H δολοφονία των 257 αναπήρων
Τελευταίες μέρες τού σαράντα τρία. Μόλις είχαν συγκροτηθεί τα τάγματα. Επρεπε νά δώσουν στους αφέντες τους, τους Γερμανούς εξετάσεις χιτλερικής δράσης.
Στις 26 του Νοέμβρη πιάνουν τους επικεφαλής των αναπηρικών οργανώσεων Γόνατά και Τζαμουράνη. Ηταν και οι δυο ήρωες του αλβανικού πολέμου. Ο πρώτος είχε γενική παράλυση. Ο δεύτερος κομμένα και τα δύο πόδια. Αναπηρία 75%.
Μαζί με άλλους 17 αγωνιστές της Αθήνας οδηγούνται μπροστά στό εκτελεστικό απόσπασμα.
Για πρώτη φορά στον καιρό της σκλαβιάς, το απόσπασμα είναι «ελληνικό». Και οι «Ελληνες» που το αποτελούν. οι νεοντυμένοι τσολιάδες. Τρεις αξιωματικοί. «Ελληνες» και αυτοί, διευθύνουν το απόσπασμα. Υπάρχει και ο Γερμανός επόπτης. Οι μελλοθάνατοι τραγουδάνε τον Εθνικό Υμνο. Οι δολοφόνοι εκστομίζουν χυδαίες βρισιές.
Πώς όμως θα τουφεκιστούν οι δυο ανάπηροι που δεν μπορούν να σταθούν όρθιοι;
Ο ένας από τους αξιωματικούς βρίσκει τη λύση: Διατάσσει και φέρνουν δυο καρέκλες και ο Γονατάς με τον Τζαμουράνη τοποθετούνται απάνω. Αλλά ούτε και στην καρέκλα μπορούν να σταθούν.
Δυο τσολιάδες βγάζουν τους ζωστήρες τους και μ' αυτούς δένουν τα κορμιά των τραγικών θυμάτων τους επάνω στις καρέκλες...
Πύρ! διατάσσει ο επικεφαλής και οι 19 αγωνιστές είναι νεκροί...
Αυτός ήταν o πρόλογος. H παγερή νύχτα της 29 προς την 30 Νοέμβρη ορίστηκε για τη γενική εξόντωση των αναπήρων. Πραγματική νύχτα Αγιου Βαρθολομαίου.
Από το βράδυ όλη η δύναμη της ασφάλειας και των Ες- Ες κύκλωσαν τα νοσοκομεία όπου νοσηλεύονταν οι ανάπηροι. Τα ξημερώματα άρχισαν πύρ με αυτόματα όπλα και πολυβόλα και όρμησαν μέσα. Τα όργια που διαπράχθηκαν είναι απερίγραπτα.
Χτυπώντας δεξιά και αριστερά. στα κρεβάτια τους νοσοκόμους, τους γιατρούς, τις αδελφές. χωρίς καμιά διάκριση, μετέβαλαν τους θαλάμους σε σφαγεία.
Μετά την «ανίχνευση» του εδάφους, ξεχείλισε όλη η κανιβαλική μανία των ελληνόμορφων θηρίων.
Εσυραν από τα κρεβάτια ανάπηρους με κομμένα πόδια, χέρια, τυφλούς, παράλυτους με ανοιχτές πληγές. Τους τράβηξαν γυμνούς χτυπώντας τους αλύπητα. Σε άλλους έδιναν κλωτσιές και τους κατρακυλούσαν στο δρόμο και άλλους τους πετούσαν σα σακιά μέσα στ' αυτοκίνητα.
Το προσωπικό δεν έτυχε καλύτερης μεταχείρισης. Στοιβαγμένοι στις κλούβες, πενήντα-πενήντα ανάπηροι, νοσοκόμοι, αδελφές. γιατροί και καθαρίστριες, όλοι τραυματισμένοι ή νεκροί οδηγήθηκαν και κλείστηκαν στις φυλακές του Χατζηκώστα.
Επακολούθησε πρωτοφανής λεηλασία. Τα «παιδιά» δεν κουράστηκαν τζάμπα. Μέσα σε λίγες ώρες τα νοσοκομεία είχαν ξεγυμνωθεί κυριολεκτικά.
Το φρικιαστικό αυτό έγκλημα είναι επινόηση του Ράλλη και σχεδιάστηκε μαζί με το «μαύρο» άνθρωπο, τον Στυλιανό Γόνατά. Οταν λίγες μέρες πριν παρουσιάστηκε μια επιτροπή αναπήρων ο Γονατάς δήλωσε κυνικά: «Θα σας εξοντώσουμε όλους γιατί είσαστε Εαμίτες».
Ακολούθησαν ξετσίπωτες δηλώσεις του Ράλλη με τις όποιες αποκαλούσε τους ανάπηρους - τη ζωντανή αυτή δόξα τής Ελλάδας - «αναρχικούς κηφήνας».
Αλλά την καλύτερη μαρτυρία για τη φοβερή εκείνη νύχτα τού Αγίου Βαρθολομαίου και τα όσα έγιναν μετά αποτελεί έγγραφη διαμαρτυρία του αντιπροσώπου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού προς τον Ράλλη. στην όποια αναφέρονται επιλέξει και τα εξής: «Οι όροι που κρατούνται οι 1700 τραυματίες, ανάπηροι πολέμου και το προσωπικό των νοσοκομείων είναι απάνθρωποι. .. ζουν γυμνοί με ανοιχτές πληγές... Επικρατεί ακαθαρσία απερίγραπτη... Είναι αναγκασμένου να αποπατούν εντός των θαλάμων». Και καταλήγει: «Μου προκάλεσε φρίκη η κατάσταση αυτή, διότι παρόμοια εικόνα δεν είχα αντικρίσει».
Αυτή η «κόλαση» ήταν η αποθήκη του ανθρώπινου υλικού που τροφοδοτούσε τη δίψα του κατακτητή για αίμα.
Διακόσιους πενήντα επτά ανάπηρους κλεισμένους μέσα εκεί παράδωσε και εκτελέστηκαν από τούς γενιτσάρους του, ο Ράλλης.
Τελείωσε η παλίρροια των ενστάσεων κι άρχισε η...πλημμυρίς των μαρτύρων. Λεφούσια ολόκληρα συνωστίζονται έξω από την αίθουσα έτοιμα να... κατασπαράξουν την υπομονή τού προέδρου και να βγάλουν λάδι τους δοσίλογους.
Δυο ώρες χτες στέγνωσε το σάλιο του προέδρου Καλέλη να διαβάζει ονόματα. Ολη η πολυπληθής συνομοταξία του «συνδοσιλογισμού» είχε κινητοποιηθεί. Κάθε κατηγορούμενος δικαιούται ...32 μάρτυρες υπεράσπισης! 20x32=640. Και τράβα κορδέλα μέχρι... τον Αύγουστο να κρατήσει ή δίκη.
Τί τους θέλουν όμως οι κατηγορούμενοι τόσους μάρτυρες υπεράσπισης, αφού οι ίδιοι οι μάρτυρες «κατηγορίας» ιδρώνουν τόσο πολύ να τούς σώσουν;
Ο πρώτος τους τουλάχιστο ο υπουργός της κυβέρνησης Παπανδρέου Θεμ. Τσάτσος, μελισταγής καταθέτει: «Δεν φρονώ ότι τα τάγματα ασφαλείας έγιναν δια να ωφελήσουν τους Γερμανούς».
Σ' ερωτήσεις συνηγόρων της υπεράσπισης, ο μάρτυρας Θ. Τσάτσος απαντά ότι η Κυβέρνηση Τσουδερού, φεύγοντας, είχε δημοσιεύσει νόμο για την ανάληψη της διοίκησης από τους γεν. γραμματείς των υπουργείων και επαναλαμβάνει ότι ο σχηματισμός της κυβέρνησης ωφέλησε τον εχθρό. Λέει ότι καταβλήθηκαν προσπάθειες για τη στρατολογία εθελοντών και τη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο κατά της Ρωσίας, αλλά απέτυχαν.
Αναγνωρίζει άτι έγιναν από τις κατοχικές κυβερνήσεις διευκολύνσεις για την αποστολή εργατών στη Γερμανία και πληροφορίες και στατιστικές ανεβάζουν τον αριθμό των εργατών αυτών, που σήμερα αγνοείται η τύχη τους σε 30.000.
Απαντώντας σε συνήγορο της υπεράσπισης, λέει ο Θ. Τσάτσος ότι η αντίσταση κατά των κατακτητών δεν ήταν μόνο στα βουνά, αλλά και μέσα στις πόλεις και στους δρόμους των Αθηνών, όπου σκοτώθηκαν εκατοντάδες πολίτες.
Τσάτσος. Τμήματα χωροφυλακής δεν εξετέλεσαν τας διαταγάς των προϊσταμένων και προσχώρησαν στους αντάρτας.
Εισ. Ποιων προϊσταμένων» κ. μάρτυς:
Τσάτσος. Εκείνων που τους έδιναν εντολάς.
Είσ. Δηλαδή της κυβερνήσεως.
Σ' ερώτηση συνηγόρου αν κάνει το καθήκον του ένας Έλληνας που ορμάει να καταλάβει την αρχή για να σώσει τον ελληνικό λαό με θυσία του εαυτού του, ο εισαγγελέας απαντάει: «Παρεκάλεσαν όμως τους Γερμανούς και την παρέλαβαν οι κατηγορούμενοι».
Και ρωτάει τον μάρτυρα: Παρέβη η κατοχή όλας τας διατάξεις του διεθνούς δικαίου προβαίνουσα εις πρωτοφανείς διωγμούς, φόνους και εκτελέσεις χιλιάδων πολιτών, δηλώσεις, συγκεντρώσεις τροφίμων, κάψιμο χωριών;
Τσάτσος: 25.000 είναι οι τουφεκισθέντες και 200.000 τα καταστραφέντα οικήματα.
Σε συνέχεια, ο συνήγορος Μπακόπουλος αναφέρει ότι τις Εαμικές οργανώσεις τις δημιούργησαν οι... Ιταλοί, υποδείξει του κ. Σφόρτσα (!) Ο μάρτυς διαμαρτύρεται.
Σ’ ερώτηση άλλου συνηγόρου, αν οι Γερμανοί παράδωσαν οπλισμό στον ΕΛΑΣ, ο μάρτυρας απαντά: Οσο για την παράδοση οπλισμού εκ μέρους των Γερμανών γνωρίζω μόνον την παράδοση πυροβόλων στα Τάγματα Παπαδόγκονα στην Τρίπολη και στα Τάγματα Θεσσαλονίκης.
Ο εισαγγελέας διαβάζει αποσπάσματα από σχετικούς νόμους, όπου οι παραγωγοί και οι έμποροι υποχρεώνονταν να συγκεντρώσουν δέρματα κλπ. είδη για λογαριασμό των αρχών κατοχής.
Σε συνέχεια ο κατηγορούμενος στρατηγός Τσολάκογλου, αφού ρωτάει το μάρτυρα τί ξέρει για την υπογραφή της ανακωχής, λέει: «Ξέρω μάλιστα, ότι ο κ. Π. Κανελλόπουλος με το στρατηγό Πίτσικα ειργάζοντο τη Μ. Παρασκευή για να συντάξουν πρωτόκολλο παραδόσεως...»
Απαντώντας στο Ράλλη, ο Τσάτσος λέει ότι ο σχηματισμός Κυβερνήσεως ωφέλησε τον κατακτητή.
Ράλλης. Υπείκων εις βίαν υπέγραφε ο υπουργός των Οικονομικών τα διάφορα κονδύλια για τις αρχές κατοχής.
Πρόεδρος. Εις ποιαν βίαν;
Ράλλης. Σωματικήν και ηθικήν. Αν έκαμνε αλλιώς θα τον πήγαιναν στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Πρόεδρος. Θα έκαμνε όμως τότε το καθήκον του ως Ελλην.
Ράλλης. Οι περισσότεροι νόμοι εδημοσιεύθησαν με την ένοπλο βία.
Πρόεδρος. Μα η υπογραφή σας στα πρωτότυπα;
Ράλλης. Επιτέλους το λέγω: Ηθελα να μείνω στην αρχή ωσάν πραγματικός Ελλην μέχρι της αφίξεως της Κυβερνήσεως.
Σε συνέχεια αναφέρει πως έκαμε την «επανάσταση» κατά του Λογοθετόπουλου, γιατί κινδύνευε το κοινωνικόν καθεστώς από τους κομμουνιστές και ήθελε να σώσει την πατρίδα.
Ο Θ. Τσάτσος, σ’ ερώτηση, αναφέρει ότι ο Τσιρονίκος έγραψε άρθρα υπέρ της Γερμανίας και ο εισαγγελέας προσθέτει ότι ο Πασαδάκης, ο Παπαδόγκονας, ο Μπακογιάννης μίλησαν υπέρ του Αξονα.
Λούβαρις. Μητροπολίται, κ. πρόεδρε, κατεδέχοντο να πηγαίνουν στη γερμανική πρεσβεία για να παίρνουν οδηγίες και να ομιλούν κατά του κομμουνισμού.
Ο εισαγγελέας διαβάζει απόσπασμα διαγγέλματος που ο Ράλλης μιλάει υπέρ του Αξονα. Ακολουθεί σωρεία ερωτήσεων.
Τσάτσος. Νομίζω ότι η δημιουργία των ταγμάτων αντί να βλάψει ωφέλησε τους Έαμικούς, γιατί η κοινή γνώμη του εσωτερικού εστράψη υπέρ αυτών.
Προσέρχεται ο μάρτυρας κατηγορίας Αγις Ταμπακόπουλος, υπουργός της Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση της 4ης Αύγούστου. Λέει ότι ο σχηματισμός της κυβέρνησης Τσολάκογλου ήταν διευκόλυνση του εχθρού. Ο λαός πείνασε, δυστύχησε, αρπάχτηκαν τα προϊόντα του, έγιναν χιλιάδες εκτελέσεις.
Εισαγγ. Οταν μια κυβέρνηση υποχρεώνει εφέδρους πολεμιστάς να δουλέψουν στους Γερμανούς ή αλλιώς θα κλειστούν στα στρατόπεδα, αυτή είναι πράξη εξυπηρετούσα τον εχθρό;
Ταμπακ. Ασφαλώς είναι.
Ο εισαγγελέας δίνει στο γραμματέα και διαβάζει ανακοίνωση του τότε υπουργού Εθνικής Αμύνης Μπάκου με ημερομηνία 15 Ιουλίου 1941, που επιβεβαιώνει τα παραπάνω.
Σε συνέχεια δημιουργείται ζωηρότατο επεισόδιο με ήρωα τον Ράλλη, που λέει στον μάρτυρα Ταμπακόπουλο:
- Είσαστε μέλος μιας τυραννικής και επαισχύντου κυβερνήσεως και δεν μπορείτε να μιλάτε.
Δημιουργείται θόρυβος, ο εισαγγελέας απαγγέλλει κατηγορία κατά του Ράλλη, ο όποιος ζητεί συγνώμη και λήγει το έπεισόδιο.
Ο μάρτυρας κατηγορίας Α. Ταμπακόπουλος. συνεχίζοντας την κατάθεσή του λέει, ότι ο μητροπολίτης Ιωαννίνων Σπυρίδων αναμίχθηκε στις διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς, προσπαθώντας να πείσει τους αξιωματικούς να παύσουν τον πόλεμο και να υπογράψουν ανακωχή. Ηθελε ακόμη να σχηματίσει κυβέρνηση και μάλιστα ήρθε σε διάσταση με το στρατηγό Τσολάκογλου για το ζήτημα αυτό. Υπεύθυνους για την απογραφή της ανακωχής θεωρεί τους στρατηγούς Τσολάκογλου, Δεμέστιχα και Μπάκο και ηθικά υπεύθυνο το μητροπολίτη Ιωαννίνων
Σε σχετική ερώτηση απαντάει ότι δόθηκε εντολή από τον τότε γενικό γραμματέα του υπουργείου Δικαιοσύνης Μουρίκη να μεταφρασθεί μέσα σε τρεις μέρες ο Ιταλικός αστικός κώδικας.
Βρέθηκε κυβέρνηση, που έκαμε ειδικό νόμο και σήμερα ο κύριος αυτός κατέχει θέση στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Για τον Τσιρονίκο λέει ότι ήταν πρόσωπο ασήμαντο και όλες του οι πράξεις εξυπηρετούσαν τον εχθρό.
Ο Γκοτζαμάνης αναστάτωσε τα πάντα στην Ελλάδα. Και οι τρεις κατοχικές κυβερνήσεις ένα σκοπό είχαν: Να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι ο πόλεμος με τον Αξονα ήταν αδικαιολόγητος και να εξυπηρετήσουν τον εχθρό.
Ο σύνεδρος Καυκάς απευθύνει σειρά ερωτήματα στο μάρτυρα, μήπως γνωρίζει αν έλαβε αποτελεσματικά μέτρα η κυβέρνηση για την περίσωση του Ελληνισμού της Μακεδονίας - Θράκης από τους Βουλγάρους, για την κατάπαυση του συστήματος της ομηρίας. για τις δολοφονίες του λαού, όπως όταν εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο το Μάη του ’44 200 πατριώτες γιατί σκοτώθηκε ένας Γερμανός στρατηγός στη Σπάρτη, για τη ματαίωση των μπλόκων και την αποστολή χιλιάδων Ελλήνων στη Γερμανία. Ο μάρτυρας απαντάει ότι δεν ξέρει να έλαβε κανένα αποτελεσματικό μέτρο η κυβέρνηση.
Σ’ ερώτηση συνηγόρου για τη δράση του Ιωαννίνων Σπυρίδωνος, ο μάρτυρας λέει: Δεν γνωρίζω ποια είναι η Εθνική δράσις του Ιεράρχου αυτοΰ. Πάντως, η δράσις του κατά την εποχήν εκείνην δεν υπήρξε καθόλου Εθνική.
Συνήγ. Ή γνώμη σας.
Μάρτ. Όχι ή γνώμη μου. αλλά ή συνείδησίς μου το λέει αυτό.
Ο συνήγορος Δ. Μπαμπάκος ρωτάει το μάρτυρα γιατί. ενώ η κατάσταση στο μέτωπο βρισκόταν σε τόσο κρίσιμο σημείο, ο βασιλιάς, ο πρωθυπουργός, ο αρχιστράτηγος. οι υπουργοί δεν πήγαν εκεί να μάθουν τί γίνεται.
Ταμπακ. Τα μέλη της κυβερνήσεως βρίσκονταν στα πλέον προκεχωρημένα σημεία του μετώπου.
Τσολάκογλου. Εμείς όμως δεν είδαμε ποτέ κανέναν. Ο υπουργός των Στρατιωτικών επήγε ποτέ στό μέτωπο:
Ταμπακ. Όχι. γιατί δεν υπήρχε ανάγκη. Πάντως ο Παπάγος ήταν με τους Άγγλους στα Φάρσαλα και στη Λαμία.
Συνήγοροι και κατηγορούμενοι ερωτούν το μάρτυρα για διάφορα λεπτομερειακά ζητήματα και σε μια στιγμή ο κατηγορούμενος Ράλλης, λέει ότι δεν αναγνώρισε ούτε θ’ αναγνωρίσει ποτέ την πολιτική της 4ης Αυγούστου.
Ταμπακ. Στο διάγγελμά σας λέτε ότι η κυβέρνηση της 4ης Αυγούστου μας οδήγησε εις την καταστροφήν.
Ράλλης. Λέγω ότι κακώς ενεπλάκημεν εις τον πόλεμον αυτόν εκ κακού χειρισμού της πολιτικής των επιβητόρων της έξουσίας. η όποια λέγεται 4η Αυγούστου και θα γραφεί στην Ιστορία με πελώρια μαύρα γράμματα.
Ταμπακ. Εμείς είμαστε κυβέρνησις ελληνική. σεις δε γερμανική.
Ράλλης. Θα σας πουν οι μάρτυρες τι εκπροσωπείτε. Είχατε τους πάγους και το βούρδουλα του Μανιαδάκη. Εκπροσωπούσατε μιάν οικτράν τυραννίαν κατά του λαού.
Καλείται ο μάρτυρας κατηγορίας αντιστράτηγος σε αποστρατεία Γυαλίστρας. Αρχίζοντας την κατάθεσή του λέει ότι δυο δίκες γίνονται: Η δίκη των κατηγορουμένων σύμφωνα με το εγκλητήριο και η δίκη της Ελλάδας.
Οι κυριότεροι μάρτυρες λείπουν, όπως οι στρατηγοί Παπάγος. Πιτσίκας, Μπακόπουλος, Δέδες, Κοσμάς.
Ο αντιστράτηγος Τσολάκογλου χωρίς να είναι εξουσιοδοτημένος υπόγραψε μια ανακωχή. Το πρώτο ολίσθημα επακολούθησε δεύτερο, ο σχηματισμός κυβέρνησης και άλλο, αναπόφευκτο αυτό, το να χαράξει αντίθετη πολιτική προς την εθνική ψυχή.
Εξηγεί έπειτα αναλυτικά την κατάσταση που υπήρχε τότε στο μέτωπο, όπως την αντιλήφθηκε με την επίσκεψη που έκανε στα Γιάννενα στις 20 Απριλίου. Παρόλο που κλήθηκαν εκεί οι σωματάρχες δεν ήρθε κανείς. Ο στρατηγός Πιτσίκας του είπε: Ηρθες αργά, γιατί σήμερα το πρωί μου τηλεφώνησε ο Τσολάκογλου ότι ανέλαβε την πρωτοβουλία για συνθηκολόγηση.
Συνεχίζοντας ο μάρτυρας λέει. ότι ο στρατηγός Πιτσίκας του δήλωσε ότι μετά την εκδήλωση της γερμανικής επίθεσης ήταν απόλυτη ανάγκη να γίνει ανακωχή. ότι ορισμένοι επιτελείς τού Γεν. Στρατηγείου έλεγαν ότι πρέπει να γίνει ανακωχή και ότι τον πίεζαν ν' αναλάβει την πρωτοβουλία.
Ο μάρτυρας γύρισε από τα Γιάννενα και είπε πως έχει η κατάσταση.
Στις 23 η κυβέρνηση έφυγε για την Κρήτη. Ο ελληνικός στρατός πολέμησε επί 6 μήνες. 'Ίσως με άλλα μέτρα να αμύνονταν άλλες 15 μέρες. «Η θέσις του Γεν. Στρατηγείου στην Αθήνα δεν ήτο η ενδεδειγμένη. Όφειλε να είναι εν τω μέσω των στρατευμάτων του».
Καλείται και πάλι ο μάρτυρας κατηγορίας Γυαλίστρας να συνεχίσει την κατάθεσή του. Σταν αρχή ο Τσολάκογλου ζητεί να διαβάσει ο πρόεδρος το πρωτόκολλο ανακωχής, γιατί διαφέρει κατά τη γνώμη του από το πρωτότυπο που έχει αυτός στα χέρια του.
Πρόεδρος. Σεις το έχετε; Μα θα έπρεπε να είναι στα αρχεία.
Τσολ. Εγώ το έχω. Πού να τ’ αφήσω: Δεν ξέραμε πώς θα φθάσουμε εδώ για τις πολύτιμες υπηρεσίες που προσφέραμε στην πατρίδα.
Πρ. Έπρεπε να το φαντασθείτε.
Ο πρόεδρος λέει ότι δεν υπάρχει καμιά διαφορά στα δυο κείμενα, αλλά μόνο φραστικές παραλλαγές. Ακολουθεί συζήτηση για τις στρατιωτικές κινήσεις στη Μακεδονία και στην Αλβανία.
Ο Τσολάκογλου διαβάζει έκθεση του Πίτσικα, που δηλώνει ότι έπρεπε να γίνει ανακωχή για τη σωτηρία του στρατού. Ο Γυαλίστρας λέει ότι έπρεπε να ζητηθεί να έλθει το Γεν. Στρατηγείο στο μέτωπο και ήταν υπερβολική η αισιοδοξία τού κατηγορούμενου για την έκβαση τού πολέμου.
Η κατάσταση ήταν τραγική. Το στράτευμα δεν είχε αεροπορία. Στις 6 Απριλίου συνήλθε συμβούλιο για ν’ αποφασίσει την τοποθέτηση από τους Αγγλους μηχανημάτων για κατασκευή πυρομαχικών.
Σε συνέχεια ο μάρτυρας απαντάει σε ερωτήσεις των κατηγορουμένων Δεμέστιχα, Πολύζου, Μουτούση. Ρουσόπουλου και Λούβαρη και αναφέρεται στα προ της Κατοχής και μετά απ' αυτήν γεγονότα κι αναφέρει χαρακτηριστικά ένα κομμάτι από ανταπόκριση Άγγλου δημοσιογράφου: «Οι Έλληνες, δεν επιθυμούν την ανάμειξη εις τα εσωτερικά των ούτε των φίλων των, ούτε των εχθρών των».
Στη συζήτηση για τα Τάγματα Ασφαλείας ο μάρτυρας λέει ότι αν δεν υπήρχαν θα γίνονταν η «επανάσταση» του Δεκέμβρη τον Οκτώβρη...
Εισαγγ. Το ότι ετέθησαν υπό τας διαταγάς των Γερμανών;
Γυαλ. Αν ήταν ντυμένοι με στολή χωροφύλακος η ύπαρξις των θα ήταν σύμφωνος με το διεθνές δίκαιον (!)
Ράλλης. Στις 2 Οκτωβρίου σας πληροφορώ, ότι οι Γερμανοί είχαν φύγει από την Αθήνα. Αν δεν υπήρχαν τα τάγματα, θα κατελάμβανον οι εαμικοί την αρχήν;
Γυαλ. Αν δεν είχαν αντίθετο εντολή από την εξωτερική προπαγάνδα.
Πρ. Αυτά τα διάφορα «εάν», κ. μάρτυς, είχαν ρυθμιστεί στην Καζέρτα...
Νικολακόπουλος (πολ. αγωγή). Τις παραμονές των επιχειρήσεων του Ελ Αλαμέιν, ξέρετε αν ο Μουτούσης εξέδωκε απόφαση για την επιστράτευση των σιδηροδρομικών: (Διαβάζει το έγγραφο, που καλεί τους σιδηροδρομικούς να εργασθούν με την απειλή της φυλάκισης αν αρνηθούν). Είναι αυτό εξυπηρέτηση του εχθρού;
Γυαλ. Εξυπηρέτηση ασφαλώς. Αλλά οι κατηγορούμενοι δεν εξυπηρέτησαν ως Κουίσλινγκ. Μπλέξανε ανόητος και επομένως έκαμαν και αυτήν την ανοησία...
Πρ. Μα τότε έπρεπε να παραιτηθούν, κ. μάρτυς.
Πολιτική αγωγή. Γνωρίζετε, κ. μάρτυς, αν τον Νοέμβριον ή Δεκέμβριον του 1943 ένοπλοι των ταγμάτων συνέλαβαν όλους τους αναπήρους πολέμου, τους οδήγησαν εις του Χατζηκώστα, άλλους εξετέλεσαν και τους υπολοίπους τους έστειλαν στη Γερμανία;
Γυαλ. Τα Τάγματα 'Ασφαλείας εξετράπησαν του σκοπού των.
Ο Σοφούλης θερμός συνήγορος των δοσιλόγων
Καλείται ο μάρτυρας κατηγορίας Θεμ. Σοφούλης. Αρχηγός του Κόμματος των Φιλελευθέρων.
Πρόεδρος. Εχετε λάβει γνώσιν των κατηγοριών;
Σοφούλης. Δεν γνωρίζω τας συνθήκας υπό τας όποιας υπεγράφη η ανακωχή. Ανέγνωσα όμως τας εκθέσεις πολλών σωματαρχών και γνωρίζω την κατάστασιν εις την οποίαν είχε περιέλθει το στράτευμα. Το Γενικό Στρατηγείο ηρωτήθη πολλές φορές και ηρνήθη να δώσει απάντησιν ως προς το ζήτημα της ανακωχής. Αυτό το ανέγνωσα εις μίαν έκθεσιν. Εάν διαταχθούν αυστηραί και δίκαιοι ανακρίσεις θα αποδειχθεί ότι το Γεν. Στρατηγείον ήθελε την ανακωχή. αλλά ημποδίζετο να την υπογράφει από τας υποχρεώσεις που είχε έναντι των συμμάχων. Εις το υπουργείον Εθνικής Αμύνης υπάρχουν όλαι αι σχετικαί εκθέσεις.
Πρ. Δεν υπάρχουν διότι θα τας είχε και θα τας επεκαλείτο ο Τσολάκογλου.
Πρ. Ο Τσολάκογλου και οι υπουργοί διευκόλυναν τον εχθρό:
Σοφ. Δεν το ξέρω. Ημουν ξένος προς τας ενεργείας αυτάς.
Πρ. Δια την κυβέρνησιν Ράλλη; Μήπως ξεύρετε υπό ποίας συνθήκας ανέλαβε;
Σοφ. Δεν γνωρίζω. Δεν παρηκολούθησα καθόλου αυτό το ζήτημα.
Πρ. Διατί συνεκροτήθησαν τα Τάγματα Ασφαλείας;
Σοφ. Είναι γνωστός ο σκοπός. Εγιναν δια να κτυπήσουν τα δήθεν τάγματα αντιστάσεως του ΕΑΜ. Δια της ιδρύσεώς των η κυβέρνησις ηθέλησε να εξασφαλίσει την δημοσίαν τάξιν. Αυτή ήτο η αρχική σκέψις. Εξετράπησαν όμως εις ασχημίας, εξορμήσεις προς συνοικισμούς κλπ. Ο σκοπός των όμως είναι ο εκτεθείς. Περί τούτου δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία.
Εισαγγ. Ετέθησαν όμως υπό τας διαταγάς των Γερμανών.
Σοφ. Δέν τό γνωρίζω.
Εισαγγ. Τα τάγματα διευθυνόμενα υπό των Γερμανών ήτο δυνατόν να προβούν εις έργα αντίθετα των εθνικών συμφερόντων;
Σοφ. Δεν το πιστεύω. Δεν πιστεύω ότι θα υπήρχε Ελλην που ετίθετο στο πλευρό των Γερμανών.
Ο εισαγγελέας διαβάζει την υπ' άριθ. 44 του 1943 διαταγή του Ταβουλάρη που αναφέρει ότι ανέλαβε την ανώτατη διοίκηση των Ταγμάτων 'Ασφαλείας και των αστυνομικών δυνάμεων ο Γερμανός υποστράτηγος της Αστυνομίας Στρόοπ με δικαίωμα να διευθύνει και να καθοδηγεί τις δυνάμεις αυτές «...εις τον αγώνα εναντίον των συμμοριών και των σαμποτάζ». Αυτό εξυπηρετεί ή όχι τον εχθρόν;
Σοφ. Πρώτην φοράν λαμβάνω γνώσιν αυτών. Πάντως από τον Ταβουλάρη δεν ημπορούσε να περιμένει κανείς καλύτερα πράγματα.
Πρ. Μα ο Ταβουλάρης ήταν υπουργός της κυβερνήσεως Ράλλη.
Εισαγγ. Οι Γερμανοί έπαιρναν τα τρόφιμα και τα χρήματα;
Σοφ. Τέτοιου είδους συναλλαγάς δεν είχα και δεν ξέρω.
Σε συνέχεια λέει ότι είπε στον Τσολάκογλου αν δεν μπορούσε να αντιδράσει στο ζήτημα των εξόδων κατοχής να παραιτηθεί και πραγματικά ο Τσολάκογλου παραιτήθηκε
Ράλλης. Γνωρίζετε αν εγώ ζήτησα από τους Γερμανούς ν’ αναλάβω την κυβέρνησιν;
Σοφ. Το αντίθετο. Σεις διστάζατε και μόνο αν εδέχοντο τους όρους σας είστε διατεθειμένος να σχηματίσετε κυβέρνησιν.
Ραλ. Σας επισκέφθηκε ποτέ ο διοικητής των Ταγμάτων Ασφαλείας Πλυτζανόπουλος;
Σοφ. Τον κάλεσα εγώ. Μου έκαναν παράπονα από τους συνοικισμούς και του επέστησα την προσοχήν.
Ραλ. Τον γνωρίζατε, διότι ο διακεκριμένος αυτός αξιωματικός ανήκε στην παράταξίν σας.
Σοφ. Όχι δεν τον γνωρίζω. Συμμετέσχον όμως εις τα Τάγματα Άσφαλείας πολλοί διακεκριμένοι του κόμματός μου αξιωματικοί.
Ραλ. Κατά την περίοδον της κρατήσεώς σας από τους Γερμανούς γνωρίζετε αν ενήργησα δια την υπόθεσίν σας;
Σοφ. Μάλιστα. Και δεν είμαι μάλιστα εντάξει απέναντι σας. διότι δεν μου εδόθη η ευκαιρία να σας ευχαριστήσω.
Εισαγγ. Μήπως ξέρετε αν με τα τάγματα πήγαιναν στους συνοικισμούς και Γερμανοί άνδρες και αξιωματικοί;
Σοφ. Δεν μου είπαν ποτέ για Γερμανούς.
Ράλλης. Ακούσατε ποτέ για το Στρόοπ;
Σοφ. Δεν ήκουσα τίποτε.
Τέλος ο Σοφούλης λέει:
Ο Ιωάν. Ράλλης δεν είχε δολίαν πρόθεσιν καταλαμβάνων την αρχήν (!) Φιλοδοξίαν είχεν άσφαλώς. Ενόμιζε ότι καταλαμβάνων την αρχήν μπορούσε να εμποδίσει τους Γερμανούς από την διάπραξιν πολλών κακών εις βάρος του λαού.
Ο Πρόεδρος λέει ότι διαγράφει την υπόθεση για τούς κατηγορουμένους Καλύβα. Πειρουνάκη και Μπάκο γιατί πιστοποιήθηκε ο θάνατός τους.
Ο μάρτυρας κατηγορίας Μελισσηνός, αρχηγός του Γεν. Επιτελείου στον πόλεμο 1940- 41. σ' ερώτηση τί ξέρει για την ενέργεια του Τσολάκογλου και τη σύναψη της ανακωχής. εκθέτει την πολεμική κατάσταση κατά τις κρίσιμες ημέρες του ’Απριλίου 1941.
Αναφέρει τα δραματικά εκείνα γεγονότα, την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας. την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, όπου έφθασαν μέχρι τη Θεσσαλονίκη και απομόνωσαν το στρατό μας. Τότε, λέει, η θέση του στρατού στην 'Αλβανία έγινε πολύ δύσκολη.
Ο στρατός μας με τις λίγες βρετανικές δυνάμεις που είχαν έλθει στην Ελλάδα δεν μπορούσε να κρατήσει το βάρος δύο μεγάλων στρατών. Γι αυτό -κατά τον μάρτυρα - ήταν μοιραία η συντριβή. Αλλά τα γενικότερα συμφέροντα της Ελλάδας - συνεχίζει - ήταν να εξακολουθήσει. τον αγώνα μέχρι τέλους στο πλευρό των συμμάχων. Και με βάση αυτά τα συμφέροντα βγήκαν όλες οι διαταγές της κυβέρνησης και του Γεν. Στρατηγείου.
Ηταν ζήτημα τιμής για τον ελληνικό στρατό να μην αφήσει εκτεθειμένα τα βρετανικά στρατεύματα. Οι διαταγές αυτές ήταν κατηγορηματικές και δεν άφηναν κανένα σημείο υποχώρησης ή άλλης ενέργειας.
Αρμόδιοι για να υπογράψουν τη συνθηκολόγηση ήταν άλλοι και ούτε ο Πιτσίκας ούτε ο Τσολάκογλου είχαν το δικαίωμα να συνθηκολογήσουν.
Παρ' όλες όμως τις αντίθετες διαταγές ο Τσολάκογλου ανέλαβε την πρωτοβουλία και υπέγραψε την ανακωχή.
Επίτροπος. Αν δεν εσχηματίζετο κυβέρνηση θα έπαιρναν περισσότερα οι Γερμανοί, θα επιέζετο περισσότερο ο λαός;
Μάρτ. Όχι.
Επίτροπος. Γνωρίζετε αν ο γερμανικός στρατός της 'Αφρικής κατά ένα μεγάλο ποσοστόν ετροφοδοτειτο από εδώ:
Μάρτ. Βεβαίως.
Σε συνέχεια ο μάρτυρας λέει ότι η συνθηκολόγηση έγινε γνωστή στην κυβέρνηση από ένα τηλεγράφημα του στρατηγού Γυαλίστρα, που είχε αποσταλεί στα Γιάννενα. Βεβαιώνει και πάλι ότι ποτέ το Επιτελείο δεν έδωσε εντολή για την κατάπαυση του πολέμου.
Στη συζήτηση που εξακολουθεί για την κατάσταση του στρατού ο μάρτυρας λέει τα εξής:
Μελισσηνός. Την επίθεση των Ιταλών την εδέχθη η Ελλάς ανέτοιμος. Ο τότε πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του δεν έδιναν το δικαίωμα να ενεργήσει το Επιτελείον δια να ληφθούν μέτρα αντίρροπα εις την προπαρασκευήν των Ιταλών. Και όμως, τότε ο ελληνικός στρατός εθαυματούργησεν.
Συνεχίζοντας ο μάρτυρας λέει ότι τόσο ο Τσολάκογλου όσο και οι άλλοι στρατηγοί δεν έκαμαν την ανακωχή με την πρόθεση να προδιδόσουν, δεν το έκαμαν από γερμανοφιλία. Εκαμαν βέβαια κακό. Παρέβησαν την διαταγήν και ανέτρεψαν την πολιτικήν του κράτους.
Καυκάς (σύνεδρος). Ητο δυνατόν ο στρατός να πάθει τίποτε χειρότερον απ' ό.τι έπαθε. αν δεν εγένετο η ανακωχή;
Μάρτ. Όχι.
Ο Τσολάκογλου απευθύνει ερωτήματα στο μάρτυρα για να αποδείξει ότι έκανε το καθήκον του αλλά δεν είχε δυνάμεις και μέσα.
Μπαμπάκος. Η νίκη της Αλβανίας οφείλεται και κατά μέγα μέρος στον Γ. Τσολάκογλου.
Πρόεδρος. Το λέτε σεις. Καλά. καλά. Να ρωτήσετε όμως κι εμάς.
Απαντώντας σ' ερωτήσεις ο Μελισσηνός λέει άτι ο στρατός του εσωτερικού δεν διαλύθηκε. Λήφθηκαν μόνο μερικά αναγκαία διοικητικά μέτρα που δε μπορούσαν να ’χουν καμιά επίδραση στην εξέλιξη της κατάστασης.
Μπαμπάκος. Μήπως η συνθηκολόγησις ήτο μία αδήριτος ανάγκη;
Μάρτ. Δεν έπρεπε να γίνει η συνθηκολόγησις. Διότι υπήρχε βασιλεύς, κυβέρνησις. αρχιστράτηγος να κάμουν ουνθηκολογήσιν. Ο κατηγορούμενος έκαμε μίαν πράξιν αυθαίρετον.
Μπαμπάκος. Μήπως γνωρίζετε αν στις 17 Απριλίου ο Τσολάκογλου έστειλε στο Γενικό Στρατηγείο τον επιτελάρχη του Χρυσοχόου. ο οποίος εύρε την κατάστασιν χαώδη, τον πρωθυπουργόν αύτοκτονήσαντα. το ύπουργικόν συμβούλιον εν διαστάσει. αν έπρεπε να γίνει ή όχι η ανακωχή: Αυτά λέει το τηλεγράφημα του Χρυσοχόου προς τον Τσολάκογλου. Ανταπεκρίνοντο αυτά στην πραγματικότητα:
Μάρτ. Οτι ο πρωθυπουργός είχε αυτοκτονήσει ήταν γεγονός, άλλα το ότι η κατάστασις ήτο χαώδης είναι ανακριβές.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο μάρτυρας λέει ότι θα ήταν προτιμότερο να αιχμαλωτισθεί ο στρατός και να παρελάσει στη Ρώμη παρά να υπογραφεί ανακωχή, αν αυτό εξυπηρετούσε την πολιτική του έθνους.
Καλείται ο μάρτυρας κατηγορίας Καλοαρέντζος αντισυνταγματάρχης μηχανικού, διευθυντής του II γραφείου του αρχιστρατήγου Παπάγου κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Σ’ ερώτηση του προέδρου αν γνωρίζει τις συνθήκες που έγιναν τα γεγονότα της συνθηκολόγησης και της ανακωχής λέει ότι ο πόλεμος μπορεί να χωρισθεί σε δυο περιόδους. Στον πόλεμο με την Ιταλία και στον πόλεμο με τη Γερμανία.
Πρόεδρος. Γιατί υπόγραψε την ανακωχή ο Τσολάκογλου;
Μάρτ. Δεν μπορώ να παραδεχθώ ότι ήθελε να κάμει προδοσίαν ο Τσολάκογλου. Πιστεύω ότι και οι τρεις στρατηγοί Μπάκος, Δεμέστιχας και Τσολάκογλου ενήργησαν από συμφώνου.
Συνεχίζοντας λέει ότι όλοι οι αξιωματικοί κλήθηκαν να πάνε στα Τάγματα Ασφαλείας. Εκείνες όμως τις ήμερες η κυβέρνηση της Αιγύπτου είχε αναιρέσει την υπηκοότητα από το Ράλλη και
είμαστε μεταξύ σφύρας και άκμονος. Σκοπός της ίδρυσής τους ήταν ν' αντιδράσουν κατά του ΕΑΜ. Οταν έγινε το ΕΑΜ δεν πίστευα ότι ήταν οργάνωση εθνική. Γιατί ανατίναζε ένα γεφύρι και μετά πήγαιναν οι Γερμανοί και σκότωναν τον κόσμο κι έκαιγαν τα χωριά...
Πρόεδρος. Και γι' αυτό έκαναν τις ανατινάξεις:
Μάρτ. Δεν ξέρω. Προσωπική μου γνώμη είναι.
Στα Τάγματα, συνεχίζει ο μάρτυρας, δεν πήγαμε. Μπήκαν ορισμένα στοιχεία όχι καλά. Η σύσταση των Ταγμάτων Ασφαλείας ήταν απαραίτητη. Φτιάχτηκαν ακόμη για να εξασφαλισθεί η τάξη όταν θα 'φευγαν οι Γερμανοί. Αν δεν ήταν οι Γερμανοί στο μέσο θα πήγαιναν όλοι οι αξιωματικοί σ' αυτά. «Εγώ. λέει ο μάρτυρας μετανοώ γιατί δεν πήγα».
Αναφέρεται έπειτα ο κ. Καλοαρέντζος στη συνθηκολόγηση και λέει ότι τέσσερις ήταν εκείνοι που ήλθαν σ' επαφή με τους Γερμανούς: ο Μητροπολίτης Ίωαννίνων Σπυρίδων και οι στρατηγοί Μπάκος. Τσολάκογλου και Δεμέστιχας.
Σε σχετική ερώτηση λέει ότι στην 'Επιτροπή Προμηθειών 'Αρχών Κατοχής (ΕΠΑΚ) έγιναν πολλές ανωμαλίες και πρέπει να γίνει έλεγχος.
Επίτροπος. Η ΕΠΑΚ από τον Ιούλιον 1941 μέχρι Δεκέμβριον 1942 πήρε από το δημόσιον 20 δισεκατομμύρια, που είχαν πραγματικήν αξίαν την εποχήν εκείνην, δι' έξοδα κυρίως επισκευής οικημάτων για τη στέγαση των αρχών κατοχής.
Ράλλης. Γνωρίζετε τον άντ/χην Κουρκουλάκον διοικητήν των Ταγμάτων Άσφαλείας Πατρών;
Μάρτ. Τον γνωρίζω. Είναι ένας άριστος και εντιμότατος αξιωματικός (!)
Ο κατηγορούμενος Τσολάκογλου ρωτά τον μάρτυρα και αυτός απαντάει: «Αν δεν είχατε την ατυχία να γίνετε πρωθυπουργός η ιστορία θα έγραφε το όνομά σας με χρυσά γράμματα».
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου