Αναμφίβολα, κεντρικό/πρωταγωνστικό ρόλο στα «Δεκεμβριανά» διαδραμάτισε ο Άγγλος στρατηγός Ρόναλντ Μακένζι Σκόμπι (1893-1969). Ο Σκόμπι πολέμησε κατά τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο, το τέλος του οποίου τον βρήκε με τον βαθμό του λοχαγού. Τα χρόνια του Μεσοπολέμου υπηρέτησε στο βρετανικό Γενικό Επιτελείο και έγινε σημαντικό στέλεχός του. Κατά τον B' Παγκόσμιο Πόλεμο, με τον βαθμό του υποστρατήγου, διετέλεσε διοικητής μεραρχίας στη Βόρεια Αφρική και στο Τομπρούκ το καλοκαίρι του 1941, όταν τα γερμανικά στρατεύματα υπό τον στρατηγό Ρόμελ πολιόρκησαν την πόλη. Το 1942 ο Σκόμπι τοποθετήθηκε διοικητής της νήσου Μάλτας.
Στον ελληνικό Εμφύλιο ενεπλάκη με τη Συμφωνία της Καζέρτας (27 Σεπτέμβρη 1944), η οποία προέβλεπε ότι ο στρατηγός Ρόναλντ Σκόμπι, διοικητής των αγγλικών στρατευμάτων που επρόκειτο να αποβιβαστούν στην Ελλάδα, ανελάμβανε και την ανωτάτη διοίκηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, τουτέστιν και των ανταρτικών δυνάμεων που δρούσαν στη χώρα. «Αι ανταρτικαί δυνάμεις τίθενται υπό τας διαταγάς της Ελληνικής Κυβερνήσεως, η οποία τας θέτει υπό τας διαταγάς του Στρατηγού Σκόμπι», ήταν η ακριβής διατύπωση στο κείμενο της εν λόγω Συμφωνίας.
O Άγγλος στρατηγός Ρόναλντ Μακένζι Σκόμπι (αριστερά) με τον Άγγλο στρατάρχη Χάρολντ Αλεξάντερ στο Μέγαρο Σλήμαν επιθεωρούν τα βρετανικά στρατεύματα (φωτ. Ντμίτρι Κέσελ)
Έτσι, κατά τις μάχες της Αθήνας τον Δεκέμβρη '44, ουσιαστικά ήταν το απόλυτο (στρατιωτικό) αφεντικό της αντιΕΑΜικής παράταξης. Άλλωστε, όντας μπιστικός του Γουίνστον Τσώρτσιλ ήταν και ο κυριότερος εκτελεστής των σχεδίων του βρετανού πρωθυπουργού για την υπαγωγή της Ελλάδας στην αγγλική σφαίρα επιρροής. Είναι χαρακτηριστικό και εξόχως αποκαλυπτικό το περιεχόμενο του μηνύματος (με εντολές για τα «Δεκεμβριανά») που έστειλε στον Σκόμπι ο Τσώρτσιλ: «Είσθε υπεύθυνος διά την τήρησιν της τάξεως εις Αθήνας και διά την καταστροφήν όλων των ομάδων EAM-ΕΛΑΣ αι οποίαι πλησιάζουν εις την πόλιν. Δύνασθε να λάβετε όλα τα μέτρα που θα θεωρήσετε σκόπιμα διά τον έλεγχον των οδών και την παγίδευσιν των ταραξιών... μη διστάσετε να πυροβολήσετε εναντίον παντός ενόπλου... Μη διστάσετε να ενεργήσετε ως να ευρίσκεσθε εις μόλις καταληφθείσαν πόλιν όπου έχει εκραγεί επαναστατικόν κίνημα». Παράλληλα, με άλλο τηλεγράφημά του στον άγγλο πρεσβευτή στην Αθήνα Ρέτζιναλντ Λίπερ, τον ειδοποιούσε ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο Έλληνας πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου όφειλαν να υποτάσσονται στις εντολές του Σκόμπι!
Την 1η Δεκέμβρη 1944, ο Σκόμπι κοινοποίησε στον ΕΛΑΣ διαταγή του και κυκλοφόρησε προκήρυξη (σκορπίστηκε από βρετανικά αεροπλάνα σ' όλη τη χώρα) με την οποία καθόριζε ημερομηνία αποστράτευσης των ανταρτικών δυνάμεων τη 10η Δεκέμβρη και απειλούσε τον λαό ότι αν δεν εφαρμοστεί η διαταγή του «θα κλονιστεί η σταθερότητα του εθνικού νομίσματος» και «θα πεινάσει»!.. Ταυτόχρονα με το ιταμό τελεσίγραφο του Σκόμπι, που απαιτούσε τον μονόπλευρο αφοπλισμό του ΕΛΑΣ, ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου συγκαλούσε την κυβέρνηση, χωρίς τη συμμετοχή των υπουργών του ΕΑΜ, και αποφάσιζε την άμεση διάλυση της Εθνικής Πολιτοφυλακής σε πολλές περιφέρειες της χώρας. Οχι όμως – όπως ζητούσε το ΕΑΜ – και την πλήρη αποστράτευση όλων των ενόπλων δυνάμεων (τουτέστιν και των ΕΔΕΣ- Ορεινής Ταξιαρχίας- Ιερού Λόχου και των σχηματισμών Μέσης Ανατολής), την εκκαθάριση των σωμάτων ασφαλείας και των κρατικών υπηρεσιών, καθώς και την τιμωρία των προδοτών.
Ο στρατηγός Σκόμπι ανέλαβε την ανώτατη διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων που δρούσαν στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 1944 με τη συμφωνία της Καζέρτας (φωτ. Ντμίτρι Κέσελ)
Ηταν, λοιπόν, επακόλουθο η λαϊκή κατακραυγή και η κήρυξη/οργάνωση από το ΕΑΜ γενικής απεργίας και συλλαλητηρίου διαμαρτυρίας στην Πλατεία Συντάγματος την Κυριακή 3 Δεκέμβρη, όπου τα «όργανα της τάξεως και ασφαλείας» των Σκόμπι - Γ. Παπανδρέου άνοιξαν (πολύνεκρο) πυρ εναντίον των άοπλων διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να γενικευτούν οι συγκρούσεις των «Δεκεμβριανών» σε όλη την Αθήνα, επί 33 μέρες (μέχρι και τις 5-6 Γενάρη 1945).
Ο Σκόμπι εκτέλεσε τις εντολές του Τσώρτσιλ όχι μόνο με παραδειγματική πειθαρχία αλλά και με περισσό ζήλο, όπως καταδεικνύει και το γεγονός ότι στις 4.12.1944 κήρυξε τον στρατιωτικό νόμο χωρίς καν να ενημερώσει γι' αυτό την ελληνική κυβέρνηση! Ωστόσο, δεν έχαιρε καθολικής εκτίμησης στους βρετανούς επιτελείς. Για παράδειγμα, ο άγγλος υπουργός εκπρόσωπος στο Συμμαχικό Στρατηγείο (και αργότερα πρωθυπουργός της Βρετανίας) Χάρολντ Μακμίλαν, είχε χαρακτηρίσει τον Σκόμπι «βλάκα (stupid), χωρίς διόλου μυαλό». Αλλά και ο Άγγλος στρατάρχης Χάρολντ Αλεξάντερ δεν εκτιμούσε τις στρατιωτικές ικανότητες του Σκόμπι. Μάλιστα, λόγω των αρχικών επιτυχιών του ΕΛΑΣ στη «Μάχη της Αθήνας», εξαιτίας των οποίων οι Βρετανοί είχαν εγκλωβιστεί μεταξύ Ομόνοιας και Συντάγματος, ο Σκόμπι θεωρήθηκε από τον Αλεξάντερ ως υπαίτιος για την υποτίμηση της στρατιωτικής ισχύος και της ικανότητας του ΕΛΑΣ.
Βρετανικά άρματα μάχης έχουν στρέψει τα κανόνια τους στα γραφεία του ΕΑΜ στην Κοραή
Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι ο Αλεξάντερ διέταξε την άμεση έλευση από την Ιταλία στην Αθήνα του υποστράτηγου Τζων Χώκσγουερθ και του ταξιάρχου Χιου Μάνεριγκ, οι οποίοι πλαισιώθηκαν από το εμπειροπόλεμο επιτελείο του 10ου Σώματος Στρατού και συστάθηκε η Στρατιωτική Διοίκηση Αθηνών, η οποία διεξήγαγε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις ως το τέλος της μάχης, άλλα έμεινε στην αφάνεια για να μην πληγεί το κύρος του στρατηγού Σκόμπι.
Μετά τη λήξη των «Δεκεμβριανών», ο Σκόμπι παρέμεινε στην Ελλάδα για ακόμη έναν χρόνο, ως τις εκλογές του 1946. Το 1947 αποστρατεύθηκε με πολλές τιμές και παράσημα. Ανακηρύχθηκε ιππότης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ενώ το 1951 τιμήθηκε με τον τίτλο του διοικητή του Πύργου του Λονδίνου, τον οποίο έφερε ως το 1954.
«Τιμή και δόξα», άλλου τύπου βέβαια, επεφύλαξε στον μισητό εχθρό Σκόμπι και το ΕΑΜικό κίνημα. Το σκωπτικό τραγουδάκι «Το πουλί του Σκόμπι», που είχαν σκαρώσει οι αριστεροί, ήταν πολύ του συρμού στις κλειστές μαζώξεις τους. Γιατί μετά τα «Δεκεμβριανά» ήταν πολύ επικίνδυνο ή και ποινικό αδίκημα να τραγουδάς τέτοιου είδους άσματα. Παρεμπιπτόντως, υπήρχε και παραλλαγή με το «βρακί»:
«Το βρακί του Σκόμπι
Είναι όλο κόμποι
Όταν λυθούν οι κόμποι
Θα φανεί του Σκόμπι
Η μεγάααληηη του τσουτσού...»
Ολόκληρο «Το πουλί του Σκόμπι», όπως ακούγεται στην κορυφαία ελληνική ταινία, τον «Θίασο» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, είναι το ακόλουθο:
«Το πουλί του Σκόμπι
είναι κόμποι κόμποι
κι έβγαλε φιρμάνι
για να ξεθυμάνει
μες στο Κολωνάκι
ψάχνει γι' αγοράκι
το πουλί του Σκόμπι
είναι κόμποι κόμποι
κι αν λυθούν οι κόμποι
τι θα γίνει, Σκόμπι
με την αγγλική πολιτική.
Στρατηγέ μου Σκόμπι
θα 'ρθουν κι άλλοι κόμποι
Κάνε χίλια κόλπα
Μάζεψες τα όπλα
Βασιλιά να φέρεις
δεν θα καταφέρεις
Ο λαός δεν τρώει φασισμό
από σόι
Θα σηκώσει πάλι
πάνω το κεφάλι
απ' την αγγλική πολιτική».
Ελασίτες παίρνουν θέσεις στους δρόμους της Αθήνας κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών του 1944
Η εκπληκτική σκηνή στον «Θίασο» του Θ. Αγγελόπουλου
Η μουσική επιμέλεια στον «Θίασο» (1975) του Θόδωρου Αγγελόπουλου ανήκει στον εξαίρετο Λουκιανό Κηλαηδόνη. Σε ολόκληρη την ταινία ακούγονται τραγούδια, από ρεμπέτικα και αντάρτικα μέχρι swing και εμβατήρια, άλλα διασκευασμένα και άλλα αυθεντικά εποχής. Ανάμεσά τους και τα πιο χαρακτηριστικά «πολιτικά στιχουργήματα» των δύο βασικών αντίπαλων παρατάξεων, με τα οποία έχει στηθεί μια εκπληκτική (τεχνικά και αισθητικά) σκηνή στην ταβέρνα, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1946. Στη μία μεριά κάθονται οι δεξιοί-βασιλικοί και στην άλλη οι αριστεροί-δημοκρατικοί, γνωρίζοντας ασφαλώς κάθε παρέα πού ανήκει ιδεολογικά/πολιτικά η άλλη. Και η «μάχη» εν προκειμένω δίνεται με όπλα στίχους και τραγούδια (και χορό, οι αριστεροί με τις κοπέλες τους, αλλά οι βασιλικοί αντρικά ζευγάρια ως μπακούρια...). Ιδού τα εκατέρωθεν τραγουδιστικά πυρά:
ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ: Των Άγγλων τα κανόνια/ κι η νέα διαταγή/ εκάναν τους αντάρτες/ να τρέχουν σαν λαγοί/ την κόκκινη αρκούδα/ να πάρει τα βουνά/ ω, γενναίε βασιλιά.
ΑΡΙΣΤΕΡΟΙ: Δεν μας τρομάζουν/ των Αγγλων τα κανόνια/ ούτε του Σκόμπι/ η νέα διαταγή./ Το 'χουμε γράψει/ στο Σύνταγμα με αίμα/ ελευθερία και όχι κατοχή.
ΒΑΣ.: Έτσι θέλουμε/ και θα τον φέρουμε/ τον βασιλιά, τον βασιλιά/ που θα μας φέρει λευτεριά.
ΑΡ.: Γιούπι για-για-, γιούπι-γιούπι για/ δεν τον θέλουμε τον βασιλιά/ θέλουμε λαοκρατία/ λαϊκή κυριαρχία/ γιούπι για-για, γιούπι-γιούπι για.
ΒΑΣ.: Γιούπι για-για, γιούπι-γιούπι για/ των Ταγμάτων Ασφαλείας τα παιδιά/ με τους Άγγλους χέρι-χέρι/ και με τα παιδιά της «Χ»/ ως τη Μόσχα θε να κάνουν κατοχή.
ΑΡ.: Το πουλί του Σκόμπι/ είναι κόμποι κόμποι/ κι έβγαλε φιρμάνι/ για να ξεθυμάνει/ πάει στο Κολωνάκι/ για να βρει αγοράκι/ το πουλί του Σκόμπι/ είναι κόμποι κόμποι/ κι αν λυθούν οι κόμποι/ τι θα γίνει, Σκόμπι/ με την αγγλική πολιτική, κλπ.
ΒΑΣ.: Γύρνα ξανά/ στην παλιά σου φωλιά/ βασιλιά./ Ο λαός σου εσένα ζητά/ γύρνα ξανά./ Κι όταν θα 'ρθεις/κουκουέδες εδώ δεν θα βρεις/ εθνοφύλακες θα 'ναι φρουροί/ γύρνα ξανά.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου