Του Γιάννη Μπαζού, συγγραφέα - Hothistory
Ο Ερνστ Νόλτε διατύπωσε το 1987 για πρώτη φορά τη θεωρία πως ο ναζισμός υπήρξε η «απάντηση» στην επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, η οποία εκθρόνισε τους τσάρους και μετέτρεψε την Αγία Ρωσική Αυτοκρατορία σε Σοβιετική Ενωση.
Ο Γερμανός αναθεωρητής ιστορικός επιχείρησε να σχετικοποιήσει τα γερμανικά εγκλήματα ισχυριζόμενος πως ο μπολσεβικισμός «ήρξατο χειρών αδίκων» και ο εθνικοσοσιαλισμός ήταν απλώς μια δικαιολογημένη απάντηση.
Ανεξάρτητα από την απάντηση που έλαβε από τον Ερικ Χομπσμπάουμ πως ο ναζισμός ήταν μια «νοσταλγική» τάση επιστροφής στα προ διαφωτισμού και Γαλλικής Επανάστασης δεδομένα, ένα είναι γεγονός:
Οι εργατικές διεκδικήσεις και οι κοινωνικές κατακτήσεις ενεργοποίησαν τα αντανακλαστικά των υπερσυντηρητικών δυνάμεων. Η γενική απεργία στη Βρετανία στις 3 Μάη του 1926
Κάτω από τις εργατικές διεκδικήσεις και τις κοινωνικές κατακτήσεις οι υπερσυντηρητικές/αντεπαναστατικές δυνάμεις αφυπνίστηκαν σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ευρώπης και επέβαλαν δικτατορίες που σε ορισμένες περιπτώσεις αποδείχτηκαν μακροβιότατες.
Η δημοκρατία που έκανε τα πρώτα της αβέβαια βήματα στην Ευρώπη στραγγαλίστηκε από τους διαρκείς πολέμους και τις αλλαγές συνόρων, καθώς οι παλιές αυτοκρατορίες κατέρρεαν δίνοντας τη θέση τους σε νεότευκτα -πολλές φορές βραχύβια- εθνικά κράτη.
Στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης που μόλις είχαν βγει από τον αναπάντεχο αλλά φονικότατο Μεγάλο Πόλεμο επιβλήθηκαν είτε αυταρχικά καθεστώτα είτε στυγνές δικτατορίες. Τα αυταρχικά αυτά καθεστώτα εμφορούνταν από αντιφιλελευθερισμό, φανατικό αντικομμουνισμό και ακραίο εθνικισμό. Στο οπλοστάσιό τους εντάσσονταν η βίαιη καταστολή και ο μιλιταρισμός. Διατράνωναν την πίστη τους στις παραδοσιακές αξίες της θρησκείας, της έννομης τάξης και της οικογένειας.
Ανασφάλεια των κλονιζόμενων μεσοαστών
Η μετατροπή των ακροδεξιών κινημάτων σε κόμματα εξουσίας οφείλεται -πέρα από την κατάρρευση των παλαιών αυτοκρατορικών καθεστώτων- στην οικονομική και πολιτική εξασθένιση των κυρίαρχων κοινωνικών τάξεων και την ευρεία υποστήριξη και αποδοχή από τα ανασφαλή μικροαστικά και μεσοαστικά στρώματα τα οποία έβλεπαν την οικονομική τους κατάσταση και την κοινωνική τους θέση να κλονίζονται.
Οι βιομήχανοι είχαν κάθε λόγο να επιζητούν τη διάλυση των συνδικάτων και την εργασιακή πειθαρχία που ευαγγελίζονταν οι ακροδεξιοί, ενώ η εύνοια της εκκλησίας κερδήθηκε λόγω του τρόμου που ένιωθε η χριστιανοσύνη στο άκουσμα του κομμουνισμού.
Εξάλλου η οικονομική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του 1920 υπονόμευσε την πίστη στον κοινοβουλευτισμό και στο φιλελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα. Ειδικότερα οι χώρες με έλλειψη κοινοβουλευτικών και φιλελεύθερων παραδόσεων αποδείχτηκαν οι πιο ευάλωτες.
Οι βιομήχανοι επιζητούν τη διάλυση των συνδικάτων και την εργασιακή πειθαρχία που ευαγγελίζονται οι ακροδεξιοί. Αντικυβερνητική διαδήλωση στο Παρίσι στις 7 Φεβρουαρίου 1934
Η Ελλάδα του Μεταξά. Εξορίες, βασανιστήρια
Ο Ιωάννης Μεταξάς σε συνεργασία με τον βασιλιά Γεώργιο Β' κατάργησαν τον κοινοβουλευτισμό στις 4 Αυγούστου του 1936 επιβάλλοντας δικτατορία η οποία παρέμεινε μέχρι την κατάληψη της χώρας από τους Γερμανούς ναζί. Το καθεστώς, σαφώς επηρεασμένο από τα πρότυπα του ιταλικού φασισμού, εμφορούνταν από ελληνικό μεγαλοϊδεατισμό -Τρίτος Ελληνικός Πολιτισμός- και επιβλήθηκε με δολοφονίες, εξορίες, βασανιστήρια και τρομοκρατία.
Κατάργησε τα συνδικάτα και κυνήγησε αλύπητα τους Ελληνες κομμουνιστές, διαπράττοντας την ύβριν να τους παραδώσει σιδηροδέσμιους στα χέρια των ναζί.
Ιταλία Το "κορπορατιστικό κράτος"
Το 1922 ο Μπενίτο Μουσολίνι καταλαμβάνει την εξουσία στην Ιταλία. μπαίνοντας στη Ρώμη επικεφαλής των Μελανοχιτώνων με την ανοχή του βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ Γ' που αδυνατούσε να ελέγξει την κατάσταση.
Ο MΜουσολίνι επέβαλε λογοκρισία και το 1926 διέλυσε όλα το κόμματα και τα εργατικά συνδικάτα που δεν ήταν φασιστικά. Επέβαλε το «κορπορατιστικό κράτος» που θεωρητικά είχε περιγράψει ο Τζουζέπε Μποτάι, ισχυριζόμενος : "Τα θεμέλια του σωματειακού κράτους ήταν ένα μοναδικό κόμμα, μία κυβέρνηση (ολοκληρωτική) και μία ατμόσφαιρα ισχυρής ιδεολογικής έντασης».
Ο Μουσολινι έβαλε τη ν Ιταλία στον Αξονα με εταίρους τη ναζιστική Γερμανία και την Ιαπωνία. Το 1936 πρωτοστατεί πρωτοστατεί βοηθώντας τους φασίστες στην Ισπανία, εγκαθιστώντας αεροναυτική βάση στις Βαλεαρίδες και ελέγχοντας τη δυτική Μεσόγειο.
Το 1940 προσπαθεί να εισβάλει στην Ελλάδα και το 1943 δημιουργεί τη Δημοκρατία του Σαλό στον βορρά. Οταν οι Σύμμαχοι εισέβαλαν στη Σικελία συνελήφθη και εκτελέστηκε στο Μιλάνο το 1945.
Το πραξικόπημα της 9 Ιουνίου 1923 στη Σόφια
Βουλγαρία. Στη δίνη του αναθεωρητισμού
Μετά την ήττα στον Β' Βαλκανικό Πόλεμο η Βουλγαρία βρέθηκε στο πλευρό των ηττημένων λόγω της συμμαχίας της με τις Κεντρικές Δυνάμεις στον A' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Βουλγαρία συνθηκολόγησε τελικά το 1918 έχοντας σημαντικές εδαφικές και πληθυσμιακές απώλειες. Υπολογίζεται ότι πάνω από 253.000 πρόσφυγες μετανάστευσαν από το 1912 έως το 1929 λόγω αυτών των πολέμων, επιβαρύνοντας την ήδη κατεστραμμένη εθνική οικονομία.
To 1923 οι «αγροτιστές» του ακροδεξιού καθηγητή Οικονομικών Αλεξάντερ Τσάνκοφ ανέτρεψαν την κυβέρνηση του Αλεξάντερ Σταμπολίσκι.Ο Τσάνκοφ κήρυξε στρατιωτικό νόμο, καταδίωξε άγρια τους κομμουνιστές, ενώ μετά την αποτυχημένη βομβιστική απόπειρα κατά του τσάρου Μπορίς Γ' στράφηκε και εναντίον των «αγροτιστών».
Εμεινε πρωθυπουργός μέχρι το 1926, ως επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμμαχίας. Απομακρύνθηκε από την πολιτική σκηνή ενώ η χώρα ήταν πνιγμένη στα χρέη και το 1932 ίδρυσε το δικό του Εθνικό Σοσιαλιστικό Κίνημα.
Ετσι από το 1934 το καθεστώς μετατρέπεται σε βασιλική δικτατορία υπό τον Μπόρις Γ' έως το 1943. Το 1944 οι ναζί έκαναν πρωθυπουργό της εξόριστης βουλγαρικής κυβέρνησης στη Γερμανία τον Τσάνκοφ.
Ρουμανία. Στη σκιά της Σιδηράς Φρουράς
Πληγωμένη από την απώλεια των εδαφών της και περικυκλωμένη από τους εχθρούς της μετά την απόσυρση της συμμάχου Ρωσίας -λόγω της Οκτωβριανής Επανάστασης- η Ρουμανία υπέγραψε ταπεινωτική ειρήνη στο Βουκουρέστι με τη Γερμανία και την Αυστροουγγαρία το 1918, αλλά στη συνέχεια εισέβαλε στην Ουγγαρία το 1919 για να καταλύσει το κομμουνιστικό καθεστώς του Μπέλα Κουν. Ακολούθως προσάρτησε την Μπουκοβίνα από την Αυστρία (Αγιος Γερμανός 1919), το Βανάτο και την Τρανσυλβανία από την Ουγγαρία (Τριανόν 1920) και τη Βεσσαραβία από τη Ρωσία (Παρίσι 1920).
Η Ρουμανία τελικά ισχυροποιήθηκε πολύ κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Παρ’ όλα αυτά το αγροτικό ζήτημα σε μια χώρα που ζούσε στον απόηχο της φεουδαρχίας και ήταν η δεύτερη παραγωγός τροφίμων στην Ευρώπη, η ισχυρή ουγγρική μειονότητα που αποτελούσε μόνιμο σημείο τριβής με την Ουγγαρία και η σημαντική παραγωγή πετρελαίου -δεύτερη στην Ευρώπη και έβδομη παγκοσμίως- διαμόρφωναν ένα σκληρό πολιτικό παιχνίδι όπου κυριαρχούσαν οι δολοφονίες των αντιπάλων.
Η βασιλεία τους ήταν μισητή και στην αρχή της δεκαετίας του 1930 ξέσπασε κοινωνική αναταραχή λόγω της ανεργίας και των απεργιών, ενώ άρχισε να απαξιώνεται η πολιτική -25 κυβερνήσεις σε μια δεκαετία- και εμφανίστηκαν οι πρώτες φασιστικές επιρροές με τη Σιδηρά Φρουρά μια τρομοκρατική οργάνωση του Εθνικού Χριστιανικού Κόμματος η οποία απέκτησε τέτοια δύναμη ώστε ανάγκασε τον δημοκράτη υπουργό Εξωτερικών Νικολάε Τιτουλέσκου να παραιτηθεί το 1936.
Ο Κάρολος Β' το 1938 δολοφόνησε τον αρχηγό της Σιδηράς Φρουράς Κορνέλιου Κοντρεάνου και 13 μεγάλα στελέχη της και αναγνώρισε ως μόνο κόμμα το Μέτωπο Εθνικής Αναγέννησης. Βασίλεψε έτσι έως το 1940, οπότε ανατράπηκε με πραξικόπημα από τον στρατηγό Ιον Αντονέσκου με τη βοήθεια της Σιδηράς Φρουράς.
Ο αρχηγός της Σιδηράς Φρουράς Κορνέλιου Κονρεάνου με εθνική ενδυμασία και παλτό επιθεωρεί φασιστικό απόσπασμα το 1934. Δίπλα του ο Χόρια Σίμα
Γιουγκοσλαβία Μεταξύ δύο εθνών
Η χώρα απέκτησε το 1918 υπόσταση μετά την απελευθέρωση των εδαφών της που κατείχε η Αυστροουγγαρία και πήρε τις εξής επίσημες ονομασίες: Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων (Kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca), από την ίδρυση του ενιαίου κράτους το 1918 μέχρι τη μετονομασία του το 1929 σε Γιουγκοσλαβία. Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας (Kraljevina Jugoslavia), το πρώτο όνομα της Γιουγκοσλαβίας, κάτω από τη διακυβέρνηση των Σέρβων βασιλέων το 1929.
Στις 6 Ιανουαρίου του 1929 ο βασιλιάς Αλέξανδρος χρησιμοποιώντας ως πρόφαση την πολιτική κρίση που προκλήθηκε από τη δολοφονία του ηγέτη του Κροατικού Αγροτικού Κόμματος Στέφαν Ράντιτς, κατάργησε το σύνταγμα, διέλυσε το κοινοβούλιο και επέβαλε προσωπική δικτατορία γνωστή ως Δικτατορία της 6ης Ιανουαρίου.
Οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης σύρθηκαν στις φυλακές. Ο Σβέτοζαρ Πριμπίτσεβιτς εξορίστηκε, ενώ τη δεκαετία του 1930 ο Βλάντκο Μάτσεκ έγινε ο ηγέτης ολόκληρου του μπλοκ της αντιπολίτευσης.
Ο Αντε Πάβελιτς αυτοεξορίζεται και δημιουργεί την Ουστάσα, συμμαχώντας με την Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΕΟ) εναντίον του κράτους.
Ο βασιλιάς Αλέξανδρος θέσπισε νέο σύνταγμα το 1931, αλλά η δολοφονία του Κροάτη ιστορικού Μιλάν Σούφλαϊ φέρνει σε οριστική αντίθεση τους Κροάτες και τους Σέρβους. Ο βασιλιάς τελικά δολοφονήθηκε στη Μασσαλία στις 9 Οκτωβρίου του 1934 από τον Βελίτσκο Κέριν, ακτιβιστή της ΕΜΕΟ. Τον διαδέχτηκε ο εξάδελφός του πρίγκιπας Παύλος.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 οι εντάσεις αυξάνονται καθώς Σέρβοι και Κροάτες επιδιώκουν να εγκαθιδρύσουν εθνικές ομοσπονδιακές υποδιαιρέσεις. Οι Σέρβοι ήθελαν τον Βαρδάρη, τη Βοϊβοντίνα και το Μαυροβούνιο, οι Κροάτες τη Δαλματία και τμήμα της Βοϊβοντίνα, ενώ και οι δύο ήθελαν τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη όπου κατοικούσαν και Βόσνιοι μουσουλμάνοι. Η ενδυνάμωση της ναζιστικής Γερμανίας το 1938 ανάγκασε τον πρίγκιπα Παύλο να δώσει λύση.
Ετσι στις 26 Αυγούστου του 1939 ο Βλάντκο Μάτσεκ έγινε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Γιουγκοσλαβίας και ιδρύθηκε μια αυτόνομη Μπανοβίνα της Κροατίας με δικό της κοινοβούλιο.
Ο Αχμέτ Ζόγου με τρεις αδελφές του. Την 1η Σεπτεμβρίου 1928, αφού κατέλυσε τη δημοκρατία, επέβαλε απόλυτη μοναρχία ως Ζόγου Α'
Αλβανία. Πρόεδρος και βασιλιάς ο Ζόγου
Η γειτονική χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1913 και στην αρχή κυβερνήθηκε από τον πρίγκιπα Ουίλιαμ Βιντ, τον οποίο τοποθέτησαν οι μεγάλες δυνάμεις. Οι Αλβανοί χωρικοί υποκινούμενοι και από μουσουλμάνους κληρικούς εξεγέρθηκαν, πυροδοτώντας μια σειρά από θρησκευτικές διενέξεις οι οποίες κατέληξαν στην εκδίωξη του πρίγκιπα Βιντ τον Σεπτέμβριο του 1914.
Μετά τον Β' Βαλκανικό Πόλεμο οι μουσουλμάνοι απομακρύνθηκαν και οι μεγάλες δυνάμεις σκάφτηκαν να μοιράσουν
Τότε εμφανίστηκε ο Αχμέτ Ζόγου, ο οποίος έγινε αρχικά υπουργός Εσωτερικών (1920) και αργότερα αρχηγός του στρατού (1921), ενώ το 1922 έγινε πρωθυπουργός αλλά ανατράπηκε από τους ντόπιους μπέηδες που το 1924 οργάνωσαν και απόπειρα δολοφονίας του.
Ο Αχμέτ Ζόγου επέστρεψε οργανώνοντας αντιστασιακό κίνημα και το 1925 εκλέχτηκε πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αλβανίας με κυβέρνηση επταετούς θητείας (1925-1932), κατά τα δυτικά πρότυπα. Ο Αχμέτ Ζόγου στις 25 Αυγούστου του 1928 κατέλυσε τη δημοκρατία και την 1η Σεπτεμβρίου του 1928 επέβαλε απόλυτη μοναρχία, αναλαμβάνοντας ως Ζόγου A' βασιλεύς της Αλβανίας όλες τις υποθέσεις της χώρας.
Τον Απρίλιο του 1939 ο Μπενίτο Μουσολίνι εισέβαλε στην Αλβανία, τον καθαίρεσε και πρόσφερε το στέμμα στον βασιλιά της Ιταλίας, καθιστώντας την Αλβανία ιταλικό προτεκτοράτο.
Πολωνία Η σιδερένια γροθιά του Πιλσοϋντσκι
Οι Σοβιετικοί απροετοίμαστοι υπέστησαν μεγάλες στρατιωτικές ήττες και εξαναγκάστηκαν να παραχωρήσουν τις περιοχές αυτές στην Πολωνία με τη Συνθήκη της Ρίγα το 1920.
Ο Πιλσούντσκι από το 1918-1922 διεξήγαγε έξι πολέμους που διαμόρφωσαν τα σύνορα της χώρας και εγκατέλειψε την πολιτική το 1923, όταν επικράτησαν οι πολιτικοί του αντίπαλοι. Ο Πιλσούντσκι επανήλθε το 1926 κάνοντας στρατιωτικό πραξικόπημα και κυβέρνησε τη χώρα με σιδερένια γροθιά έως τον θάνατό του το 1935. Η Πολωνία υπήρξε εύκολο θύμα λόγω της σχεδόν ταυτόχρονης επίθεσης της Γερμανίας και της Ρωσίας το 1939.
Γερμανία. Αναζητώντας «σωτηρία» στον φίρερ
Στα τέλη του A' Παγκόσμιου Πολέμου η γερμανική μοναρχία βρίσκεται στο τέλος της. Ο κάιζερ Γουλιέλμος Β' παραιτείται και το ράιχ μετατρέπεται σε κοινοβουλευτική δημοκρατία. Με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών χάνει το 11% των εδαφών της, όλες τις αποικίες της και υποχρεώνεται να καταβάλλει πολεμικές αποζημιώσεις για τα επόμενα 80 χρόνια.
Με την πτώση της δημοκρατίας της Βαϊμάρης και την άνοδο του ηγέτη του Εργατικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος Αδόλφου Χίτλερ το 1933 αρχίζει η ναζιστική περίοδος, με την τρομοκρατία, τον θεσμοποιημένο ρατσισμό και τις δολοφονίες των πολιτικών αντιπάλων σε πρώτη διάταξη.
Ο Χίτλερ θα προσαρτήσει την Αυστρία (1938), τη Σουδητία και με την εισβολή στην Πολωνία αρχίζει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος.
Ο Χίτλερ και η Βέρμαχτ εισβάλουν στη Σουδητία της Τσεχοσλοβακίας το 1938
Αυστρία Από τον Ντόλφους στον Σούσινγκ
Με τη Συνθήκη του Αγίου Γερμανού το 1919 οι δυνάμεις της Αντάντ δεν επέτρεψαν την ένωσή της με τη Γερμανία, αλλά αγνόησαν πλήρως και το όνομα «Γερμανική Αυστρία» στις συνθήκες ειρήνης που υπογράφηκαν, οπότε το όνομα άλλαξε σε Κράτος της Αυστρίας.
Η πρώτη αυστριακή δημοκρατία διήρκεσε μέχρι το 1933, όταν ο καγκελάριος Ενγκελμπερτ Ντόλφους καθιέρωσε ένα αυταρχικό καθεστώς που προσομοίαζε στον ιταλικό φασισμό.
Τα δύο μεγάλα κόμματα της περιόδου, οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Συντηρητικοί, διατηρούσαν παραστρατιωτικές οργανώσεις οι οποίες οδήγησαν σε εμφύλιο πόλεμο.
Τον Φεβρουάριο του 1934 εκτελέστηκαν πολλά μέλη του στρατού των σοσιαλδημοκρατών ενώ αρκετοί φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν. Τον Μάιο του ίδιου έτους οι φασίστες καθιέρωσαν νέο σύνταγμα, το οποίο ενίσχυε τη δύναμη του Ντόλφους, ο οποίος όμως δολοφονήθηκε τον Ιούλιο σε απόπειρα πραξικοπήματος των ναζί. Ο διάδοχός του Κουρτ Σούσινγκ προσπάθησε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της χώρας, ως ενός «καλύτερου γερμανικού κράτους», αλλά στις 12 Μαρτίου του 1938 η Αυστρία με το «Ανσλους» καταλήφθηκε από γερμανικά στρατεύματα και οι Αυστριακοί ναζί επιβλήθηκαν στην εξουσία.
Ουγγαρία. Χόρτι, ένας «ναύαρχος χωρίς στόλο»
Ακολούθησε μια περίοδος «λευκής τρομοκρατίας» και η εγκαθίδρυση ενός ιδιότυπου καθεστώτος: η Ουγγαρία παρέμενε μοναρχία αλλά χωρίς βασιλιά, αφού ο βασιλιάς Κάρολος εκτοπίστηκε. Ετσι ο Μίκλος Χόρτι, ο «ναύαρχος χωρίς στόλο», ασκούσε τις εξουσίες του αντιβασιλέα.
Ο Χόρτι το 1927 υπέγραψε σύμφωνο συνεργασίας με τον Μουσολίνι και η Ουγγαρία απέκτησε νόμο που υποχρέωνε τους Εβραίους να φέρουν το κίτρινο αστέρι.
Η Ουγγαρία συντάχθηκε με τον Αξονα το 1938, προσάρτησε τμήμα της Τσεχοσλοβακίας, το 1940 απέσπασε τμήμα της Τρανσυλβανίας και το 1941 την Κροατία.
Ισπανία Ο κύκλος του αίματος (1923-1939)
Ο Μιγκέλ Πρίμο ντε Ριβέρα με την ενθάρρυνση του βασιλιά Αλφόνσου Η' κατέλυσε την A' Ισπανική Δημοκρατία το 1923. Ετσι αρχίζει ένας κύκλος αίματος και αντιπαράθεσης που περνά από την κατάλυση της Β' Ισπανικής Δημοκρατίας του Μανουέλ Αθάνια και οδηγεί στον εμφύλιο πόλεμο το 1936 και στην επικράτηση του φασίστα στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο το 1939, με τη βοήθεια της Ιταλίας και της Γερμανίας. Θα κυβερνήσει ως απόλυτος δικτάτορας έως τον θάνατό του το 1975.
Πορτογαλία. Ακολουθία πραξικοπημάτων
Ο Σαλαζάρ το 1932 διορίστηκε πρωθυπουργός από τον στρατηγό Οσκαρ Καρμόνα και τον επόμενο χρόνο κήρυξε το «νέο κράτος».
Επέβαλε μονοκομματικό καθεστώς, κατάργησε το σύνταγμα, διέλυσε το κοινοβούλιο, απαγόρευσε τα εργατικά συνδικάτα και καθιέρωσε το κορπορατιστικό κράτος, το οποίο οργάνωνε τις εργατικές του κάστες κατά τα φασιστικά πρότυπα του Τζουζέπε Μποτάι.
Στην απέναντι όχθη της Βαλτικής και στον κόλπο της Κριμαίας οι γειτονικές και οι όμορες με τη Σοβιετική Ενωση χώρες συσπειρώθηκαν στον εθνικιστικό πυρήνα τους.
Οι αντικομμουνιστές αγροτιστές της Φινλανδίας
Το 1932 το Lappo επιχείρησε πραξικόπημα που απέτυχε χάρη στην παρέμβαση του προέδρου και το 1933 ηττήθηκε στις εκλογές. Ο Σβίνχουβουντ κυβέρνησε μέχρι το 1937 αποφεύγοντας τις ακρότητες.
Λιθουανοί ναζιστές πανηγυρίζουν την παράδοση του Μέμελ στη Γερμανία ύστερα από τελεσίγραφο το 1938
Λιθουανία Μονοκομματικός εθνικισμός
Το καθεστώς Σμέτονα ήταν το πρώτο που στράφηκε δικαστικά το 1934 κατά των ναζί της αυτόνομης περιοχής Μέμελ, καταδικάζοντας αρκετούς από αυτούς.
Το 1938, όμως, αναγκάστηκε να παραδώσει το Μέμελ στους ναζί, αφού κέρδισαν στις εκλογές 26 από τις 29 τοπικές έδρες και αφού οι Γερμανοί είχαν επιβάλει το τελεσίγραφό τους.
Λετονία. Με τη βοήθεια στρατού
Το 1934 ο Κάρλις Ουλμάνις κήρυξε κατάσταση πολέμου, διέλυσε το κοινοβούλιο και επέβαλε ένα αυταρχικό καθεστώς με τη βοήθεια του στρατού και των παραστρατιωτικών ομάδων Aizsargi.
Εσθονία Κράτος «έκτακτης ανάγκης»
Το 1932-1933 ο Κονσταντίν Πατς υπηρετούσε ως «riigivanem», δηλαδή πρωθυπουργός και πρόεδρος της Εσθονίας. Οταν το φασιστικό κίνημα VAP προσπάθησε να κάνει πραξικόπημα ο Πατς συνέλαβε τους κινηματίες και συγκέντρωσε όλες τις εξουσίες επιβάλλοντας κράτος «έκτακτης ανάγκης» και διαλύοντας το κοινοβούλιο.
Κυβέρνησε μέχρι την εισβολή των Σοβιετικών το 1940.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου