητικό όργανο», υπό τον τίτλο «Θέσεις και Ιδέες». Ο διαπρεπέστερος θεωρητικός του εν λόγω περιοδικού ήταν ο Κ. X. Βριώνης, που σας βεβαιώ ξέρει καλά τι λέει. Ακούστε τον: «Ο μέγας εχθρός της εθνικής προπαγάνδας είναι η αμφιβολία. Γιαυτό, ποτέ δεν πρέπει να γίνεται επίκληση της λογικής των μαζών. Η εθνική προπαγάνδα πρέπει να απευθύνεται πάντοτε εις το συναίσθημα, το καθολικόν, το ολοκληρωτικόν συναίσθημα, το δίκαιον ή το άδικον, το ηθικόν ή το ανήθικον, την αγάπην ή το μίσος, την αλήθειαν ή το ψεύδος. Η εθνική προπαγάνδα έναν οδηγόν έχει: την υποκειμενικήν αλήθειαν του εθνικού συμφέροντος και ουδέποτε την οιανδήποτε αντικειμενικήν αλήθειαν».
Είναι εκπληχτικό αυτό το κείμενο στον κυνισμό του. Ακριβώς έτσι αντιμετωπίζεται πάντα στην Ελλάδα η «εθνική αλήθεια»: σαν ψέμμα που βολεύει, σαν ψέμμα που εξυπηρετεί τα «εθνικά συμφέροντα». Ο Βριώνης είναι φασίστας και το κραυγάζει, δε μασάει τα λόγια του, όπως οι φασίζοντες στον έρποντα καθημερινό φασισμό που ροκανίζει αδιάκοπα τα θεμέλια της ελληνικής εθνότητας με τα αδιάκοπα και μεθοδευμένα ψέμματα. Ο Βριώνης είναι ειλικρινής όταν προτείνει ως αληθές το ψευδές, αρκεί αυτό να υπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Όμως, ακούσατε ποτέ κανέναν πολιτικό, που κάθε μέρα κάνει ακριβώς αυτά που προτείνει ο Βριώνης, να ομολογεί πως ψεύδεται για λόγους εθνικού συμφέροντος;
Αλλά το ψεύδος χρειάζεται δικτατορία για να εισπραχτεί ως αλήθεια απ’ τους αφελείς και τους αγράμματους. Υπό καθεστώς δημοκρατίας, το εθνικό ψεύδος δε φτουράει. Η αλήθεια και η δημοκρατία είναι περίπου συνώνυμα. Ή, λοιπόν, θα πούμε την αλήθεια στους Έλληνες για την ιστορία τους ή θα εγκαταλείψουμε τα παχειά λόγια για τη δημοκρατία.
Ακούστε τώρα και τον Γιώργο Σεφέρη στο περίφημο κείμενό του κατά της χούντας, γραμμένο το Μάρτιο του 1969. Του χρειάστηκαν δυο χρόνια για να αποφασίσει να μιλήσει, λίγο πριν πεθάνει: «Είναι μια κατάσταση [η χούντα] που όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές με πόνο και μόχθο πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στο έλος, μέσα στα τελματωμένα νερά. Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου.« [Γιατί, κύριε; Είναι στάση πνευματικού ανθρώπου αυτή;]. »Και προσεύχομαι στο Θεό να μη βρεθώ στην ανάγκη να μιλήσω και πάλι. Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα πολιτικό δεσμό και μπορώ να πω χωρίς φόβο και πάθος: Βλέπω μπροστά μου το γκρεμό που μας οδηγεί η καταπίεση. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι εθνική επιταγή».
Σύμφωνοι, σεβαστέ μου, μεγάλε ποιητή. Όμως και οι δικτάτορες για εθνική επιταγή μιλούν. Ποιες απ’ τις δυο εθνικές επιταγές είναι η σωστή; Σας βεβαιώ καμία. Η δικτατορία δεν είναι λύση. Όμως, ούτε η μεγαλόστομη αοριστολογία ενός σπουδαίου ποιητή που συνήθισε να κρύβεται πίσω απ’ την αμφισημία της ποίησης είναι λύση. Πάντως, ο Σεφέρης μίλησε. Ο Ελύτης δε μίλησε. Πάρα πολλοί δε μίλησαν. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας, κατά πλειοψηφία, είχε περιέλθει σε αφασία εκείνη τη δύσκολη εποχή. Και κανείς δε βρέθηκε ούτε τότε ούτε αργότερα να αντικρούσει τον Βριώνη. Διότι οι περισσότεροι πράττουν σιωπηρά καταπώς εκείνος υποδεικνύει.
Ο χουντικός index librorum prohibitorum (πίκανας απαγορευμένων βιβλίων) και για συντομία ίντεξ σκέτα, περιέχει 1046 έργα, ελληνικά και ξένα. Απαγορευμένοι, ο Σαρτρ, ο Καμύ, ο Έλιοτ, ο Τόμας Μαν, ο Λόρκα, ο Γκόρκυ, ο Λάξνες, ο Σόλοχωφ, ο Έρεμπουργκ, ο Αμάντο, ο Φίνλευ, ο Τόμσον και εκατοντάδες άλλοι ξένοι λογοτέχνες και σοφοί. Απαγορευμένος και ο Κωστής Παλαμάς.
Καθηγητής Πανεπιστημίου παραπέμφθηκε στο στρατοδικείο, μας πληροφορεί ο Γιάννης Κάτρης, διότι ανέλυσε στους φοιτητές του τους «Ελεύθερους πολιορκημένους» του άλλου εθνικού μας ποιητή, του Διονύσιου Σολωμού. Και ο χουντικός καθηγητής Τωμαδάκης να διακηρύσσει πως τώρα προέχουν οι ανάγκες της εθνικής άμυνας.
Απαγορευμένες είναι όλες οι ταινίες της Μελίνας Μερκούρη και της Ειρήνης Παπά. Και όποιος ακούει Μίκη Θεοδωράκη παραπέμπεται αυτομάτως στο στρατοδικείο. Και το τραγικότερο όλων: Απαγορευμένοι τα τρία πρώτα χρόνια της χούντας είναι και οι αρχαίοι Έλληνες τραγικοί ποιητές Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης. Απαγορευμένος και ο Αριστοφάνης. Απαγορευμένος και ο Αριστοτέλης. Ω, θεοί, ο μεγάλε Δία, πώς ανέχεστε αυτούς τους βέβηλους που παν να σώσουν την Ελλάδα καταστρέφοντας ό,τι πολυτιμότερο έχει η πολιτιστική της κληρονομιά;
Σ’ έναν απ’ τους λόγους του, ο φωτοσβέστης Γ. Παπαδόπουλος χαρακτήρισε την «επανάσταση», «εποχή πνευματικού φωτός». Τι εννοεί; Μήπως λέει ανοησίες; Καθόλου. Ξέρει καλά τι λέει. Ο Παπαδόπουλος και κυρίως ο Παττακός είναι βαθύτατα θρησκευόμενοι άνθρωποι. Είναι χριστιανοί μέχρι σκασμού. Η Ελλάδα τους, είναι «Ελλάς Ελλήνων χριστιανών». Όχι «ειδωλολατρών», σαν τους αρχαίους Έλληνες, όχι άθεων, σαν τους κομουνιστές. Πας μη χριστιανός, μηδέ Έλλην. Πας ολιγόπιστος, κακός Έλλην. Πας άθεος, ανθέλλην με πιστοποιητικό απ’ τον παπά της ενορίας, θεωρημένο απ’ τον ενωμοτάρχη του αστυνομικού τμήματος της γειτονιάς. Το κατηχητικό σχολείο ξαναγίνεται το κυρίως ειπείν ελληνικό σχολείο, όπως και τον καιρό του εμφυλίου. Τώρα στο κρυφό σχολειό μαθαίνουν γράμματα οι «ανθέλληνες», που διαβάζουν κρυφά τα απαγορευμένα βιβλία. Στο στρατό η Βίβλος είναι το μόνο επιτρεπόμενο ανάγνωσμα. Το μόνο επισήμως αναγνωρισμένο πνεύμα είναι το Άγιο.
Και οι αρχιερείς να σεκοντάρουν τον δικτάτορα. Και οι πανεπιστημιακοί, να χειροκροτούν τον δικτάτορα. Και οι ακαδημαϊκοί, να επευφημούν τον δικτάτορα. Και οι πνευματικοί άνθρωποι να σιωπούν. Άλλοι, οι λιγότεροι, από πεποίθηση. Άλλοι, οι περισσότεροι, από φόβο. Τα περίφημα «18 κείμενα» είναι ένα πρόχειρο άλλοθι για την απέραντη δειλία κάποιων που επιμένουν και σήμερα να παριστάνουν τους αντιστασιακούς, για μόνο το λόγο πως τόλμησαν και έδωσαν κείμενό τους για δημοσίευση σ’ αυτή τη συλλογική έκδοση. Και όλοι αυτοί να υπερθεματίζουν σήμερα σε ελληνολατρεία τους δημαγωγούς. Αυτοί, που δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να αντισταθούν, μόνο από αξιοπρέπεια έστω, στον πλήρη εξευτελισμό του ελληνικού πολιτισμού απ’ τους βάρβαρους που παρίσταναν τους Έλληνες. Είναι δυνατόν; Ναι είναι δυνατόν σ’ έναν τόπο, όπου απατεώνες δεν είναι μόνο οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
7. Θέσεις σταθερές και ιδέες ασταθείς
Είναι εκπληχτικό αυτό το κείμενο στον κυνισμό του. Ακριβώς έτσι αντιμετωπίζεται πάντα στην Ελλάδα η «εθνική αλήθεια»: σαν ψέμμα που βολεύει, σαν ψέμμα που εξυπηρετεί τα «εθνικά συμφέροντα». Ο Βριώνης είναι φασίστας και το κραυγάζει, δε μασάει τα λόγια του, όπως οι φασίζοντες στον έρποντα καθημερινό φασισμό που ροκανίζει αδιάκοπα τα θεμέλια της ελληνικής εθνότητας με τα αδιάκοπα και μεθοδευμένα ψέμματα. Ο Βριώνης είναι ειλικρινής όταν προτείνει ως αληθές το ψευδές, αρκεί αυτό να υπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Όμως, ακούσατε ποτέ κανέναν πολιτικό, που κάθε μέρα κάνει ακριβώς αυτά που προτείνει ο Βριώνης, να ομολογεί πως ψεύδεται για λόγους εθνικού συμφέροντος;
Αλλά το ψεύδος χρειάζεται δικτατορία για να εισπραχτεί ως αλήθεια απ’ τους αφελείς και τους αγράμματους. Υπό καθεστώς δημοκρατίας, το εθνικό ψεύδος δε φτουράει. Η αλήθεια και η δημοκρατία είναι περίπου συνώνυμα. Ή, λοιπόν, θα πούμε την αλήθεια στους Έλληνες για την ιστορία τους ή θα εγκαταλείψουμε τα παχειά λόγια για τη δημοκρατία.
Ακούστε τώρα και τον Γιώργο Σεφέρη στο περίφημο κείμενό του κατά της χούντας, γραμμένο το Μάρτιο του 1969. Του χρειάστηκαν δυο χρόνια για να αποφασίσει να μιλήσει, λίγο πριν πεθάνει: «Είναι μια κατάσταση [η χούντα] που όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές με πόνο και μόχθο πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στο έλος, μέσα στα τελματωμένα νερά. Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου.« [Γιατί, κύριε; Είναι στάση πνευματικού ανθρώπου αυτή;]. »Και προσεύχομαι στο Θεό να μη βρεθώ στην ανάγκη να μιλήσω και πάλι. Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα πολιτικό δεσμό και μπορώ να πω χωρίς φόβο και πάθος: Βλέπω μπροστά μου το γκρεμό που μας οδηγεί η καταπίεση. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι εθνική επιταγή».
Σύμφωνοι, σεβαστέ μου, μεγάλε ποιητή. Όμως και οι δικτάτορες για εθνική επιταγή μιλούν. Ποιες απ’ τις δυο εθνικές επιταγές είναι η σωστή; Σας βεβαιώ καμία. Η δικτατορία δεν είναι λύση. Όμως, ούτε η μεγαλόστομη αοριστολογία ενός σπουδαίου ποιητή που συνήθισε να κρύβεται πίσω απ’ την αμφισημία της ποίησης είναι λύση. Πάντως, ο Σεφέρης μίλησε. Ο Ελύτης δε μίλησε. Πάρα πολλοί δε μίλησαν. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας, κατά πλειοψηφία, είχε περιέλθει σε αφασία εκείνη τη δύσκολη εποχή. Και κανείς δε βρέθηκε ούτε τότε ούτε αργότερα να αντικρούσει τον Βριώνη. Διότι οι περισσότεροι πράττουν σιωπηρά καταπώς εκείνος υποδεικνύει.
8. Φως ιλαρόν...
Ο χουντικός index librorum prohibitorum (πίκανας απαγορευμένων βιβλίων) και για συντομία ίντεξ σκέτα, περιέχει 1046 έργα, ελληνικά και ξένα. Απαγορευμένοι, ο Σαρτρ, ο Καμύ, ο Έλιοτ, ο Τόμας Μαν, ο Λόρκα, ο Γκόρκυ, ο Λάξνες, ο Σόλοχωφ, ο Έρεμπουργκ, ο Αμάντο, ο Φίνλευ, ο Τόμσον και εκατοντάδες άλλοι ξένοι λογοτέχνες και σοφοί. Απαγορευμένος και ο Κωστής Παλαμάς.
Καθηγητής Πανεπιστημίου παραπέμφθηκε στο στρατοδικείο, μας πληροφορεί ο Γιάννης Κάτρης, διότι ανέλυσε στους φοιτητές του τους «Ελεύθερους πολιορκημένους» του άλλου εθνικού μας ποιητή, του Διονύσιου Σολωμού. Και ο χουντικός καθηγητής Τωμαδάκης να διακηρύσσει πως τώρα προέχουν οι ανάγκες της εθνικής άμυνας.
Απαγορευμένες είναι όλες οι ταινίες της Μελίνας Μερκούρη και της Ειρήνης Παπά. Και όποιος ακούει Μίκη Θεοδωράκη παραπέμπεται αυτομάτως στο στρατοδικείο. Και το τραγικότερο όλων: Απαγορευμένοι τα τρία πρώτα χρόνια της χούντας είναι και οι αρχαίοι Έλληνες τραγικοί ποιητές Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης. Απαγορευμένος και ο Αριστοφάνης. Απαγορευμένος και ο Αριστοτέλης. Ω, θεοί, ο μεγάλε Δία, πώς ανέχεστε αυτούς τους βέβηλους που παν να σώσουν την Ελλάδα καταστρέφοντας ό,τι πολυτιμότερο έχει η πολιτιστική της κληρονομιά;
Σ’ έναν απ’ τους λόγους του, ο φωτοσβέστης Γ. Παπαδόπουλος χαρακτήρισε την «επανάσταση», «εποχή πνευματικού φωτός». Τι εννοεί; Μήπως λέει ανοησίες; Καθόλου. Ξέρει καλά τι λέει. Ο Παπαδόπουλος και κυρίως ο Παττακός είναι βαθύτατα θρησκευόμενοι άνθρωποι. Είναι χριστιανοί μέχρι σκασμού. Η Ελλάδα τους, είναι «Ελλάς Ελλήνων χριστιανών». Όχι «ειδωλολατρών», σαν τους αρχαίους Έλληνες, όχι άθεων, σαν τους κομουνιστές. Πας μη χριστιανός, μηδέ Έλλην. Πας ολιγόπιστος, κακός Έλλην. Πας άθεος, ανθέλλην με πιστοποιητικό απ’ τον παπά της ενορίας, θεωρημένο απ’ τον ενωμοτάρχη του αστυνομικού τμήματος της γειτονιάς. Το κατηχητικό σχολείο ξαναγίνεται το κυρίως ειπείν ελληνικό σχολείο, όπως και τον καιρό του εμφυλίου. Τώρα στο κρυφό σχολειό μαθαίνουν γράμματα οι «ανθέλληνες», που διαβάζουν κρυφά τα απαγορευμένα βιβλία. Στο στρατό η Βίβλος είναι το μόνο επιτρεπόμενο ανάγνωσμα. Το μόνο επισήμως αναγνωρισμένο πνεύμα είναι το Άγιο.
Και οι αρχιερείς να σεκοντάρουν τον δικτάτορα. Και οι πανεπιστημιακοί, να χειροκροτούν τον δικτάτορα. Και οι ακαδημαϊκοί, να επευφημούν τον δικτάτορα. Και οι πνευματικοί άνθρωποι να σιωπούν. Άλλοι, οι λιγότεροι, από πεποίθηση. Άλλοι, οι περισσότεροι, από φόβο. Τα περίφημα «18 κείμενα» είναι ένα πρόχειρο άλλοθι για την απέραντη δειλία κάποιων που επιμένουν και σήμερα να παριστάνουν τους αντιστασιακούς, για μόνο το λόγο πως τόλμησαν και έδωσαν κείμενό τους για δημοσίευση σ’ αυτή τη συλλογική έκδοση. Και όλοι αυτοί να υπερθεματίζουν σήμερα σε ελληνολατρεία τους δημαγωγούς. Αυτοί, που δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να αντισταθούν, μόνο από αξιοπρέπεια έστω, στον πλήρη εξευτελισμό του ελληνικού πολιτισμού απ’ τους βάρβαρους που παρίσταναν τους Έλληνες. Είναι δυνατόν; Ναι είναι δυνατόν σ’ έναν τόπο, όπου απατεώνες δεν είναι μόνο οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου