Επιμέλεια: Βασιλική Λάζου. Διδάκτορας Ιστορίας Παντείου Πανεπιστημίου – HotDoc History
Κυβερνητικό δελτίο πληροφοριών 1961: «Εκδηλώσεις σκοπόν έχουσαι την επαναφοράν εις την μνήμην των δραματικών γεγονότων των Δεκεμβριανών».
Tο άκρως απόρρητο μνημόνιο του Αμερικανού πρεσβευτή στην Ελλάδα (1962-65) Χένρι Λαμπουίς (Henry R. Labouisse) με ημερομηνία 5 Απριλίου 1963 (Τεκμήριο 1) ενημερώνει τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Ντιν Ρασκ (Dean Rusk) σχετικά με την πιθανότητα πραξικοπήματος στην Ελλάδα Παραθέτουμε αποσπάσματα από την πρώτη και την τελευταία σελίδα:
Εχουμε λάβει ανησυχητικές πληροφορίες αυτή την εβδομάδα σχετικά με την οργάνωση ενός πραξικοπήματος ενάντια στην ελληνική κυβέρνηση. Ενώ οι ενδείξεις είναι ότι το πραξικόπημα δεν σχεδιάζεται για το άμεσο μέλλον, οι πληροφορίες, οι οποίες προέρχονται από τον στρατηγό Καρδαμάκη, τον πρόσφατα αποστρατευθέντα αρχηγό του Επιτελείου του Ελληνικού Στρατού, είναι τόσο αυθεντικές ώστε πιστεύω ότι τόσο εσείς όσο και ο πρόεδρος θα πρέπει να ενημερωθείτε για την πιθανότητα μιας ανατροπής στην Ελλάδα κάποια στιγμή μέσα στους επόμενους μήνες.
Η τελευταία παράγραφος του μνημονίου αναφέρεται στο αν πρέπει ή όχι να ενημερωθούν ο βασιλιάς και ο Ελληνας πρωθυπουργός.
Δεν διαγνώσκω επί του παρόντος καμία χρησιμότητα στο να ειδοποιήσουμε είτε τον βασιλιά είτε τον πρωθυπουργό για αυτή την πιθανότητα (σ.σ: του πραξικοπήματος). Εν τω μεταξύ θα πρέπει να σκεφτούμε ποια περαιτέρω δράση μπορούμε να λάβουμε για να αποτρέψουμε μια εξέλιξη η οποία πιστεύω ακράδαντα ότι θα είναι τραγική για την Ελλάδα σε αυτήν τη φάση της ιστορίας της. Φυσικά, θα εκτιμούσαμε ιδιαίτερα προτάσεις ή καθοδήγηση εκ μέρους σας.
Ο δημόσιος αντικομμουνιστικός λόγος στην πολιτική αλλά και σε άλλους τομείς της δημόσιας σφαίρας, όπως στην εκπαίδευση και στον Τύπο, αποτέλεσε δομικό στοιχείο της κυρίαρχης μετεμφυλιακής ιδεολογίας της εθνικοφροσύνης. Ακρως απόρρητο έγγραφο της Υπηρεσίας Πληροφοριών του υπουργείου Προεδρίας Κυβερνήσεως με ημερομηνία 20 Νοεμβρίου 1961 (Τεκμήριο 2) καθορίζει με λεπτομέρεια το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της 17ης επετείου των Δεκεμβριανών, από τις 3 έως τις 11 Δεκεμβρίου 1961. Το έγγραφο φέρει την υπογραφή του Αχιλλέα Γεροκωστόπουλου, υφυπουργού Προεδρίας Κυβερνήσεως στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή το 1961 και υφυπουργού Εξωτερικών στην κυβέρνηση Παναγιώτη Κανελλόπουλου το 1967.
Καταδεικνύει δε μια κεντρικά οργανωμένη και κατευθύνόμενη προπαγανδιστική εκστρατεία με στόχο τη διαμόρφωση συγκεκριμένης πολιτικής συνείδησης και συμπεριφοράς.
Τηρητέα γραμμή: Ηρεμοι εκδηλώσεις σκοπόν έχουσαι: α/ Την επαναφοράν εις την μνήμην των δραματικών γεγονότων των Δεκεμβριανών, δι’ άτινα εσχάτως καταβάλλεται ιδιαιτέρα προσπάθεια των Κομμουνιστών, είτε να λησμονηθούν τελείως, είτε να μεταβιβασθούν εις τας επερχομένας γεννεάς τελείως διαστρεβλωμένα, β/ την απότισιν φόρου τιμής εις τους σφαγιασθέντας. γ/ την ανάπτυξιν του ύψους των Εθνικών ζημιών εκ των Δεκεμβριανών (απώλειαι - Υλικαί ζημίαι - Καταστροφαί δ/ τη σύγκρισιν των εποχών και την επιτελούμενην σήμερον Εθνικήν αναδημιουργίαν.
Για αυτό τον σκοπό θα γινόταν χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων: Τύπος, ραδιόφωνο, διανομή εντύπων και άλλα. Επιπρόσθετα προβλεπόταν η εκτέλεση μνημοσύνων στις πρωτεύουσες των νομών και των επαρχιών. Στη συνέχεια του εγγράφου εξειδικεύονταν τα καθήκοντα ανά υπουργείο.
Υπουργείο Εθνικής Αμύνης (Γ.Ε.ΕΘ.Α). Α/ Γενικοί εκδηλώσεις. ι/ Ομιλίαι εις στρατιωτικάς μονάδας εν συγκεντρώσει με θέματα, τας καταστροφάς του συμμοριτοπόλεμου, την ύπουλον τακτικήν του κομμουνιστικού συνωμοτισμού, τον ρόλον των Ενόπλων Δυνάμεων δια την αντιμετώπισην του εσωτερικού εχθρού κ.λ.π. ιι/ Επιμνημόσυνοι δεήσεις εις τας μονάδας, δια τους πεσόντας κατά τον αγώνα εναντίον των Κ.Σ. (σ.σ.: Κομμουνιστοσυμμοριτών) ιιι/ Συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων εις τους κατά τόπους εορτασμούς. ιν/ Κινητοποίησις των παλαιοπολεμιστικών σωματείων - Εφέδρων αξιωματικών αναπήρων κλπ. Κατάθεσις στεφάνου υπό των προεδρείων εις Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτου, ν/ Δημόσιοι συγκεντρώσεις των Τ.Ε.Α με συμμετοχή του πληθυσμού - επιμνημόσυνοι δεήσεις σφαγιασθέντων - ομιλίαι - διανομή εντύπου διαφωτιστικού υλικού. Β/ Ο Στρατιωτικός τύπος να τονίση επικαίρως την σημασίαν της νίκης του Ελληνισμού κατά των Ελληνοφώνων Οργάνων του Κομμουνισμού και να κάνη την σύγκριση των εποχών και την επιτελεσθείσαν πρόοδον. Φωτοεφημερίδες κλπ. Γ/ Ραδιοφωνικοί Σταθμοί. Οι Ραδιοφωνικοί Σταθμοί Ενόπλων Δυνάμεων να οργανώσουν ειδικά προγράμματα, κυρίως εθνικά σκετς και Σχόλια, την πρωίαν να γίνη ολιγόλεπτος ραδιοφωνική θρησκευτική δέησις, δια τους πεσόντας και σφαγιασθέντας. Να ληψθή μέριμνα ώστε να γνωστοποιηθή το πρόγραμμα ραδιοφωνικών εκπομπών.
Σε αυτή την κεντρικά οργανωμένη αντικομμουνιστική εκστρατεία συμμετείχε το «υπουργείο Εθνικής Παιδείας» μέσω της Εκκλησίας και της εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα:
α/ Εκκλησία. Επιμνημόσυνοι δεήσεις υπέρ πεσόντων και σφαγιασθέντων εις τας εκκλησίας, τόπους σφαγιασμού κλπ. Φόρος τιμής προς τους σφαγιασθέντας κληρικούς. Κηρύγματα εις τας εκκλησίας σχετικώς με την αντιχριστιανικήν θέσιν και δράσιν του Κομμουνισμού. Β/ Παιδεία. Φόρος τιμής προς τους σφαγιασθέντας εκπαιδευτικούς, ι/ Στοιχειώδης και Μέση Εκπαίδευσις. Ομιλίαι προς τους μαθητάς εις τα σχολεία με θέμα την ανασταλτικήν θέσιν και δράσιν του Κομμουνισμού δια την ανάπτυξιν του μορφωτικού και πνευματικού επιπέδου του λαού, ιι/ Πανεπιστημιακή. Ομιλίαι προς τους φοιτητάς. Γ/ Γενική Διεύθυνσις Γραμμάτων και Τεχνών. Να καταβληθή ειδική προσπάθεια δημιουργίας αυθορμήτων εκδηλώσεων, ομιλιών, συγκεντρώσεων κ.λπ. υπό των Καλλιτεχνικών και άλλων συναφών Σωματείων. Να γίνει ενός λεπτού σιγή εις τα Θέατρα, εις μνήμην της σφαγιασθείσης Ηθοποιού Παπαδάκη [...]
Ομιλίες προς τους αγρότες από γεωπόνους όφειλε να διοργανώσει και το υπουργείο Γεωργίας. Θέματα προς ανάπτυξη ήταν: «Αγρότης και Κομμουνισμός. Κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. Καταπίεσις του Αγρότου υπό του Κομμουνισμού». Στο ίδιο μήκος κύματος έπρεπε να κινηθεί και το υπουργείο Εργασίας, με ομιλίες με άξονα «την εκμετάλλευσιν του εργάτου υπό του κομμουνισμού καθώς επίσης την προσπάθειαν εξαφανίσεως του Συνδικαλισμού». Την ενημέρωση και προβολή των εκδηλώσεων αναλάμβανε το υπουργείο Προεδρίας Κυβερνήσεως με τις ακόλουθες δράσεις:
Α/ Να γίνει η κατάλληλος προβολή της επετείου δια του Τύπου του Εσωτερικού (Αθηνών-Επαρχιακού). Β/ Να γίνει ενημέρωσις της Κοινής Γνώμης του Εξωτερικού μερίμνη της Διευθύνσεως Εξωτερικού Τύπου εν συνεργασία προς την Υπηρεσίαν Πληροφοριών. Γ/ Οι Εθνικοί Ραδιοφωνικοί Σταθμοί (ΕΙΡ) να οργανώσουν ειδικά προγράμματα (ομιλίαι-σκετς-σχόλια) τονίζοντας την σημασίαν της επετείου, μερίμνη της Διευθύνσεως Ραδιοφωνίας Δ/ Να προβληθεί η επέτειος δια του Κινηματογράφου (ει δυνατόν σύνθεσις μικρού ντοκιμανταίρ) καθώς επίσης να ληφθούν άπαντα τα ενδεικνυόμενα μέτρα δια την ανά την χώραν παρακολούθηση των εκδηλώσεων, μερίμνη της Δ/σεως Οπτικών Μέσων. Ε/ Να εκδοθούν διάφορα διαφωτιστικά έντυπα, σχετικό με την επέτειον μερίμνη της Υπηρεσίας Πληροφοριών.
Τα τεκμήρια 3 και 4 είναι σελίδες από το Μηνιαίο Δελτίο Πληροφοριών για τον Απρίλιο 1967. Συντάχθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εθνικής Ασφαλείας του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Η αξία του έγκειται στο ότι παρακολουθεί τη δράση της ΕΔΑ και των κομμουνιστικών οργανώσεων λίγο πριν από το χουντικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, αλλά και καταγράφει τις αναμενόμενες αντιδράσεις της Αριστεράς αμέσως μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος:
Οι διαφυγόντες την σύλληψιν, πρέπει να εξασφαλίσουν την μεταξύ των επικοινωνίαν και να επιδιώξουν την ενθάρρυνση του λαού, με διασπορά προκηρύξεων, αναγραφήν συνθημάτων κ.λ.π. Πρέπει να επιδιωχθή η προσφυγή των “Σοσιαλιστικών Χωρών” εις το Συμβούλιον Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. "για την σωτηρίαν της Ελλάδας".
Εκδηλώσεις. 1) Κατά το από 1 έως 21 Απριλίου χρονικόν διάστημα, υπό της ηγεσίας της ΕΔΑ:
• Εδόθη εντολή προς τα στελέχη - υπευθύνους των Κομματικών Οργανώσεών της όπως δραστηριοποιηθούν προς την πλευράν δημιουργίας συχνών κινητοποιήσεων των Μετωπικών Οργανώσεων και των λοιπών επηρεαζομένων υπ’ αυτής, κοινωνικών, επιστημονικών, συνδικαλιστικών κλπ Συλλόγων ή Σωματείων, επί σκοπώ αποκλειστικής προβολής των πολιτικών θέσεων και συνθημάτων του Κόμματος και δημιουργίας ατμόσφαιρας γενικωτέρας αναταραχής.
• Απεφασίσθη όπως συνεχισθούν αι πολιτικοί κινητοποιήσεις των δυνάμεών της κατ’ ανιούσαν κλίμακα. Προς τον σκοπόν τούτον κατηρτίσθη πρόγραμμα αιφνιδιαστικών εκδηλώσεων εις το κέντρον των Αθηνών, συγκεντρώσεων εις κλειστούς χώρους, με προέκταση/ διαδηλώσεων μετά το πέρας τούτων, συγκεντρώσεων εν υπαίθρω, πολιτικών απεργιών κλπ. Ειδικώτερον καθωρίσθησαν επακριβώς οι τόποι και αι κομματικοί δυνάμεις, αι οποίοι θα καταλαμβάνουν τούτους κατά τας κινητοποιήσεις, οι υπεύθυνοι καθοδηγηταί, τα συνθήματα και αι εν γένει εκδηλώσεις, ως και ο ρόλος των Μετωπικών Οργανώσεων κατ’ αυτάς. Ως αιχμή των εκδηλώσεων καθωρίσθη η απεργία των Οικοδόμων και η Μαραθώνιος Πορεία Ειρήνης.
• Εδόθη και διενεμήθη εις τας Κομματικάς Οργανώσεις της έντυπον, υπό τον τίτλον «Προσανατολισμός της δουλειάς στην πολιτική καμπάνια αυτής της φάσης εις ο ανελύοντο αι πολιτικοί θέσεις του Κόμματος έναντι της σημερινής καταστάσεως και των εκλογών και υπεδεικνύοντο μέτρα δια την αποτελεσματικήν λειτουργίαν των εν λόγω Οργανώσεων.
• Απεστάλη προς τας Οργανώσεις του Κόμματος αυτής υπόδειγμα υπομνήματος, στρεφόμενον κατά της προηγουμένης Κυβερνήσεως, δια την συγκέντρωση/ υπογραφών και αποστολήν προς την Βουλήν των Ελλήνων, Αρχηγούς Κομμάτων και εφημερίδας των Αθηνών. Παραλλήλως εξετυπώθησαν και διεσπάρησαν εις διαφόρους πόλεις προκηρύξεις, αναγράφουσαι συνθήματα κατά της Κυβερνήσεως και προβάλλουσαι τας θέσεις του Κόμματος αυτής. Παρόμοια συνθήματα ενεγράφησαν επί τοίχων.
Οι πρώτες αντιστασιακές ενέργειες κατά της χούντας εκδηλώθηκαν αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας. Στελέχη της Αριστερός και του κεντρώου χώρου που διέφυγαν τη σύλληψη ιδρύουν τις πρώτες αντιστασιακές οργανώσεις (ΕΚΔΑ, ΔΑ, ΠΑΜ) ενώ αντιδικτατορικές προκηρύξεις ρίχνονται στην Αθήνα και σε επαρχιακές πόλεις.
Μετά τον σχηματισμόν της νέας Κυβερνήσεως, υπό των κομμουνιστών διεσπάρησαν εις Αθήνας προκηρύξεις, υπογραφόμεναι ως Δ.Ε.Α. (Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης» το κείμενον των οποίων έχει ως εξής:
Οργανωθείτε σε Δημοκρατικές Επιτροπές Αντιστάσεως. Κάτω το Πραξικόπημα- 114-Δεν θα περάσει ο Φασισμός - Μόνοι σας δημιουργείστε Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης.
Εις ετέρας προκηρύξεις ο παράνομος κομμουνισμός εμφανίζεται ως Σ.Ε. Α.Δ. Α. (Συντονιστική Επιτροπή Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης). Το κείμενον τούτων έχει ως ακολούθως:
ΕΛΛΗΝΙΚΕ ΛΑΕ. Επίορκοι Αξιωματικοί, ανάξιοι της Πατρίδος, εχρησιμοποίησαν τα όπλα που τους ενεπιστεύθης για να σου στερήσουν την Ελευθερία σου και κατέλυσαν το Πολίτευμα της Χώρας.
Συνέλαβαν και εκκακοποίησαν την Πολιτική ηγεσία του τόπου, κατέπνιξαν τις Πολιτικές Ελευθερίες του Λαού και εκήρυξαν Δικτατορία «ελεεινής μορφής». Ο Λαός κατάπληκτος αλλά όρθιος ευρίσκεται στις επάλξεις. Η Αντίσταση έχει ήδη αρχίσει. Η Ελλάδα και η Δημοκρατία θα σωθή. Οι Αδελφοί μας Μετανάστες Στρατεύονται για την υπόθεση της Δημοκρατίας. Η οργή και η περιφρόνηση των Λαών του Κόσμου ξεχειλίζει και θα καταπνίξη τους αδίστακτους τυχοδιώκτες.
ΕΛΛΗΝΙΚΕ ΛΑΕ Ορθιος, απτόητος, αλύγιστος, μείνε στις επάλξεις του αγώνος για την Ελευθερία. Ετοιμος να ανταποκριθής στο Εθνεγερτήριο σάλπισμα. Σ.Ε.Α.Δ.Α.
Εις ετέρας προκηρύξεις δακτυλογραφημένας, αναγράφονται οι κάτωθι στίχοι, υπό τον τίτλον “Μας κλέψανε τη λευτεριά”.
Η Χούντα και η Φρειδερίκη
Μας κλέψανε τη λευτεριά
Γίναν διχτάτορες οι λύκοι
Και μας ξεσχίζουν την καρδιά.
Οι στρατοκράτες μαύροι
Του Κωνσταντίνου οι μπράβοι
Είναι κοντά η ώρα
Που θε να ξεσπάσει η μπόρα
Του λαού η τρομερή
Για να σας αφανίσει
Κι έτσι να καθαρίσει
Ο τόπος μας μια μέρα
Απ’ του φασισμού τη λέρα
Ω προδότες βρωμεροί.
Σημ: Να το τραγουδάτε, όπως το κορόιδο Μουσολίνι. Διαδώστε το, όσο μπορείτε.
Δι’ άλλων προκηρύξεων, υποδεικνύεται εις τους αναγνώστας, όπως παρακολουθούν τακτικώς τας εκπομπάς του Ρ/Σ του ΚΚΕ.
Κυβερνητικό δελτίο πληροφοριών 1961: «Εκδηλώσεις σκοπόν έχουσαι την επαναφοράν εις την μνήμην των δραματικών γεγονότων των Δεκεμβριανών».
Τεκμήριο 1 Ακρως απόρρητο μνημόνιο του Αμερικανού πρεσβευτή στην Ελλάδα Χένρι Λαμπουίς προς τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Ντιν Ρασκ για την πιθανότητα πραξικοπήματος στην Ελλάδα 4 χρόνια πριν από την εκδήλωσή του (5 Απριλίου 1963)
Tο άκρως απόρρητο μνημόνιο του Αμερικανού πρεσβευτή στην Ελλάδα (1962-65) Χένρι Λαμπουίς (Henry R. Labouisse) με ημερομηνία 5 Απριλίου 1963 (Τεκμήριο 1) ενημερώνει τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Ντιν Ρασκ (Dean Rusk) σχετικά με την πιθανότητα πραξικοπήματος στην Ελλάδα Παραθέτουμε αποσπάσματα από την πρώτη και την τελευταία σελίδα:
Εχουμε λάβει ανησυχητικές πληροφορίες αυτή την εβδομάδα σχετικά με την οργάνωση ενός πραξικοπήματος ενάντια στην ελληνική κυβέρνηση. Ενώ οι ενδείξεις είναι ότι το πραξικόπημα δεν σχεδιάζεται για το άμεσο μέλλον, οι πληροφορίες, οι οποίες προέρχονται από τον στρατηγό Καρδαμάκη, τον πρόσφατα αποστρατευθέντα αρχηγό του Επιτελείου του Ελληνικού Στρατού, είναι τόσο αυθεντικές ώστε πιστεύω ότι τόσο εσείς όσο και ο πρόεδρος θα πρέπει να ενημερωθείτε για την πιθανότητα μιας ανατροπής στην Ελλάδα κάποια στιγμή μέσα στους επόμενους μήνες.
Η τελευταία παράγραφος του μνημονίου αναφέρεται στο αν πρέπει ή όχι να ενημερωθούν ο βασιλιάς και ο Ελληνας πρωθυπουργός.
Δεν διαγνώσκω επί του παρόντος καμία χρησιμότητα στο να ειδοποιήσουμε είτε τον βασιλιά είτε τον πρωθυπουργό για αυτή την πιθανότητα (σ.σ: του πραξικοπήματος). Εν τω μεταξύ θα πρέπει να σκεφτούμε ποια περαιτέρω δράση μπορούμε να λάβουμε για να αποτρέψουμε μια εξέλιξη η οποία πιστεύω ακράδαντα ότι θα είναι τραγική για την Ελλάδα σε αυτήν τη φάση της ιστορίας της. Φυσικά, θα εκτιμούσαμε ιδιαίτερα προτάσεις ή καθοδήγηση εκ μέρους σας.
Προπαγάνδα «δι’ όλων των διαθεσίμων μέσων»
Ο δημόσιος αντικομμουνιστικός λόγος στην πολιτική αλλά και σε άλλους τομείς της δημόσιας σφαίρας, όπως στην εκπαίδευση και στον Τύπο, αποτέλεσε δομικό στοιχείο της κυρίαρχης μετεμφυλιακής ιδεολογίας της εθνικοφροσύνης. Ακρως απόρρητο έγγραφο της Υπηρεσίας Πληροφοριών του υπουργείου Προεδρίας Κυβερνήσεως με ημερομηνία 20 Νοεμβρίου 1961 (Τεκμήριο 2) καθορίζει με λεπτομέρεια το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της 17ης επετείου των Δεκεμβριανών, από τις 3 έως τις 11 Δεκεμβρίου 1961. Το έγγραφο φέρει την υπογραφή του Αχιλλέα Γεροκωστόπουλου, υφυπουργού Προεδρίας Κυβερνήσεως στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή το 1961 και υφυπουργού Εξωτερικών στην κυβέρνηση Παναγιώτη Κανελλόπουλου το 1967.
Καταδεικνύει δε μια κεντρικά οργανωμένη και κατευθύνόμενη προπαγανδιστική εκστρατεία με στόχο τη διαμόρφωση συγκεκριμένης πολιτικής συνείδησης και συμπεριφοράς.
Τεκμήριο 2 Απόρρητο έγγραφο του υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως (20 Νοεμβρίου 1961) σχεδιάζει προπαγανδιστική εκστρατεία με «τηρητέα γραμμή: Την επαναφοράν εις την μνήμην ίων δραματικών γεγονότων των Δεκεμβριανών, δι' άτινα εσχάτως καταβάλλεται ιδιαιτέρα προσπάθεια των Κομμουνιστών, είτε να λησμονηθούν τελείως, είτε να μεταβιβασθούν εις τας επερχομένας γεννεάς τελείως διαστρεβλωμένα»
Τηρητέα γραμμή: Ηρεμοι εκδηλώσεις σκοπόν έχουσαι: α/ Την επαναφοράν εις την μνήμην των δραματικών γεγονότων των Δεκεμβριανών, δι’ άτινα εσχάτως καταβάλλεται ιδιαιτέρα προσπάθεια των Κομμουνιστών, είτε να λησμονηθούν τελείως, είτε να μεταβιβασθούν εις τας επερχομένας γεννεάς τελείως διαστρεβλωμένα, β/ την απότισιν φόρου τιμής εις τους σφαγιασθέντας. γ/ την ανάπτυξιν του ύψους των Εθνικών ζημιών εκ των Δεκεμβριανών (απώλειαι - Υλικαί ζημίαι - Καταστροφαί δ/ τη σύγκρισιν των εποχών και την επιτελούμενην σήμερον Εθνικήν αναδημιουργίαν.
Για αυτό τον σκοπό θα γινόταν χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων: Τύπος, ραδιόφωνο, διανομή εντύπων και άλλα. Επιπρόσθετα προβλεπόταν η εκτέλεση μνημοσύνων στις πρωτεύουσες των νομών και των επαρχιών. Στη συνέχεια του εγγράφου εξειδικεύονταν τα καθήκοντα ανά υπουργείο.
Υπουργείο Εθνικής Αμύνης (Γ.Ε.ΕΘ.Α). Α/ Γενικοί εκδηλώσεις. ι/ Ομιλίαι εις στρατιωτικάς μονάδας εν συγκεντρώσει με θέματα, τας καταστροφάς του συμμοριτοπόλεμου, την ύπουλον τακτικήν του κομμουνιστικού συνωμοτισμού, τον ρόλον των Ενόπλων Δυνάμεων δια την αντιμετώπισην του εσωτερικού εχθρού κ.λ.π. ιι/ Επιμνημόσυνοι δεήσεις εις τας μονάδας, δια τους πεσόντας κατά τον αγώνα εναντίον των Κ.Σ. (σ.σ.: Κομμουνιστοσυμμοριτών) ιιι/ Συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων εις τους κατά τόπους εορτασμούς. ιν/ Κινητοποίησις των παλαιοπολεμιστικών σωματείων - Εφέδρων αξιωματικών αναπήρων κλπ. Κατάθεσις στεφάνου υπό των προεδρείων εις Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτου, ν/ Δημόσιοι συγκεντρώσεις των Τ.Ε.Α με συμμετοχή του πληθυσμού - επιμνημόσυνοι δεήσεις σφαγιασθέντων - ομιλίαι - διανομή εντύπου διαφωτιστικού υλικού. Β/ Ο Στρατιωτικός τύπος να τονίση επικαίρως την σημασίαν της νίκης του Ελληνισμού κατά των Ελληνοφώνων Οργάνων του Κομμουνισμού και να κάνη την σύγκριση των εποχών και την επιτελεσθείσαν πρόοδον. Φωτοεφημερίδες κλπ. Γ/ Ραδιοφωνικοί Σταθμοί. Οι Ραδιοφωνικοί Σταθμοί Ενόπλων Δυνάμεων να οργανώσουν ειδικά προγράμματα, κυρίως εθνικά σκετς και Σχόλια, την πρωίαν να γίνη ολιγόλεπτος ραδιοφωνική θρησκευτική δέησις, δια τους πεσόντας και σφαγιασθέντας. Να ληψθή μέριμνα ώστε να γνωστοποιηθή το πρόγραμμα ραδιοφωνικών εκπομπών.
Σε αυτή την κεντρικά οργανωμένη αντικομμουνιστική εκστρατεία συμμετείχε το «υπουργείο Εθνικής Παιδείας» μέσω της Εκκλησίας και της εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα:
Δημιουργία... αυθόρμητων εκδηλώσεων
α/ Εκκλησία. Επιμνημόσυνοι δεήσεις υπέρ πεσόντων και σφαγιασθέντων εις τας εκκλησίας, τόπους σφαγιασμού κλπ. Φόρος τιμής προς τους σφαγιασθέντας κληρικούς. Κηρύγματα εις τας εκκλησίας σχετικώς με την αντιχριστιανικήν θέσιν και δράσιν του Κομμουνισμού. Β/ Παιδεία. Φόρος τιμής προς τους σφαγιασθέντας εκπαιδευτικούς, ι/ Στοιχειώδης και Μέση Εκπαίδευσις. Ομιλίαι προς τους μαθητάς εις τα σχολεία με θέμα την ανασταλτικήν θέσιν και δράσιν του Κομμουνισμού δια την ανάπτυξιν του μορφωτικού και πνευματικού επιπέδου του λαού, ιι/ Πανεπιστημιακή. Ομιλίαι προς τους φοιτητάς. Γ/ Γενική Διεύθυνσις Γραμμάτων και Τεχνών. Να καταβληθή ειδική προσπάθεια δημιουργίας αυθορμήτων εκδηλώσεων, ομιλιών, συγκεντρώσεων κ.λπ. υπό των Καλλιτεχνικών και άλλων συναφών Σωματείων. Να γίνει ενός λεπτού σιγή εις τα Θέατρα, εις μνήμην της σφαγιασθείσης Ηθοποιού Παπαδάκη [...]
Ομιλίες προς τους αγρότες από γεωπόνους όφειλε να διοργανώσει και το υπουργείο Γεωργίας. Θέματα προς ανάπτυξη ήταν: «Αγρότης και Κομμουνισμός. Κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. Καταπίεσις του Αγρότου υπό του Κομμουνισμού». Στο ίδιο μήκος κύματος έπρεπε να κινηθεί και το υπουργείο Εργασίας, με ομιλίες με άξονα «την εκμετάλλευσιν του εργάτου υπό του κομμουνισμού καθώς επίσης την προσπάθειαν εξαφανίσεως του Συνδικαλισμού». Την ενημέρωση και προβολή των εκδηλώσεων αναλάμβανε το υπουργείο Προεδρίας Κυβερνήσεως με τις ακόλουθες δράσεις:
Α/ Να γίνει η κατάλληλος προβολή της επετείου δια του Τύπου του Εσωτερικού (Αθηνών-Επαρχιακού). Β/ Να γίνει ενημέρωσις της Κοινής Γνώμης του Εξωτερικού μερίμνη της Διευθύνσεως Εξωτερικού Τύπου εν συνεργασία προς την Υπηρεσίαν Πληροφοριών. Γ/ Οι Εθνικοί Ραδιοφωνικοί Σταθμοί (ΕΙΡ) να οργανώσουν ειδικά προγράμματα (ομιλίαι-σκετς-σχόλια) τονίζοντας την σημασίαν της επετείου, μερίμνη της Διευθύνσεως Ραδιοφωνίας Δ/ Να προβληθεί η επέτειος δια του Κινηματογράφου (ει δυνατόν σύνθεσις μικρού ντοκιμανταίρ) καθώς επίσης να ληφθούν άπαντα τα ενδεικνυόμενα μέτρα δια την ανά την χώραν παρακολούθηση των εκδηλώσεων, μερίμνη της Δ/σεως Οπτικών Μέσων. Ε/ Να εκδοθούν διάφορα διαφωτιστικά έντυπα, σχετικό με την επέτειον μερίμνη της Υπηρεσίας Πληροφοριών.
Τεκμήριο 3. Απόσπασμα του Μηνιαίου Δελτίου Πληροφοριών της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλείας όπου καταγράφεται ένα από τα πρώτα προσκλητήρια αντίστασης: «Ελληνικέ Λαέ, όρθιος, απτόητος, αλύγιστος, μείνε στις επάλξεις του αγώνος για την Ελευθερία»
Διά τον φόβο των αντιδράσεων της ΕΔΑ
Τα τεκμήρια 3 και 4 είναι σελίδες από το Μηνιαίο Δελτίο Πληροφοριών για τον Απρίλιο 1967. Συντάχθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εθνικής Ασφαλείας του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Η αξία του έγκειται στο ότι παρακολουθεί τη δράση της ΕΔΑ και των κομμουνιστικών οργανώσεων λίγο πριν από το χουντικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, αλλά και καταγράφει τις αναμενόμενες αντιδράσεις της Αριστεράς αμέσως μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος:
Οι διαφυγόντες την σύλληψιν, πρέπει να εξασφαλίσουν την μεταξύ των επικοινωνίαν και να επιδιώξουν την ενθάρρυνση του λαού, με διασπορά προκηρύξεων, αναγραφήν συνθημάτων κ.λ.π. Πρέπει να επιδιωχθή η προσφυγή των “Σοσιαλιστικών Χωρών” εις το Συμβούλιον Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. "για την σωτηρίαν της Ελλάδας".
Εκδηλώσεις. 1) Κατά το από 1 έως 21 Απριλίου χρονικόν διάστημα, υπό της ηγεσίας της ΕΔΑ:
• Εδόθη εντολή προς τα στελέχη - υπευθύνους των Κομματικών Οργανώσεών της όπως δραστηριοποιηθούν προς την πλευράν δημιουργίας συχνών κινητοποιήσεων των Μετωπικών Οργανώσεων και των λοιπών επηρεαζομένων υπ’ αυτής, κοινωνικών, επιστημονικών, συνδικαλιστικών κλπ Συλλόγων ή Σωματείων, επί σκοπώ αποκλειστικής προβολής των πολιτικών θέσεων και συνθημάτων του Κόμματος και δημιουργίας ατμόσφαιρας γενικωτέρας αναταραχής.
• Απεφασίσθη όπως συνεχισθούν αι πολιτικοί κινητοποιήσεις των δυνάμεών της κατ’ ανιούσαν κλίμακα. Προς τον σκοπόν τούτον κατηρτίσθη πρόγραμμα αιφνιδιαστικών εκδηλώσεων εις το κέντρον των Αθηνών, συγκεντρώσεων εις κλειστούς χώρους, με προέκταση/ διαδηλώσεων μετά το πέρας τούτων, συγκεντρώσεων εν υπαίθρω, πολιτικών απεργιών κλπ. Ειδικώτερον καθωρίσθησαν επακριβώς οι τόποι και αι κομματικοί δυνάμεις, αι οποίοι θα καταλαμβάνουν τούτους κατά τας κινητοποιήσεις, οι υπεύθυνοι καθοδηγηταί, τα συνθήματα και αι εν γένει εκδηλώσεις, ως και ο ρόλος των Μετωπικών Οργανώσεων κατ’ αυτάς. Ως αιχμή των εκδηλώσεων καθωρίσθη η απεργία των Οικοδόμων και η Μαραθώνιος Πορεία Ειρήνης.
• Εδόθη και διενεμήθη εις τας Κομματικάς Οργανώσεις της έντυπον, υπό τον τίτλον «Προσανατολισμός της δουλειάς στην πολιτική καμπάνια αυτής της φάσης εις ο ανελύοντο αι πολιτικοί θέσεις του Κόμματος έναντι της σημερινής καταστάσεως και των εκλογών και υπεδεικνύοντο μέτρα δια την αποτελεσματικήν λειτουργίαν των εν λόγω Οργανώσεων.
• Απεστάλη προς τας Οργανώσεις του Κόμματος αυτής υπόδειγμα υπομνήματος, στρεφόμενον κατά της προηγουμένης Κυβερνήσεως, δια την συγκέντρωση/ υπογραφών και αποστολήν προς την Βουλήν των Ελλήνων, Αρχηγούς Κομμάτων και εφημερίδας των Αθηνών. Παραλλήλως εξετυπώθησαν και διεσπάρησαν εις διαφόρους πόλεις προκηρύξεις, αναγράφουσαι συνθήματα κατά της Κυβερνήσεως και προβάλλουσαι τας θέσεις του Κόμματος αυτής. Παρόμοια συνθήματα ενεγράφησαν επί τοίχων.
Τεκμήριο 4. Μηνιαίο Δελτίο Πληροφοριών της Γενικής Διεύθυνσης Εθνικής Ασφαλείας για ιη δράση της ΕΔΑ και ίων κομμουνιστικών οργανώσεων λίγο πριν από το χουντικό πραξικόπημα, τον Απρίλιο 1967.
«Οργανώστε Δημοκρατικές Επιτροπές Αντιστάσεως»
Οι πρώτες αντιστασιακές ενέργειες κατά της χούντας εκδηλώθηκαν αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας. Στελέχη της Αριστερός και του κεντρώου χώρου που διέφυγαν τη σύλληψη ιδρύουν τις πρώτες αντιστασιακές οργανώσεις (ΕΚΔΑ, ΔΑ, ΠΑΜ) ενώ αντιδικτατορικές προκηρύξεις ρίχνονται στην Αθήνα και σε επαρχιακές πόλεις.
Μετά τον σχηματισμόν της νέας Κυβερνήσεως, υπό των κομμουνιστών διεσπάρησαν εις Αθήνας προκηρύξεις, υπογραφόμεναι ως Δ.Ε.Α. (Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης» το κείμενον των οποίων έχει ως εξής:
Οργανωθείτε σε Δημοκρατικές Επιτροπές Αντιστάσεως. Κάτω το Πραξικόπημα- 114-Δεν θα περάσει ο Φασισμός - Μόνοι σας δημιουργείστε Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης.
Εις ετέρας προκηρύξεις ο παράνομος κομμουνισμός εμφανίζεται ως Σ.Ε. Α.Δ. Α. (Συντονιστική Επιτροπή Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης). Το κείμενον τούτων έχει ως ακολούθως:
ΕΛΛΗΝΙΚΕ ΛΑΕ. Επίορκοι Αξιωματικοί, ανάξιοι της Πατρίδος, εχρησιμοποίησαν τα όπλα που τους ενεπιστεύθης για να σου στερήσουν την Ελευθερία σου και κατέλυσαν το Πολίτευμα της Χώρας.
Συνέλαβαν και εκκακοποίησαν την Πολιτική ηγεσία του τόπου, κατέπνιξαν τις Πολιτικές Ελευθερίες του Λαού και εκήρυξαν Δικτατορία «ελεεινής μορφής». Ο Λαός κατάπληκτος αλλά όρθιος ευρίσκεται στις επάλξεις. Η Αντίσταση έχει ήδη αρχίσει. Η Ελλάδα και η Δημοκρατία θα σωθή. Οι Αδελφοί μας Μετανάστες Στρατεύονται για την υπόθεση της Δημοκρατίας. Η οργή και η περιφρόνηση των Λαών του Κόσμου ξεχειλίζει και θα καταπνίξη τους αδίστακτους τυχοδιώκτες.
ΕΛΛΗΝΙΚΕ ΛΑΕ Ορθιος, απτόητος, αλύγιστος, μείνε στις επάλξεις του αγώνος για την Ελευθερία. Ετοιμος να ανταποκριθής στο Εθνεγερτήριο σάλπισμα. Σ.Ε.Α.Δ.Α.
Εις ετέρας προκηρύξεις δακτυλογραφημένας, αναγράφονται οι κάτωθι στίχοι, υπό τον τίτλον “Μας κλέψανε τη λευτεριά”.
Η Χούντα και η Φρειδερίκη
Μας κλέψανε τη λευτεριά
Γίναν διχτάτορες οι λύκοι
Και μας ξεσχίζουν την καρδιά.
Οι στρατοκράτες μαύροι
Του Κωνσταντίνου οι μπράβοι
Είναι κοντά η ώρα
Που θε να ξεσπάσει η μπόρα
Του λαού η τρομερή
Για να σας αφανίσει
Κι έτσι να καθαρίσει
Ο τόπος μας μια μέρα
Απ’ του φασισμού τη λέρα
Ω προδότες βρωμεροί.
Σημ: Να το τραγουδάτε, όπως το κορόιδο Μουσολίνι. Διαδώστε το, όσο μπορείτε.
Δι’ άλλων προκηρύξεων, υποδεικνύεται εις τους αναγνώστας, όπως παρακολουθούν τακτικώς τας εκπομπάς του Ρ/Σ του ΚΚΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου