Ο δρόμος που περπάτησε μας περιμένει να τον διαβούμε...
"Επεσε ο μέγας δρυς στο ματωμένο χώμα
πουλιά και φύλλα στάθηκαν στον ουρανό
βουβή η Ελλάδα τον κρατεί στα δυο της γόνα
πανίσχυρο, γιγάντιο ξίφος φωτεινό.
Κι ενώ η οργή απ’ τους πόρους της αίματα ιδρώνει
τινάζεται όλη ανάμεσα στον άγιο λαό,
κι ολόρθη, τον υψώνει, μεσιανό καδρόνι,
ψηλά, στον θόλο, στης Ειρήνης το ναό"
πουλιά και φύλλα στάθηκαν στον ουρανό
βουβή η Ελλάδα τον κρατεί στα δυο της γόνα
πανίσχυρο, γιγάντιο ξίφος φωτεινό.
Κι ενώ η οργή απ’ τους πόρους της αίματα ιδρώνει
τινάζεται όλη ανάμεσα στον άγιο λαό,
κι ολόρθη, τον υψώνει, μεσιανό καδρόνι,
ψηλά, στον θόλο, στης Ειρήνης το ναό"
Γιάννης Ρίτσος, Επίγραμμα για το Λαμπράκη
Ήταν Τετάρτη 22 Μάη 1963 και ώρα 10.15 μ.μ., όταν κοντά στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Ερμού στη Θεσσαλονίκη, ο Γρηγόρης Λαμπράκης δέχτηκε δολοφονική επίθεση και τραυματίστηκε θανάσιμα. ΟιΓκοτζαμάνης και Εμμανουηλίδης, μετά από συγκέντρωση με ομιλητή τον βουλευτή της ΕΔΑ, επιβαίνουν σε τρίκυκλο, πέφτουν πάνω του και τον τραυματίζουν βαρύτατα στο κεφάλι. Ο πανεπιστημιακός γιατρός, βαλκανιονίκης, αγωνιστής της ειρήνης και βουλευτής Γρηγόρης Λαμπράκης, είχε μπει στο στόχαστρο του ακροδεξιού παρακράτους, λόγω της δράσης του και της συνεργασίας του με την ΕΔΑ. Η δολοφονία του οργανώθηκε και ενορχηστρώθηκε, όπως απέδειξε και η δικαστική έρευνα, από τα παράκεντρα εξουσίας που λειτουργούσαν στην Θεσσαλονίκη σε αγαστή συνεργασία με το κράτος της Δεξιάς.
Ο βίος
Ο Γρηγόρης Λαμπράκης γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1912 σε ένα μικρό χωριό στην Κερασίτσα Αρκαδίας. Ήταν το 14ο από τα 18 παιδιά, μιας φτωχής αγροτικής οικογένειας. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας. Από τα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό. Από το 1936 μέχρι το 1959 κατέκτησε δέκα φορές τον τίτλο του πανελληνιονίκη και βαλκανιονίκη στο άλμα εις μήκος. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Τζέσε Οουενς τον συνεχάρη επιδεικτικά στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936.
Κατά την περίοδο της κατοχής, συνέδραμε το δοκιμαζόμενο λαό του Πειραιά, αξιοποιώντας την επαγγελματική του ιδιότητα και την κλινική «Ερυθρός σταυρός», που του είχε αφήσει ο αδερφός του, ο οποίος ανέβηκε στο βουνό και εργαζόταν ως γιατρός στα νοσοκομεία των ανταρτών. Διοργάνωσε συσσίτια και συγκρότησε την «Ένωση Ελλήνων Αθλητών», μια οργάνωση υγειονομικής προστασίας των αθλητών της εποχής και συμμετείχε στις μεγαλειώδεις διαδηλώσεις του ΕΑΜ ενάντια στην υποχρεωτική επιστράτευση. Στο εμφύλιο (τέλη 1948) συνελήφθη κατηγορούμενος για «αντεθνική δράση» και φυλακίστηκε για έξι μήνες στο Γουδί. Το 1950 αναγορεύθηκε υφηγητής στην έδρα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας και άνοιξε κλινική στην Πατησίων, προσφέροντας μια φορά την εβδομάδα ιατρική φροντίδα άνευ αμοιβής.
Αντιπολεμικό – φιλειρηνικό κίνημα
Το όνομα του Λαμπράκη έχει ταυτιστεί με το φιλειρηνικό κίνημα. Διόλου άδικα. Συνέβαλε καθοριστικά στοΔιεθνές Κίνημα της Ειρήνης, παράρτημα του οποίου συγκροτήθηκε το 1955 με υπογραφές 77προσωπικοτήτων (Γ. Ιμβριώτης, Κ. Βάρναλης, Γ. Ρίτσος, Ν. Βρεττάκος, Τ. Λεβαδίτης, Μ. Αυγέρης, Μ. Κατράκης, Μ. Μερκούρη, Β. Διαμαντόπουλος κ.ά.,). Η κατάργηση των εξοπλισμών και ο σεβασμός στην αυτοδιάθεση των λαών ήταν τα βασικά αιτήματα του κινήματος. Κατόπιν συγκροτήθηκε η Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ) και η Ελληνική Επιτροπή για τη Βαλκανική Συνεννόηση, στην οποία συμμετείχε ο Λαμπράκης. Είναι προφανές ότι για το μετεμφυλιακό καθεστώς, κάθε τέτοια οργάνωση και δράση ήταν εχθρική και αποτελούσε, αν όχι ανοιχτά, σίγουρα έμμεσο «κομμουνιστικό δάκτυλο» και «κίνδυνο».
Στις εκλογές του 1961 εκλέχτηκε βουλευτής Πειραιά ως συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ, η οποία κατέβηκε στις εκλογές με τον ευρύτερο αριστερό συνασπισμό ΠΑΜΕ. Το 1962 ανέλαβε αντιπρόεδρος της ΕΕΔΥΕ, η οποία ένα χρόνο αργότερα αποφάσισε την πραγματοποίηση μαραθώνιας πορείας ειρήνης. Η πορεία που θα ξεκινούσε στις 21 Απριλίου 1963 απαγορεύτηκε. Ο Λαμπράκης, διαθέτοντας βουλευτική ασυλία, αποφάσισε να την πραγματοποιήσει μόνος του.
O Γρηγόρης Λαμπράκης στη μαραθώνια πορεία
Στη διαδρομή, περίπου 10.000 αστυνομικοί, αλλά και δεκάδες παρακρατικοί (Αντικομμουνιστική Σταυροφορία, Σώμα Ελπιδοφόρων Νέων κ.λπ.) επιστρατεύτηκαν για να τον αποδοκιμάσουν. Στη διασταύρωση της Ραφήναςαπέκτησε και τρεις συνοδοιπόρους, τους Παντελή Γούτη, Ανδρέα Μαμμωνά και Μπάμπη Παπαδόπουλο. Τελικά στο Πικέρμι ο Λαμπράκης συνελήφθη από την αστυνομία, όπως και μια σειρά άλλοι αγωνιστές, που είχαν συγκεντρωθεί στους Αμπελόκηπους για κάνουν την αντίστροφη πορεία. Μεταξύ αυτών ο Μ. Θεοδωράκης, Α. Αλεξανδράκης κ.ά.
Το ταραγμένο 1963
Δεκατέσσερα χρόνια μετά τον εμφύλιο, η «καχεκτική δημοκρατία» που ήλεγχε το «κράτος της Δεξιάς» δεν έλεγε να εγκαταλείψει τη νομοθεσία των «εκτάκτων μέτρων» καταστολής και να κόψει τους δεσμούς με το ακροδεξιό παρακράτος. Ίσα – ίσα. Σε αυτό το πλαίσιο, ένα εκρηκτικό μίγμα αντιθέσεων είχε δημιουργηθεί στα μέσα του 1963: Από τη μια πλευρά ένα εντεινόμενο απεργιακό κύμα (συνταξιούχοι του ΙΚΑ, αυτοκινητιστές, εμποροϋπάλληλοι, οικοδόμοι, γιατροί, καθηγητές κ.ά.), από την άλλη το ξεσαλωμένο παρακράτος που πραγματοποιούσε προβοκάτσιες και πρόβες πραξικοπήματος.
Στη Θεσσαλονίκη τα παράλληλα αυτά κέντρα εξουσίας άκμαζαν για δύο δεκαετίες. Παλιοί δοσίλογοι, όπως οΞενοφώντας Γιοσμάς, ο οποίος έπαιξε οργανωτικό ρόλο στη δολοφονία του Λαμπράκη, μαζί με το Συμβούλιο Μελετών της ΚΥΠ (Κ. Γωγούσης, Γ. Γεωργαλάς και Δ. Κατσούλης), το Ε’ Αστυνομικό Τμήμα, τη χωροφυλακή, παρακρατικούς στρατιωτικούς, στρατιές «αγανακτισμένων πολιτών» ήλεγχαν την πόλη. Δεν είναι τυχαίες άλλωστε οι πολιτικές δολοφονίες που είχαν προηγηθεί στην συμπρωτεύουσα (Γιάννης Ζεβγός 1947, Πολκ 1948, Στέφανος Βελδεμίρης 1961).
Η δολοφονία του Λαμπράκη έρχεται την περίοδο που οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να διεκδικούν ηγεμονικό ρόλο στην ευρύτερη, πολύτιμη, πετρελαιοπαραγωγό περιοχή της Μέσης Ανατολής. Περιοχής που «στο χάρτη» κατέχει θέση κλειδί για τον έλεγχο ενεργειακών πηγών και δρόμων και για τον έλεγχο του παγκόσμιου εμπορίου. Αλλά και για κάτι ακόμα τότε: Την άσκηση πίεσης και τη σταδιακή περικύκλωση της ΕΣΣΔ. Οαπόλυτος έλεγχος της Ελλάδας, λόγω του γεωστρατηγικού σημείου στο οποίο βρίσκεται, αλλά και λόγω της αιματοβαμμένης ιστορίας του αγώνα του λαού της ενάντια στους ναζί και στον εμφύλιο που ακολούθησε ενάντια σε ό,τι είχε απομείνει από τους ντόπιους συνεργάτες τους και την αστική τάξη της χώρας που φρόντισε να επιστρέψει μόνο και μόνο για να παραλάβει την εξουσία μετά την παράδοση της ναζιστικής Γερμανίας είναι υψίστης συμβολικής, ιδεολογικής και ουσιαστικής σημασίας.
Σύλληψη του Λαμπράκη στο Πικέρμι κατά την μαραθώνια πορεία
Ο… εφιάλτης της ΕΔΑ
Η κυβέρνηση Καραμανλή, στην εξουσία μετά τις εκλογές «βίας και νοθείας» που «ψήφισαν και τα δέντρα» του ’61, κάνει ό,τι μπορεί για να ισορροπήσει ανάμεσα στο μετεμφυλιακό παρακράτος, στην κατάπνιξη της λαϊκής θέλησης και στα σχέδια των «καλών» Αμερικανών «συμμάχων». Μετά τη διάλυση των οργανώσεων του παράνομου ΚΚΕ, στο στόχαστρο μπαίνει η ΕΔΑ που ουσιαστικά ήταν ο φυσικός χώρος των κομμουνιστών.
Δεν ήταν μόνο το γεγονός ότι η ΕΔΑ αναδείχτηκε αξιωματική αντιπολίτευση συγκεντρώνοντας το 24,4% των ψήφων και εκλέγοντας 79 βουλευτές. Ήταν κυρίως η διαπίστωση ότι η ΕΔΑ αποτελούσε την κυρίαρχη πολιτική δύναμη στην πρωτεύουσα και στη Θεσσαλονίκη (με 42% και 43% των ψήφων αντίστοιχα), ενώ διέθετε επίσης και ισχυρότατη παρουσία (από 35% έως 55%) και στα πέντε μεγαλύτερα αστικά κέντρα της υπόλοιπης Ελλάδας, τα μόνα με πληθυσμό τότε πάνω από 40.000 κατοίκους: Πάτρα, Βόλο, Λάρισα, Ηράκλειοκαι Καβάλα.
Αναφερόμενος στο αποτέλεσμα των εκλογών εκείνων, ο Κ. Καραμανλής, σε μεταγενέστερο σημείωμά του, αναφέρει υπαινικτικά ότι «προεκάλεσε εις την κοινήν γνώμην ένα μούδιασμα και ανησυχίες δια το μέλλον». Ως άμεση απάντηση σε αυτό το «μούδιασμα» εντάθηκαν, ήδη από το καλοκαίρι του 1958, τα αστυνομικά μέτρα εναντίον της ΕΔΑ και σε ένα μόνον εξάμηνο συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν 175 στελέχη της, ενώ κατά την προηγούμενη περίοδο ο θεσμός των διοικητικών εκτοπίσεων, έτεινε σταδιακά να εκλείψει.
Η δολοφονία βήμα – βήμα
Στις 8.20 μ.μ., ο Γρ. Λαμπράκης ξεκινά από το ξενοδοχείο «Κοσμοπολίτ», όπου έμενε, για να πάει στη συγκέντρωση. Απόσταση λιγότερη από 100 μέτρα. Τον συνοδεύουν ο Ρηγόπουλος και ο Πάτσας. Η αντισυγκέντρωση βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη κι έχει δημιουργήσει το ανάλογο κλίμα. Μπροστά στην είσοδο ένας παρακρατικός επιτίθεται στον Λαμπράκη και τον χτυπά στο κεφάλι. Οι τραμπούκοι κάνουν επίθεση. Προσπαθούν να μπουν μέσα στο κτίριο, παρουσία 180 χωροφυλάκων και του διευθυντή της αστυνομίας Ευθ. Καμουτσή, οι οποίοι δεν κάνουν τίποτα. «Εξω οι προδότες!», «πουλημένοι!», «θα σας φάμε!», «Βούλγαροι!», είναι μερικά από τα συνθήματα κατά του Λαμπράκη. Με δυσκολία, οι φίλοι της ειρήνης καταφέρνουν να κλείσουν τη σιδερένια εξώπορτα. Ο Ρηγόπουλος μένει έξω. Οι παρακρατικοί προσπαθούν να ανοίξουν την πόρτα. Ο Λαμπράκης ανεβαίνει στον τρίτο όροφο. Λίγο πριν αρχίσει η συγκέντρωση, περιποιείται το τραύμα του. Οταν αρχίζει την ομιλία του και ακούγεται από τα μικρόφωνα, οι πέτρες πέφτουν βροχή από τους τραμπούκους. Τα τζάμια σπάνε και πέφτουν στα κεφάλια των ομιλητών και των παρευρισκομένων. Ο Λαμπράκης μιλά για την ειρήνη και τον αφοπλισμό. «Κάτω η ειρήνη!», «θέλουμε πόλεμο!», «Λαμπράκη θα πεθάνεις!» ακούγεται από έξω.
Σε μια στιγμή, ενώ οι πέτρες πέφτουν βροχή στα παράθυρα, ο Λαμπράκης διακόπτει την ομιλία του:«Προσοχή, προσοχή. Εδώ βουλευτής Λαμπράκης. Ως εκπρόσωπος του έθνους και του λαού, καταγγέλλω ότι υπάρχει σχέδιο δολοφονικής απόπειρας εναντίον μου και καλώ τον υπουργό Βορείου Ελλάδας, τον νομάρχη, τον εισαγγελέα, τον στρατηγό Χωροφυλακής Μήτσου, τον διευθυντή Αστυνομίας Πόλεων, τον διοικητή Ασφαλείας Θεσσαλονίκης να προστατεύσουν τη ζωή των συγκεντρωμένων φίλων της ειρήνης και τη ζωή μου…». Ο στρατηγός Μήτσου, ο διοικητής Αστυνομίας Θεσσαλονίκης Καμουτσής, ο διοικητής ΑσφαλείαςΔόλκας, ο διαμερισματάρχης ταγματάρχης Κομνηνός ακούνε το μήνυμα. Και απλώς παρακολουθούνε τις τραμπούκικες ενέργειες…
Σε λίγο φτάνει στο χώρο της συγκέντρωσης ο βουλευτής της ΕΔΑ Γιώργος Τσαρουχάς, ο οποίος δέχεταιεπίθεση από «αγανακτισμένο πολίτη» ενώ μιλά με αξιωματικό της αστυνομίας. Κανείς δεν ασχολείται με το δράστη.
Η ώρα είναι 10.15 μ.μ. Ο Λαμπράκης μαζί με φίλους της ειρήνης κατεβαίνουν στην είσοδο. Ενας αξιωματικός τους σταματά και τους λέει να περιμένουν. Στο απέναντι πεζοδρόμιο, ο Λαμπράκης βλέπει τον συνταγματάρχη Καμουτσή. Προχωρεί και διαμαρτύρεται. Ζητά προστασία. Ο αξιωματικός στην είσοδο του κτιρίου καλεί τον Λαμπράκη και περίπου 15 άλλους να φύγουν. Μόνον αυτοί. Αν ήταν περισσότεροι, με τον όγκο τους θα μπορούσαν ίσως να σταματήσουν το έγκλημα. Εν τω μεταξύ, η κυκλοφορία έχει απαγορευτεί. Ο Λαμπράκης προχωρεί προς το ξενοδοχείο «Κοσμοπολίτ». Οταν φτάνει μπροστά στην έξοδο της οδού Σπανδωνή, βλέπει τρεις – τέσσερις τραμπούκους να κατευθύνονται προς το μέρος του με απειλητικές διαθέσεις. Η κοφτερή ματιά του, από μόνη της, τους καθηλώνει και ταυτόχρονα μονολογεί: «Κοιτάξτε κατάντημα…». Αμέσως μετά, σαν αστραπή, το τρίκυκλο του Γκοτζαμάνη με σκεπασμένο τον αριθμό σπάει τη σιωπή. Περνάει με ταχύτητα δίπλα του και ο Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης που ήταν επάνω στην καρότσα εξακοντίζει το δολοφονικό χτύπημα με ένα λοστό. Ο Λαμπράκης σωριάζεται αιμόφυρτος κάτω. Το τρίκυκλο του θανάτου, αφού εξετέλεσε την αποστολή του, ανενόχλητο από την παρουσία της αστυνομίας που παρακολουθούσε απαθής, προσπαθούσε να διαφύγει από κάποιο δρομάκι. Τότε, ο Μανόλης Χατζηαποστόλου, με πραγματικό κίνδυνο της ζωής του, πήδησε στην καρότσα του τρίκυκλου και βοήθησε να συλληφθούν, από δύο ανυποψίαστους περαστικούς αστυνομικούς. Παρόλα αυτά ο Γκοτζαμάνης απέφυγε την άμεση σύλληψη.
Ο Λαμπράκης χτυπημένος από το τρίκυκλο
Ο Γρηγόρης Λαμπράκης μεταφέρεται στο νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑΝΣ» όπου και θα αφήσει την τελευταία του πνοή εκατό ώρες αργότερα, τα ξημερώματα της 27ης Μαΐου 1963. Από την αρχή οι γιατροί του νοσοκομείου αλλά και ξένοι διάσημοι νευροχειρούργοι που ήρθαν μόνο και μόνο για τον λόγο αυτό, είχαν ξεκαθαρίσει ότι η βλάβη που είε υποστεί ήταν μη αναστρέψιμη και ο θάνατος αναπόφευκτος. Ήταν 51 ετών.
Πρωτοσέλιδο της Μακεδονίας μετά την κηδεία που εξελίχθητε σε αντι-κυβερνητική διαδήλωση
Η οργή και ο πόνος ξέσπασαν. Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα, στον Πειραιά και τηΘεσσαλονίκη πριν την κηδεία. Στη συνέχεια η σορός του Λαμπράκη μεταφέρθηκε στο Ναό του Αγίου Ελευθερίου και εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα. Το απόγευμα της 28ης Μαΐου μια τεράστια λαοθάλασσασυνόδεψε τον Λαμπράκη στην τελευταία του κατοικία. Ένα πλήθος 500.000 ανθρώπων συγκεντρώθηκε στο Α” Νεκροταφείο για το «Ύστατο Χαίρε» και η συγκέντρωση μετατράπηκε σε διαδήλωση καταδίκης της δεξιάς κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Παλατιού.
Πρωτοσέλιδο της Αυγής την ημέρα της κηδείας του Λαμπράκη
Η δολοφονία του Λαμπράκη προκάλεσε οξύτατη πολιτική κρίση, αλλά και διεθνή κατακραυγή, ενώ επιτάχυνε τις πολιτικές εξελίξεις. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αφού διερωτήθηκε «ποιος κυβερνάει αυτό τον τόπο;»εγκατέλειψε την πρωθυπουργία και την πολιτική τον Ιούνιο του 1963 και αποσύρθηκε στο Παρίσι. Χιλιάδες νέοι ίδρυσαν την πολιτική οργάνωση «Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη», που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο προοδευτικό κίνημα της δεκαετίας του ’60. Πρώτος γραμματέας της οργάνωσης ανέλαβε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Ο πολιτικός χρόνος επιταχύνθηκε. Το παρακράτος συνέχισε ανενόχλητο τη δράση του μέχρι που έφτασε να γίνει κράτος την 21η Απριλίου 1967.
Η δίκη και η ατιμωρησία του παρακράτους
Στις ανακρίσεις για τη δολοφονία που ανέλαβαν ο νεαρός ανακριτής Χρ. Σαρτζετάκης και ο εισαγγελέαςΠαύλος Δελαπόρτας αποκαλύφθηκαν περίτρανα οι ευθύνες των αστυνομικών αρχών και οι ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας. Ωστόσο, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Κ. Κόλλιας (μετέπειτα πρωταίτιος της Χούντας και πρωθυπουργός της δικτατορίας των συνταγματαρχών), απέτρεψε με κάθε μέσο την τιμωρία τους, απαγγέλλοντας εναντίον των υπευθύνων της αστυνομίας και της χωροφυλακής ελαφρότερες κατηγορίες, όπως ηθική υποκίνηση προς έγκλημα, εγκληματική αμέλεια ή κατάχρηση εξουσίας. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι το 1965 ο υπομοίραρχος Καπελώνης αποκάλυψε προφυλακισμένος ότι την αντι-συγκέντρωση εναντίον του Λαμπράκη οργάνωσε η Γενική Ασφάλεια Θεσσαλονίκης.
Η διαδρομή που ακολούθησε το τρίκυκλο στις οδούς Ελ. Βενιζέλου και Τσιμισκή αμέσως μετά το δολοφονικό χτύπημα, μέχρι το σημείο της σύλληψης των δραστών, λίγο πριν τη διασταύρωση των οδών Τσιμισκή με Αγίας Σοφίας.
Στη δίκη που έγινε τον Οκτώβριο του 1966, οι κατηγορούμενοι ήταν τελικά 31, ανάμεσά τους έξι αξιωματικοί της Χωροφυλακής. Παρά την εισήγηση του εισαγγελέα Δελαπόρτα, για ενοχή των 18 από τους 31 κατηγορουμένους (μεταξύ των οποίων τους τρεις από τους έξι αξιωματικούς), τελικά καταδικάστηκαν μόνο οι 9. Όλοι οι αστυνομικοί αθωώθηκαν. Οι φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας, Γκοτζαμάνης και Εμμανουηλίδης, τιμωρήθηκαν σε 11 και 8½ χρόνια κάθειρξη αντίστοιχα. Ο Χρήστος
Φωκάς καταδικάστηκε σε 15μηνη φυλάκιση για τον τραυματισμό του βουλευτή Γιώργου Τσαρουχά, ενώ οι υπόλοιποι 6 (εκ των συγκεντρωθέντων «αντιφρονούντων», ανάμεσά τους ο Γιοσμάς) σε ποινές φυλάκισης από τρεις μήνες μέχρι ένα χρόνο.
Φωκάς καταδικάστηκε σε 15μηνη φυλάκιση για τον τραυματισμό του βουλευτή Γιώργου Τσαρουχά, ενώ οι υπόλοιποι 6 (εκ των συγκεντρωθέντων «αντιφρονούντων», ανάμεσά τους ο Γιοσμάς) σε ποινές φυλάκισης από τρεις μήνες μέχρι ένα χρόνο.
Οι ποινές τους μειώθηκαν αισθητά από τη δικτατορία, η οποία ευνόησε, αποκατέστησε και συνεργάστηκε και όλο τον παρακρατικό εσμό που δρούσε στη Θεσσαλονίκη της δεκαετία του 1960.
(Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα – Υπόθεση Λαμπράκη: Το Μακρύ Χέρι του Παρακράτους)
Δείτε: Την ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά. Ο σκηνοθέτης μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το πολιτικό του μυθιστόρημα του Βασίλη Βασιλικού με τον τίτλο Ζ, το οποίο ήταν εμπνευσμένο από τη ζωή και το θάνατο του Γρηγόρη Λαμπράκη.
Πηγές:
2) Περιοδικό «Δρόμοι της Ειρήνης», αρ. φύλλου 66 (επανέκδοση Μάης 1997)
3) Γιάννης Κάτρης, 1960 – 1970 Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα, εκδόσεις Παπαζήσης
4) Βασίλης Ραφαηλίδης, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830 – 1974, εκδόσεις «του Εικοστού Πρώτου».
5) «Καθημερινά Νέα», κείμενο του Ευάγγελου Μαχαίρα
Τεκμήρια:
1) εφ. Ελευθερία, 23/5/1963
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου