Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ -ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Εν συντομία το θέμα έχει ως εξής: Στις 20 Μαρτίου 1947 δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο Γιάννης Ζέβγος, αναπληρωματικό μέλος του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Οι Αρχές αποφάσισαν να κηδευτεί την επομένη, 21 Μαρτίου, άρον άρον, παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειάς του.
Στις 22 Μαρτίου ταξίδεψαν στη Θεσσαλονίκη ο Ν. Ζαχαριάδης, ο Κώστας Καραγιώργης και ο Αλκιβιάδης Λούλης από το ΕΑΜ. Ο «Ριζοσπάστης» εκείνης της ημέρας έγραφε ότι θα ταξίδευαν αεροπορικώς. Και αυτό ακριβώς μετέδωσε μία ημέρα πριν η Ασφάλεια από την Αθήνα στην Ασφάλεια Θεσσαλονίκης, με υπογραφή του Θόδωρου Ρακιτζή.
Μάλιστα στο σχετικό έγγραφο αναφέρεται ότι τον Ζαχαριάδη θα συνοδεύει ο γιατρός Μανώλης Σιγανός, πράγμα λογικό αφού ο τελευταίος ήταν αυτός που κανόνιζε τα ζητήματα ασφαλείας και ήταν ουσιαστικά ο σωματοφύλακας του ηγέτης του ΚΚΕ.
Για την επιστροφή του Ζαχαριάδη στην Αθήνα οι Αρχές φαίνεται πως είχαν ενημερωθεί ότι θα γινόταν με το ατμόπλοιο «Πειραιεύς», το οποίο θα αναχωρούσε από τη Θεσσαλονίκη στις 25 Μαρτίου, στις 7 το πρωί. Οι σχετικές ενημερώσεις έφτασαν στις αρμόδιες αρχές των Αθηνών από την προηγούμενη, αλλά αυτό το ταξίδι ο ηγέτης του ΚΚΕ δεν το έκανε ποτέ.
Από τις Αρχές της Θεσσαλονίκης διαπιστώθηκε η επιβίβαση του Σιγανού στο ατμόπλοιο, αλλά υπήρχαν αμφιβολίες για την επιβίβαση του Ζαχαριάδη.
Μία ημέρα αργότερα η Ασφάλεια Αθηνών διαπίστωνε πως ο Ζαχαριάδης δεν έφτασε ποτέ στον Πειραιά με το συγκεκριμένο ατμόπλοιο και
Σιγανός, που ταξίδεψε με αυτό, αποβιβάστηκε στη Χαλκίδα.
Στο πλαίσιο των παραπάνω ακολούθησε ροή πληροφοριών προς τις διωκτικές αρχές, οι οποίες, στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους, είναι κατασκευασμένες. Από ποιους και γιατί, το αγνοούμε. Αναλυτικότερα:
Πληροφοριακό σημείωμα με ημερομηνία 5-4-1947 από το Κέντρο Αλλοδαπών της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αθηνών αναφέρει ότι ο Ζαχαριάδης επιβιβάστηκε στο ατμόπλοιο «Πειραιεύς» αλλά λίγο πριν τον απόπλου αποβιβάστηκε μεταμφιεσμένος ως θερμαστής.
Στη συνέχεια, συνοδευόμενος από 3 μέλη του ΚΚΕ, μετέβη στα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα, στη θέση Καϊμακτσαλάν, όπου έγινε συνάντηση των Κομμουνιστικών Κομμάτων Ελλάδας, Αλβανίας, Γιουγκοσλαβίας και Βουλγαρίας (τέσσερις αντιπρόσωποι από κάθε κόμμα).
Στη συνάντηση συζητήθηκαν τα ζητήματα ενίσχυσης του ΔΣΕ. Το ίδιο σημείωμα αναφέρει ότι ο Ζαχαριάδης επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη στις 3-4-1947, στις 7 μ.μ.
Νεότερο πληροφοριακό σημείωμα από την ίδια πηγή, με ημερομηνία 11-4-1947, ανέφερε ότι κατά τη συνάντηση των βαλκανικών κομμάτων στο Καϊμακτσαλάν ο επικεφαλής της βουλγαρικής αντιπροσωπείας έδωσε στον Νίκο Ζαχαριάδη το ποσό των 15.000 χρυσών λιρών για τη στρατολόγηση ανταρτών. Γιατί, όπως λέει το ίδιο σημείωμα, το Π.Γ. του ΚΚΕ είχε αποφασίσει να δίδεται σε κάθε νεοκατατασσόμενο στον ΑΣΕ το ποσό των 4 χρυσών λιρών προς ενίσχυση του ιδίου και της οικογένειάς του.
Αυτά τα μυθεύματα -μαζί με άλλα- δημοσιεύτηκαν πρώτη φορά στην εφημερίδα «Εθνική Φλόγα», στις 28-4-1947, που εξέδιδε ο Ναπολέων Ζέρβας ο οποίος εκείνο το διάστημα ήταν υπουργός Δημόσιας Τάξης.
Την επομένη, τα αναπαρήγαγαν δεξιές εφημερίδες, όπως η εφημερίδα «Εμπρός». Δεν αποκλείεται όλη αυτή η ροή πληροφοριών -που προερχόταν από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών της Ασφάλειας- να ήταν δουλειά του Ζέρβα με σκοπό τη δημοσιοποίηση του περιεχομένου της για συκοφάντηση του ΚΚΕ και του ηγέτη του.
Ο αστυνόμος Ιωάννης Καραχάλιος, πάντως, που όπως προαναφέραμε είχε αναλάβει την παρακολούθηση του Ζαχαριάδη και του ΚΚΕ σε κεντρικό επίπεδο, με σημείωμα, από 23-5-1947, προς την Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας ξεκαθάριζε πως όλες αυτές οι πληροφορίες «παρ’ ουδενόςτων συνεργαζόμενων πληροφοριοδοτών μας επιβεβαιώθησαν έστω ως φήμαι».
Ο Ζαχαριάδης πέρασε τα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα στις 6 Απριλίου 1947. Και από τη Γιουγκοσλαβία βγήκε στο βουνό τον Νοέμβριο του ίδιου έτους.
Η Ασφάλεια, αν και είχε πληροφόρηση ότι πέρασε στο εξωτερικό, δεχόταν διαρκώς και καθ’ όλη τη διάρκεια του εμφυλίου ανακριβείς πληροφορίες που τον ήθελαν εντός Ελλάδας. Αλλοτε στη Θεσσαλονίκη, άλλοτε στην Αλεξανδρούπολη, άλλοτε στο κέντρο της Αθήνας, άλλοτε να ταξιδεύει στα Γρεβενά.
Είναι φανερό πως ο εντοπισμός του τής είχε γίνει πονοκέφαλος. Και ακόμη πιο φανερό, πως -επειδή ήξερε πως ήταν απρόβλεπτος-δεν θεωρούσε καθόλου απίθανο να ξεπηδούσε από το πουθενά σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας.
Αδικο δεν είχε, γιατί ο Ζαχαριάδης ήταν όντως απρόβλεπτος και ειδήμων στην παράνομη δράση. Οπότε, αν οι καταστάσεις απαιτούσαν την παρουσία του, θα μπορούσε να πάει παντού.
ΣΤΕΡΗΣΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ
Το καθεστώς των Αθηνών αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια από τον Νίκο Ζαχαριάδη με το Βασιλικό Διάταγμα της 16-3-1948, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο τεύχος Γ' φύλλο 98. Τη σχετική εισήγηση είχε κάνει η Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας Αθηνών από τις 30-1-1948. Στην εισήγηση αυτή αναφερόταν η κομμουνιστική δράση του ηγέτη του ΚΚΕ από το 1925 μέχρι το 1948, με αρκετά, ομολογουμένως, λάθη και με τελικό συμπέρασμα: «Κατόπιν της αντεθνικής του ταύτης δράσεως παρακαλούμεν όπως ενεργήσητε αρμοδίως διά την αποστέρησιν της ελληνικής ιθαγένειας του συμφώνως προς το άρθρον 1 του ΑΣ' Ψηφίσματος “Περί αποστερήσεως Ελληνικής Ιθαγένειας προσώπων αντεθνικώς δρώντων εις τον εξωτερικόν”».
Από ένα έγγραφο της ίδιας υπηρεσίας, με ημερομηνία 28-11-1948, πληροφορούμαστε ότι πέραν του Ζαχαριάδη την ελληνική ιθαγένεια είχαν αποστερηθεί με παρόμοιες αποφάσεις οι: Μάρκος Βαφειάδης, Γιάννης Ιωαννίδης, Μιλτιάδης Πορφυρογένης, Πέτρος Ρούσος, Πέτρος Κόκκαλης, Λεωνίδας Στρίγγος, Δημήτρης Βλαντάς, Βασίλης Μπατζιώτας, Ανδρέας Τζήμας, Βάσος Γεωργίου, Πασχάλης Μητρόπολος (Μητρόφσκι - Σλαβομακεδόνας), Θόδωρος Δογάνης, Σεραφείμ Μάξιμος, Λευτέρης Μαυροειδής, Παναγιώτης Λειβαδάς, Ιωάννης Μανιάς, Λεωνίδας Ντρενάς, Γεώργιος Γεωργακόπουλος και Σάββας Μακρίδης.
Γι’ αυτά τα άτομα -μαζί και ο Ζαχαριάδης- η Ασφάλεια έστειλε ενημερωτικό έγγραφο στις κατά τόπους αρχές της αστυνομίας και της χωροφυλακής ώστε να ληφθούν μέτρα για τη διαγραφή τους από τα δημοτολόγια στα οποία ήταν εγγεγραμμένοι.
Κατά τ’ άλλα και μέχρι τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, η Ασφάλεια συγκεντρώνει στον φάκελο του Ζαχαριάδη δημοσιεύματα που τον αφορούν, δικά του άρθρα που καταφέρνει να προμηθευτεί από αναδημοσιεύσεις καθώς και ελάχιστες πληροφορίες για το ΚΚΕ που βρίσκει σε έντυπα, στον παράνομο Τύπο του κόμματος που πέφτει στα χέρια της ή από καταγραφές του ραδιοφωνικού Σταθμού του ΔΣΕ «Ελεύθερη Ελλάδα».
Η τελευταία καταγραφή μέσα στο 1949 έχει ημερομηνία 13-11-1949.0 Στρατός, και συγκεκριμένα το γραφείο πληροφοριών του αρχιστράτηγου Παπάγου, για κάποιο λόγο ζητάει από την Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας αντίγραφα των τριών γραμμάτων του Ν. Ζαχαριάδη το 1940-1941, δηλαδή αυτών που αφορούν τον ελληνοϊταλικό πόλεμο.
ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ 1950-1955
Η πρώτη αναφορά της Ασφάλειας για τον Ζαχαριάδη το 1950 αφορά ένα απόσπασμα από την ομιλία του στην 7η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ που έγινε τον Μάιο του ίδιου έτους. Το απόσπασμα αυτό ήταν επικεντρωμένο στην ανάγκη ενός πλατιού δημοκρατικού μετώπου το οποίο έπρεπε να επιδιώξει και να πετύχει το ΚΚΕ, με θέσεις, όμως, που να είναι απαλλαγμένες από τον εθνικισμό και τις διεκδικήσεις σε βάρος των Λαϊκών Δημοκρατιών των Βαλκανίων.
Ολο σχεδόν το υπόλοιπο του 1950 τις διωκτικές αρχές απασχολεί μία πληροφορία που διαβιβάστηκε σ' αυτές αλλά και σε άλλες υπηρεσίες την 1-6-1950 από τη Διεύθυνση Υπηρεσιών Πληροφοριών (προκάτοχος της ΚΥΠ). Τη σχετική αναφορά υπογράφει ο επικεφαλής της εν λόγω υπηρεσίας ταξίαρχος Πέτρος Νικολόπουλος.
Η πληροφορία έλεγε ότι στις 25 Μαΐου του 1950 ο Ζαχαριάδης εθεάθη στη Ρώμη. Παραθέτουμε τη σχετική αναφορά:
«Κατά πληροφορίας εκ Ρώμης δυναμένας να χαρακτηριστούν ως θετικαί ο Ν. Ζαχαριάδης εθεάθη την πρωίαν της 25ης Μαΐου εις Ρώμην. Εκ της γενομένης εν συνεχεία ερεύνης εν συνεργασία με τας αρμόδιας Ιταλικάς αρχάς, δεν κατέστη δυνατή η ανακάλυψίς του, παρά μόνον το ότι φέρεται ελθών εις Ρώμην από Μιλάνον.
Ουδεμία υπόθεσις δύναται να γένη μέχρι της στιγμής, περί του σκοπού της εμφανίσεως του Ζαχαριάδη εις Ιταλίαν, εν πάσει όμως περιπτώσει πρεπει να υπήρχον λίαν σοβαροί λόγοι.
Είναι ενδεχόμενόν να γινη εις Ιταλίαν συνάντησις στελεχών του ΚΚΕ προερχόμενων εξ Ελλάδος ή και άλλην Κ.Κ. διά την ανταλλαγήν απόψεων ή οδηγιών - Παρακαλείσθε όπως πάσαν σχετικήν πληροφορίαν ή κίνησιν προσώπων προς λήψιν επαφής με Ζαχαριάδην κοινοποιήσητε και εις την Δ.Υ.Πλ. προς ενημέρωσιν των εν Ρώμη Ελληνικών .Αρχών
Π. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ».
Η ροή των πληροφοριών συνεχίστηκε και το επόμενο διάστημα. Ηταν όντως ο Ζαχαριάδης στη Ρώμη; Τι έκανε εκεί; Πού πήγε; Με ποιους συναντήθηκε: Επειδή η ιστορία αυτή είναι ιδιαιτέρως διασκεδαστική αλλά και ενδεικτική του πανικού που δημιουργούσαν σας Αρχές πιθανές κινήσεις του ηγέτη του ΚΚΕ. θα παραθέσουμε ακόμη μία αναφορά που υποτίθεται ότι περιγράφει τις κινήσεις του Ζαχαριάδη στην Ιταλία
Στις 27-7-1950 ο Π. Νικολόπουλος και η υπηρεσία διαβίβαζαν στις Αρχές και στο γραφείο του αρχιστράτηγου Παπάγου την παρακάτω αναφορά:
«Εχομεν την τιμήν εν συνεχεία ταυταρίθμου 18 από 18/6/50 και 23 από 26/6/50 να γνωρίσωμεν ότι ο ανωτέρω αρχηγός του Κ.Κ.Ε. τελευταίως εις την Αλλοδαπήν εσημείωσε την κάτωθι κίνησιν.
1) Εκ Μιλάνου μετέβη εις Ρώμην τα μέσα του τρίτου 10ημέρου μηνός Μαΐου ε. έτους (πιθανώς 25ην). Δεν εξηκριβώθη πόθεν και πότε έφθασεν εις Μιλάνον.
»Εις Ρώμην διέμεινεν αρχικώς εις την έδραν του Κ.Κ. Ιταλίας και επί δύο ημέρας εις την οδόν ΑΣΙΑΓΚΟ Αριθ. 9 εις την οικίαν του ιατρού ραδιολόγου Μάριο ΤΕΡΑΝΟ συγγενούς του Γενικού Γραμματέα της Γενικής Συνομοσπονδίας εργατών Ιταλίας ΝΉ-ΒΙΤΟΡΙΟ Γκιουζέπε θεράποντος ιατρού και απολύτου εμπιστοσύνης του Αρχηγού του Κ.Κ. Ιταλίας ΤΟΛΙΑΤΙ Παλμίρο.
»Εχρησιμοποίησεν ως διερμηνέα τον συγχρόνως μετά τούτου αφιχθέντος εκ Τεργέστης κομμουνιστήν δήμαρχον Τεργέστης ΒΙΝΤΑΛΙ επικίνδυνον κομμουνιστήν και ένα εκ των δολοφόνων του ΤΡΟΣΚΥ.
Συνηντήθη μετά των α) ΝΑΤΟΡΙ Αλντο αρχηγού της κομμουνιστικής ομοσπονδίας ΡΩΜΗΣ και διά τούτου είχε συνεχή επαφήν μετά της ηγεσίας του Κ.Κ. Ιταλίας β) ΤΟΛΙΑΤΙ Παλμίρο αρχηγού του Κ.Κ. Ιταλίας γ) ΝΤΙΒΙΤΤΟΡΙΟ Γκιουζέπε γενικού Γραμματέως της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ιταλίας και Προέδρου της παγκοσμίου συνδικαλιστικής οργανώσεως (Π.Σ.Ο.) δ) ΚΑΜΠΑ Γιουσούφ αρχηγού της Αστυνομίας ΤΙΡΑΝΩΝ, όστις τας ημέρας εκείνας ευρίσκετο με ειδικήν αποστολήν της Αλβανικής Κυβερνήσεως εις Ρώμην ε) Μετά εκπροσώπων της εις Ρώμην Σοβιετικής Πρεσβείας παρά των όποιων εχρηματοδοτήθη και εντολής έλαβεν.
»Μετέσχεν εις Ρώμην συσκέψεως Κομινφορμικών στελεχών χωρών του σίδηρου Παραπετάσματος. Εις την σύσκεψιν ταύτην έλαβε μέρος και ο Ιταλός ΤΟΛΙΑΤΙ Παλμίρο ήτις επραγματοποιήθη το τελευταίον πενθήμερο Μαΐου ε. έτους.
2) Την Ιην Ιουνίου άγνωστον διά τίνος μέσου ανέχωρησε διά Γαλλίαν οπόθεν μετ’ ολίγας ημέρας επανήλθεν εις Ιταλίαν δι’ αυτοκινήτου και την 16 ίδιου μηνός μετέβη εις Τεργέστην.
»Η δι’ αυτοκινήτου μετακίνησίς του τω παρέσχε ελευθερίαν κινήσεως εντός της Ιταλίας διότι αι Ιταλικοί αρχαί λόγω της αθρόας μεταβάσεως εις Ρώμην προσκυνητών επί τη επετείω του Αγίου έτους είχον προσωρινώς χαλαρώσει τον έλεγχον των εισερχομένων και κινουμένων εντός της Ιταλίας.
3) Εις Τεργέστην εφιλοξενήθη παρά του χρησιμοποιηθέντος ως διερμηνέως του εις Ρωμήν κομμουνιστού δημάρχου ΒΙΝΤΑΛΙ.
»Σκοπός μεταβάσεώς του εις Τεργέστην ήτο κατά πληροφορίας όπως λάβη μέρος εις σύσκεψιν κομινφορμικών στελεχών, Ελλήνων κομμουνιστοσυμμοριτών και Γιουγκοσλαύων φυγάδων κομινφορμικών διά να οργανώσουν κέντρον προπαγάνδας, αντικατασκοπείας και γιάφκας διά τα κράτη Βαλκανικής και Ιταλίας.
»Εκ Τεργέστης προυτίθετο κατά πληροφορίας να επιστρέψη εις Ρώμην ίνα συναντηθή μετά εκπροσώπων της Σοβιετικής Πρεσβείας τους οποίους θα καθιστά ενήμερους επί των ληφθεισών αποφάσεων των στελεχών της συσκέψεως της Τεργέστης.
4) Κατά την διαδρομήν του από Ρώμην εις Μιλάνον σύνδεσμός του ήτο ο Ελλην γνωστός, υπό το επώνυμον, πιθανώς ψευδώνυμον ΜΑΝΟΥΚΟΣ.
»0 Σύνδεσμος ούτος παρέμεινε εις Ρώμην όσον χρονικόν διάστημα παρέμεινε και ο Ζαχαριάδης. Εν συνεχεία δε κατέφυγεν εις Μιλάνον όπου απωλέσθησαν τα ίχνη του.
5) Η μετάβασις του ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ εις Ρώμην και η συμμετοχή του εις δύο σοβαράς συσκέψεις κομινφορμικών στελεχών, εις ΡΩΜΗΝ και ΤΕΡΓΕΣΤΗΝ και η επαφή του μετά των κομμουνιστικών στελεχών της Ιταλίας άγει εις το συμπέρασμα ότι σκοπός της κινήσεως αυτής θα ήτο ο συντονισμός των ενεργειών των εκτός του παραπετάσματος Κ.Κ. δι’ ανάληψιν δράσεως εις το εγγύς ή προσεχές μέλλον εν τη περιοχή της Βαλκανικής και Ιταλίας.
»Ευθύς μετά, τας δύο συσκέψεις ήρχισεν εν Ιταλίαν, ειδικώτερον όμως εις Τεργέστην εντατική και συστηματική προπαγάνδα κατ’ αρχήν κατά του ΤΙΤΟ.
»Ούτω την 30ήν Ιουνίου 1950 εις την πλατείαν του Αγίου Ιακώβου Τεργέστης εγένετο μεγάλη κομμουνιστική συγκέντρωσις καθ’ ην ομίλησαν οι α ΒΙΝΤΑΛΙ κομμουνιστής Δήμαρχος ΤΕΡΓΕΣΤΗΣ και αρχηγός των κομμουνιστών Τεργέστης, β) ΡΑΝΤΣ Σλοβένος κομμουνιστής και γ) ΜΑΡΚΟΒΙΤΣ Λουίτζΐ ή ΣΒΟΝΚΟ Σλοβένος κομμουνιστής καταφερθέντες δριμύτατα κατά Αγγλοαμερικανών τους οποίους απεκάλεσαν εμπρηστάς του πολέμου και κατά του ΤΙΤΟ τον οποίον απεκάλεσαν προδότην και όργανον των Δυτικών. Ούτοι κατά την ώς άνω συγκέντρωσιν εξύμνησαν τον αγώνα των παρτιζάνων Ελλάδος - Ισπανίας και Κορέας.
»Εφ’ όσον διαπίστωση ότι τώρα γίνεται συνέλευσις της Κομινφόρμ εις Τσεχοσλοβακίαν θα πρέπει να συνδυασθή η όλη κίνησις του Ζαχαρώδη με την συνέλευσιν αυτήν εις την οποίαν ασφαλώς θα ληφθούν σοβαραί αποφάσεις περί περαιτέρω δράσεως-
Π. Νικολόπουλος Ταξίαρχος».
1) Εκ Μιλάνου μετέβη εις Ρώμην τα μέσα του τρίτου 10ημέρου μηνός Μαΐου ε. έτους (πιθανώς 25ην). Δεν εξηκριβώθη πόθεν και πότε έφθασεν εις Μιλάνον.
»Εις Ρώμην διέμεινεν αρχικώς εις την έδραν του Κ.Κ. Ιταλίας και επί δύο ημέρας εις την οδόν ΑΣΙΑΓΚΟ Αριθ. 9 εις την οικίαν του ιατρού ραδιολόγου Μάριο ΤΕΡΑΝΟ συγγενούς του Γενικού Γραμματέα της Γενικής Συνομοσπονδίας εργατών Ιταλίας ΝΉ-ΒΙΤΟΡΙΟ Γκιουζέπε θεράποντος ιατρού και απολύτου εμπιστοσύνης του Αρχηγού του Κ.Κ. Ιταλίας ΤΟΛΙΑΤΙ Παλμίρο.
»Εχρησιμοποίησεν ως διερμηνέα τον συγχρόνως μετά τούτου αφιχθέντος εκ Τεργέστης κομμουνιστήν δήμαρχον Τεργέστης ΒΙΝΤΑΛΙ επικίνδυνον κομμουνιστήν και ένα εκ των δολοφόνων του ΤΡΟΣΚΥ.
Συνηντήθη μετά των α) ΝΑΤΟΡΙ Αλντο αρχηγού της κομμουνιστικής ομοσπονδίας ΡΩΜΗΣ και διά τούτου είχε συνεχή επαφήν μετά της ηγεσίας του Κ.Κ. Ιταλίας β) ΤΟΛΙΑΤΙ Παλμίρο αρχηγού του Κ.Κ. Ιταλίας γ) ΝΤΙΒΙΤΤΟΡΙΟ Γκιουζέπε γενικού Γραμματέως της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ιταλίας και Προέδρου της παγκοσμίου συνδικαλιστικής οργανώσεως (Π.Σ.Ο.) δ) ΚΑΜΠΑ Γιουσούφ αρχηγού της Αστυνομίας ΤΙΡΑΝΩΝ, όστις τας ημέρας εκείνας ευρίσκετο με ειδικήν αποστολήν της Αλβανικής Κυβερνήσεως εις Ρώμην ε) Μετά εκπροσώπων της εις Ρώμην Σοβιετικής Πρεσβείας παρά των όποιων εχρηματοδοτήθη και εντολής έλαβεν.
»Μετέσχεν εις Ρώμην συσκέψεως Κομινφορμικών στελεχών χωρών του σίδηρου Παραπετάσματος. Εις την σύσκεψιν ταύτην έλαβε μέρος και ο Ιταλός ΤΟΛΙΑΤΙ Παλμίρο ήτις επραγματοποιήθη το τελευταίον πενθήμερο Μαΐου ε. έτους.
2) Την Ιην Ιουνίου άγνωστον διά τίνος μέσου ανέχωρησε διά Γαλλίαν οπόθεν μετ’ ολίγας ημέρας επανήλθεν εις Ιταλίαν δι’ αυτοκινήτου και την 16 ίδιου μηνός μετέβη εις Τεργέστην.
»Η δι’ αυτοκινήτου μετακίνησίς του τω παρέσχε ελευθερίαν κινήσεως εντός της Ιταλίας διότι αι Ιταλικοί αρχαί λόγω της αθρόας μεταβάσεως εις Ρώμην προσκυνητών επί τη επετείω του Αγίου έτους είχον προσωρινώς χαλαρώσει τον έλεγχον των εισερχομένων και κινουμένων εντός της Ιταλίας.
3) Εις Τεργέστην εφιλοξενήθη παρά του χρησιμοποιηθέντος ως διερμηνέως του εις Ρωμήν κομμουνιστού δημάρχου ΒΙΝΤΑΛΙ.
»Σκοπός μεταβάσεώς του εις Τεργέστην ήτο κατά πληροφορίας όπως λάβη μέρος εις σύσκεψιν κομινφορμικών στελεχών, Ελλήνων κομμουνιστοσυμμοριτών και Γιουγκοσλαύων φυγάδων κομινφορμικών διά να οργανώσουν κέντρον προπαγάνδας, αντικατασκοπείας και γιάφκας διά τα κράτη Βαλκανικής και Ιταλίας.
»Εκ Τεργέστης προυτίθετο κατά πληροφορίας να επιστρέψη εις Ρώμην ίνα συναντηθή μετά εκπροσώπων της Σοβιετικής Πρεσβείας τους οποίους θα καθιστά ενήμερους επί των ληφθεισών αποφάσεων των στελεχών της συσκέψεως της Τεργέστης.
4) Κατά την διαδρομήν του από Ρώμην εις Μιλάνον σύνδεσμός του ήτο ο Ελλην γνωστός, υπό το επώνυμον, πιθανώς ψευδώνυμον ΜΑΝΟΥΚΟΣ.
»0 Σύνδεσμος ούτος παρέμεινε εις Ρώμην όσον χρονικόν διάστημα παρέμεινε και ο Ζαχαριάδης. Εν συνεχεία δε κατέφυγεν εις Μιλάνον όπου απωλέσθησαν τα ίχνη του.
5) Η μετάβασις του ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ εις Ρώμην και η συμμετοχή του εις δύο σοβαράς συσκέψεις κομινφορμικών στελεχών, εις ΡΩΜΗΝ και ΤΕΡΓΕΣΤΗΝ και η επαφή του μετά των κομμουνιστικών στελεχών της Ιταλίας άγει εις το συμπέρασμα ότι σκοπός της κινήσεως αυτής θα ήτο ο συντονισμός των ενεργειών των εκτός του παραπετάσματος Κ.Κ. δι’ ανάληψιν δράσεως εις το εγγύς ή προσεχές μέλλον εν τη περιοχή της Βαλκανικής και Ιταλίας.
»Ευθύς μετά, τας δύο συσκέψεις ήρχισεν εν Ιταλίαν, ειδικώτερον όμως εις Τεργέστην εντατική και συστηματική προπαγάνδα κατ’ αρχήν κατά του ΤΙΤΟ.
»Ούτω την 30ήν Ιουνίου 1950 εις την πλατείαν του Αγίου Ιακώβου Τεργέστης εγένετο μεγάλη κομμουνιστική συγκέντρωσις καθ’ ην ομίλησαν οι α ΒΙΝΤΑΛΙ κομμουνιστής Δήμαρχος ΤΕΡΓΕΣΤΗΣ και αρχηγός των κομμουνιστών Τεργέστης, β) ΡΑΝΤΣ Σλοβένος κομμουνιστής και γ) ΜΑΡΚΟΒΙΤΣ Λουίτζΐ ή ΣΒΟΝΚΟ Σλοβένος κομμουνιστής καταφερθέντες δριμύτατα κατά Αγγλοαμερικανών τους οποίους απεκάλεσαν εμπρηστάς του πολέμου και κατά του ΤΙΤΟ τον οποίον απεκάλεσαν προδότην και όργανον των Δυτικών. Ούτοι κατά την ώς άνω συγκέντρωσιν εξύμνησαν τον αγώνα των παρτιζάνων Ελλάδος - Ισπανίας και Κορέας.
»Εφ’ όσον διαπίστωση ότι τώρα γίνεται συνέλευσις της Κομινφόρμ εις Τσεχοσλοβακίαν θα πρέπει να συνδυασθή η όλη κίνησις του Ζαχαρώδη με την συνέλευσιν αυτήν εις την οποίαν ασφαλώς θα ληφθούν σοβαραί αποφάσεις περί περαιτέρω δράσεως-
Π. Νικολόπουλος Ταξίαρχος».
Αγνοούμε πλήρως τις πηγές μέσα από τις οποίες αντλούσε όλες αυτές τις πληροφορίες -και με τέτοιες λεπτομέρειες- ο πρόδρομος της ΚΥΠ, δηλαδή η Διεύθυνση Υπηρεσιών Πληροφοριών υπό τον ταξίαρχο Νικολόπουλο.
Το πιθανότερο είναι να της διαβιβάστηκαν από κάποια ξένη μυστική υπηρεσία. Οφείλουμε όμως να σημειώσουμε ότι καμία άλλη ελληνική κρατική υπηρεσία δεν μπόρεσε να διασταυρώσει και να επιβεβαιώσει αυτές τις πληροφορίες.
Απ’ όσες σχετικές αναφορές υπάρχουν στον Φάκελο Ζαχαρώδη το αποτέλεσμα, ως προς την επιβεβαίωση αυτών των πληροφοριών, είναι αρνητικό. Επιπλέον, κανένα άλλο ιστορικό στοιχείο δεν υπάρχει που να βεβαιώνει ή να υπονοεί ότι το κρίσιμο διάστημα, που αναφέρουν οι πληροφορίες Νικολόπουλου, ο Ζαχαριάδης ταξίδεψε κάπου στη Δυτική Ευρώπη ή εκτός των Λαϊκών Δημοκρατιών της Ανατολικής Ευρώπης και της ΕΣΣΔ. Πάντως το όλο θέμα στη συνέχεια ξεφούσκωσε και έπαψε να απασχολεί τις ελληνικές υπηρεσίες.
Για το πρώτο εξάμηνο του 1951 η Ασφάλεια δεν έχει καταγραφές στον Φάκελο Ζαχαριάδη. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του ίδιου έτους προσθέτει στον φάκελό του δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου που τον εμφανίζουν είτε να έχει εκτελεστεί στις Λαϊκές Δημοκρατίες είτε να ζει υπό περιορισμό.
Στη συνέχεια καταγράφεται το πλήρες κείμενο του προεκλογικού λόγου του, τον οποίο εκφώνησε από τον ραδιοφωνικό σταθμό του ΚΚΕ στις 2-9-1951, καθώς και η ομιλία του στη 2η Ολομέλεια της Κ.Ε. του κόμματος, η οποία συγκλήθηκε στο διάστημα 10 έως 12 Οκτωβρίου του ίδιου έτους.
Οι επόμενες καταγραφές της Ασφάλειας μέχρι και το 1956 που ο Ζαχαριάδης θα καθαιρεθεί από γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ αφορούν κυρίως τη συγκέντρωση της αρθρογραφίας του και των ομιλιών του στις συνεδριάσεις της Κ.Ε. του κόμματος, σε καταγραφή των εκπομπών του κομματικού ραδιοσταθμού «Ελεύθερη Ελλάδα» και σε δημοσιεύματα του εγχώριου Τύπου που άλλοτε εμφανίζουν τον ηγέτη του ΚΚΕ να έχει απομακρυνθεί από την ηγεσία του ΚΚΕ, άλλοτε να έχει φυλακιστεί, άλλοτε να έχει έρθει παράνομα στην Ελλάδα και να έχει διαφύγει κ,ο.κ.
Ανάμεσα σε αυτά, η Ασφάλεια έθεσε στον Φάκελο Ζαχαριάδη και το πρωταπριλιάτικο πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της κεντρώας εφημερίδας «Προοδευτική Αλλαγή», της 1-4-1953, το οποίο ανέφερε ότι ο Ζαχαριάδης βρισκόταν στην Αθήνα και θα συναντιόταν με τον Παπάγο για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου