Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο του ΚΚΕ «Σύγχρονη Εποχή» ένα σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο. Πρόκειται για τα πλήρη πρακτικά της 18ης ολομέλειας της Κ.Ε. του κόμματος που συνεδρίασε στο διάστημα από 24 Ιουνίου έως 2 Ιουλίου του 1973, μέσα στη δικτατορία, πέντε χρόνια και οκτώ μήνες μετά τη 12η ολομέλεια του 1968 όπου το ΚΚΕ διασπάστηκε και περίπου επτά μήνες αφότου ο Χαρίλαος Φλωράκης ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το ΚΚΕ δίνει στη δημοσιότητα πλήρη πρακτικά κομματικών σωμάτων με μεγάλη ιστορική σημασία. Το 2008 δημοσιεύτηκαν τα πρακτικά της 12ης ολομέλειας του 1968 (της ολομέλειας της διάσπασης). Το 2010 δημοσιεύτηκαν τα πρακτικά της 3ης συνδιάσκεψης του 1950, του πρώτου κομματικού σώματος με περίπου αρμοδιότητες συνεδρίου αμέσως μετά τον εμφύλιο πόλεμο, όπου εξετάστηκε όλη η κομματική πορεία στη δεκαετία του ’40.
Την ίδια χρονιά εκδόθηκαν τα πρακτικά της 6ης ολομέλειας του 1956 όπου καθαιρέθηκε από τη θέση του γενικού γραμματέα ο Ν. Ζαχαριάδης. Επίσης το 2011 εκδόθηκαν τα πρακτικά της 7ης ολομέλειας της Κ.Ε. του 1957 όπου ο Ν. Ζαχαριάδης βρέθηκε στη θέση του κατηγορουμένου για όλη την προηγούμενη πορεία του ΚΚΕ, διαγράφηκε από το κόμμα και χαρακτηρίστηκε ύποπτος για συνεργασία με τον ταξικό αντίπαλο.
Τα πρακτικά της 18ης ολομέλειας που δίνονται τώρα στη δημοσιότητα έχουν ξεχωριστή ιστορική σημασία γιατί σε αυτό το κομματικό σώμα πέραν των τρεχουσών εξελίξεων συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν τα προσυνεδριακά κείμενα (Θέσεις, σχέδιο προγράμματος και σχέδιο καταστατικού) με τα οποία το ΚΚΕ πήγε στο 9ο συνέδριό του τον Δεκέμβρη του 1973.
Θέσεις, σχέδιο προγράμματος και σχέδιο καταστατικού για το 9ο συνέδριο, μετά τη διάσπαση του 1968, η Κ.Ε. του κόμματος είχε εγκρίνει και την περίοδο που στο τιμόνι του ΚΚΕ ήταν ο Κώστας Κολιγιάννης. Συγκεκριμένα η 14η ολομέλεια (Απρίλιος 1970) είχε εγκρίνει προσυνεδριακές θέσεις και η 15η ολομέλεια (Φεβρουάριος 1971) ενέκρινε σχέδιο προγράμματος και σχέδιο καταστατικού.
Με την έγκριση νέων προσυνεδριακών ντοκουμέντων στη 18η ολομέλεια (1973) επί Χαρίλαου Φλωράκη πραγματοποιήθηκε μια ουσιαστική πολιτική και ιδεολογική ρήξη με το κομματικό παρελθόν τόσο πριν από τη διάσπαση του 1968 όσο και ύστερα απ’ αυτήν όπου γραμματέας του κόμματος ήταν ο Κώστας Κολιγιάννης. Η διευκρίνιση αυτή έχει μεγάλη πολιτική και ιστορική σημασία για να κατανοήσουμε σε βάθος το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο της διάσπασης και να αντιληφθούμε τι το καινούργιο έφερε στο ΚΚΕ η αλλαγή της ηγεσίας με επικεφαλής τον Χαρίλαο Φλωράκη.
Ο γράφων είχε και άλλες φορές την ευκαιρία να σημειώσει ότι η διάσπαση του 1968 δεν οφειλόταν σε ιδεολογικές, πολιτικές-προγραμματικές διαφορές αλλά στον φραξιονισμό και την ομαδοποίηση των προηγούμενων χρόνων -πριν από τη 12η ολομέλεια- που είχε δημιουργήσει δύο επί της ουσίας κόμματα τα οποία λειτουργούσαν στη συσκευασία του ενός. Αυτό που έχουμε στο μυαλό μας και γνωρίζουμε ως ΚΚΕ και ΚΚΕ Εσωτερικού με την πολιτικοϊδεολογική ταυτότητα που διέκρινε και χώριζε τον έναν από τον άλλο φορέα δεν υπήρχε στη 12η ολομέλεια.
Γράφαμε στο ένθετο της «Εφ.Συν.» για τη διάσπαση του 1968 (3.2.2018): «Στην ολομέλεια κανείς δεν αμφισβητούσε τον ρόλο της Σοβιετικής Ενωσης και του ΚΚΣΕ και είναι μάλλον παράλογο να πούμε ότι εκείνοι που επηρεάζονταν από τις τότε αναλύσεις των δυτικοευρωπαϊκών Κ.Κ. είχαν στο μυαλό τους αυτό που ακολούθησε. Αλλωστε ο ευρωκομμουνισμός εμφανίστηκε αργότερα, μετά τα γεγονότα της Τσεχοσλοβακίας (Αύγουστος του 1968), και επισήμως στα τέλη του 1975.
Το ίδιο παράλογο είναι να ισχυριστεί κανείς ότι οι νικητές της 12ης ολομέλειας είχαν στο μυαλό τους, σ’ εκείνο το κομματικό σώμα, το ΚΚΕ όπως το γνωρίσαμε στη Μεταπολίτευση κι όπως διαμορφώθηκε επί ηγεσίας Χαρίλαου Φλωράκη. Αν θέλουμε, επίσης, να είμαστε ακριβείς με τα γεγονότα, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι στη 12η ολομέλεια κανένα μέλος της Κ.Ε. του κόμματος δεν αμφισβητούσε τις αποφάσεις του 8ου συνεδρίου του ΚΚΕ (Μάιος 1961), το πρόγραμμα, το καταστατικό και την πολιτική τακτική που είχε ψηφίσει αυτό το συνέδριο. Οι έντονες διαφωνίες που είχαν εμφανιστεί το προηγούμενο διάστημα αναφορικά με το οργανωτικό ζήτημα (αν και πώς το ΚΚΕ θα είχε οργανωτική παρουσία μέσα στην Ελλάδα) ξεπεράστηκαν με την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών που υποχρέωσαν το κόμμα στην επανασύσταση των παράνομων κομματικών του οργανώσεων».
Η εκτίμηση αυτή αποδεικνύεται πλήρως αν συγκρίνει κανείς τα προσυνεδριακά κείμενα για το 9ο συνέδριο που εγκρίθηκαν το 1970 και 1971 επί Κολιγιάννη με αυτά που ενέκρινε η 18η ολομέλεια (1973) επί Χαρίλαου Φλωράκη. Κι αυτό γιατί επί Κολιγιάννη όλη η προετοιμασία του 9ου συνεδρίου από άποψη προγραμματικών κειμένων και ιδεολογικών θέσεων ήταν πλήρως ενταγμένη στη γραμμή του 8ου συνεδρίου. Υπό αυτή την έννοια οι αλλαγές που επέφερε στο κόμμα η 18η ολομέλεια με τα ντοκουμέντα που ενέκρινε ήταν μια μεγάλη τομή που σηματοδοτεί το ΚΚΕ όπως το γνωρίσαμε κι όπως εξελίχτηκε στη Μεταπολίτευση, αλλά και το ιστορικό σημείο κατά το οποίο οροθετούνται με σαφήνεια οι διαφορές του κόμματος με την παράταξη που δημιούργησε στη συνέχεια το ΚΚΕ Εσωτερικού.
Η έκδοση των πρακτικών της 18ης ολομέλειας συνοδεύεται από εισαγωγικό σημείωμα του Πολιτικού Γραφείου της Κ.Ε. του ΚΚΕ, το οποίο δυστυχώς διακρίνεται από προχειρότητες (λάθος ημερομηνίες για κομματικά σώματα κ.λπ.) και σκοπιμότητες. Η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ παρακάμπτει και δεν αξιολογεί καθόλου το γεγονός ότι προσυνεδριακά κείμενα για το 9ο συνέδριο υπήρξαν και επί Κολιγιάννη.
Ούτε προβαίνει σε συγκρίσεις με αυτά που ενέκρινε η 18η ολομέλεια επί Χ. Φλωράκη, αν και το ορθότερο θα ήταν μαζί με τη 18η ολομέλεια να εκδώσει και τα πρακτικά της 14ης και της 15ης ολομέλειας ώστε ο αναγνώστης και ο ιστορικός επιστήμονας να έχουν πλήρη εικόνα των ιδεολογικοπολιτικών διεργασιών μέσα στο κόμμα μετά τη 12η ολομέλεια του 1968.
Οπως και να ‘χει πάντως, η έκδοση των πρακτικών της 18ης ολομέλειας παραμένει σημαντικό γεγονός κι ελπίζουμε να συνοδευτεί με έκδοση και άλλου αρχειακού υλικού γύρω από την ιστορία του ΚΚΕ αυτής της περιόδου και γενικότερα.
Πηγή: Γιώργος Πετρόπουλος - "ΕφΣυν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου